YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2118
KARAR NO : 2023/3698
KARAR TARİHİ : 25.05.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 7. İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kambiyo şikayeti, imzaya ve borca itiraz nedeniyle yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin HMK’nın 114/1-ı maddesi uyarınca derdestlik nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, davalı alacaklının tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararın şikayetçi borçlular tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayetçi borçlular tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Borçlu keşideci ve avalist şikayet dilekçesinde; davalı alacaklı tarafından 4 adet bonoya dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte, aynı takip dosyasından daha önce taraflarına gönderilen ödeme emri tebliğlerinin usulsüz olduğunu, tebligat usulsüzlüğü şikayetleri ile birlikte imzaya itirazda bulunduklarını, mahkemece usulsüz tebliğ şikayetinin kabulüne karar verildiğini ve taraflarına yeniden ödeme emri tebliğ edildiğini, her ödeme emri tebliğinin kendilerine yeni bir itiraz hakkı vermesi nedeniyle yeniden imzaya ve borca itirazla birlikte şikayette bulunduklarını, takibe konu senetlerin sahte olarak üretildiğini, imzaların ve senetlerdeki yazıların kendilerine ait olmadığını, davalı alacaklı tarafından daha önceki itirazda dayanak senetlerin, aralarındaki hisse devir sözleşmesi ve ödeme protokolünden kaynaklandığını ileri sürdüğünü, ancak Ağır Ceza Mahkemesince aldırılan raporla anılan sözleşme ve protokolün sahte olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle takibe konu senetlerin kayıtsız şartsız para borcu ikrarı içermediğini, davalı alacaklının takip hakkının da bulunmadığını, davalı alacaklı ile aralarında hukuki bir ilişki bulunmadığını ileri sürerek öncelikle İİK’nın 170/a-2. maddesi gereğince takibin iptaline, bu talebin yerinde görülmemesi halinde imzaya itirazlarının kabulüne, davalı alacaklının icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, tüm taleplerin reddi halinde borca itirazlarının kabulü ile faiz miktarının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı alacaklı cevap dilekçesinde; şikayetçi borçluların aynı takip dosyasında aynı nedenlere dayalı şikayet, imzaya ve borca itirazlarını … 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2019/677 E. sayılı dosyasında da ileri sürdüklerini, bu nedenle davanın derdestlik nedeniyle usulden reddi gerektiğini, şikayetçi borçlular tarafından itiraz dilekçesinde ileri sürülen hususların dar yetkili icra mahkemesinde incelenmesinin mümkün olmadığını, şikayetçi borçlularla arasındaki ticari ilişkinin şirket hissesi alım satımından doğduğunu, takibe konu senetlerdeki imzalarının şikayetçi borçlu gerçek kişinin eli ürünü olduğunu savunarak itiraz ve şikayetin usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı alacaklı tarafından şikayetçi borçlular aleyhine bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlatıldığı, … 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/677 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davanın tarafları ile dava dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin aynı olduğu, dava tarihinin 22.11.2019 tarihi olup 28.01.2021 tarihinde karar verildiği, huzurdaki davanın ise söz konusu dava tarihinden sonra, 24.12.2021 tarihinde, ikame edildiği, HMK’nın 114/1-ı maddesinde sayılan dava şartları arasında aynı davanın daha önce açılmış ve halen görülmekte olmaması fıkrasının bulunduğu, dolayısı ile her iki davanın tarafları ve konusunun aynı olduğu, … 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin gerekçeli karar içeriğinde huzurdaki şikayette talep edilen hususların değerlendirildiği gerekçesi ile şikayetin HMK’nın 114/1-ı maddesi uyarınca derdestlik nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, davalı alacaklının tazminat talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi borçlular istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçi borçlular istinaf dilekçesinde; huzurdaki şikayetin … 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/677 Esas sayılı dosyasından farklı olarak öncelikle icra takibinin İİK 170-a/2 gereğince iptalinin talep edildiğini, şikayet dilekçelerinde mükerrerlik bulunmadığını, huzurdaki şikayet dilekçesinde davalı alacaklının takip konusu sahte senetleri sahte protokole bağladığının ve bu sebeple senetlerin öncelikle kambiyo vasfını kaybettiğinin ileri sürüldüğünü, mahkemece davalı alacaklının kambiyo hukukuna göre takip yetkisi olup olmadığının re’sen araştırması ve takibin İİK’nın 170/a-2. maddesi gereğince iptaline karar verilmesi gerektiğini, bu konuda … 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/677 Esas sayılı dosyasında değerlendirme yapılmadığını, mahkemenin davaların mükerrer olduğu yönündeki tespitinin hatalı olduğunu ileri sürerek mahkeme kararının kaldırılması ile takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı alacaklı tarafından şikayetçi borçlular hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla ilamsız takip başlatıldığı, şikayetin 24.12.2020 tarihinde yapıldığı, HMK’nın 114/1-ı bendinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmamasının dava şartı olarak düzenlendiği, tarafları, dava sebebi (vakıaları) ve dava konusu (talep sonucu) aynı olan bir dava ikinci kez açılırsa, ikinci davada bu husus re’sen veya talep üzerine dikkate alınacağı ve ikinci davanın dava şartı yokluğundan esasa girilmeksizin reddedileceğinin düzenlendiği, … 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2019/677 E. sayılı davasının incelenmesinde; davanın tarafları, konusu ve dava sebeplerinin huzurdaki dosya ile aynı olduğu, anılan şikayetin 28.01.2021 tarihinde karara çıktığı, kararın istinaf incelemesinde olup kesinleşmediği, şikayetçi borçlular tarafından anılan karara karşı verilen istinaf dilekçesinde; takip konusu senetlerin 22.10.2018 tarihli protokol kapsamında verildiği, senetlerin kayıtsız şartsız borç ikrarını içermediği, İİK’nın 170/a-2. maddesi gereğince takibin iptaline karar verilmesi gerektiği, dar yetkili icra mahkemesinin şikayet nedenleri hakkında inceleme yapamayacağı gerekçesinin isabetsiz olduğu, protokolün sahte olduğu, takip konusu senedin kambiyo vasfını yitirdiği, bu hususun mahkeme tarafından re’sen nazara alması gerektiği, bu sebeple öncelikle imzaya itiraz hakları baki kalmak üzere icra takibinin İİK’nın 170/a-2 maddesi uyarınca iptaline karar verilmesi talebinde bulunduğu, bu hali ile her iki davanın konusu ve sebebinin aynı olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi borçlular temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayetçi borçlular temyiz dilekçesinde; … 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/677 Esas sayılı dosyasında takip konusu senetlerdeki imzaların kendilerine ait olmadığını, imzaların sahte olarak oluşturulduğunu, davalı alacaklı ile aralarında hukuki ilişki bulunmadığını ileri sürdüklerini, ancak sahte hisse devri sözleşmesi ve protokole dayanıldığını bilmediklerinden İİK’nın 170/a-2. maddesi gereğince takibin iptali isteminde bulunmadıklarını, bu nedenle derdestliğin söz konusu olmadığını, takibe konu senetlerin sahte sözleşme ve protokol nedeniyle kambiyo vasıflarının bulunmadığını, davalı alacaklının takip hakkının bulunmadığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte kambiyo şikayeti, imzaya ve borca itiraza ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 169, 169/a, 170 ve 170/a maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nın 114/1-ı maddesi ile sair yasal mevzuat
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup şikayetçi borçlular tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanunun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenlerden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.