YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1373
KARAR NO : 2023/4618
KARAR TARİHİ : 05.07.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki istihkak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı üçüncü kişi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı alacaklı vekili ile davalı 3. kişi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı alacaklı vekili dava dilekçesinde; borçlu şirket ile istihkak iddia eden şirket arasında organik bağ bulunduğunu, her iki şirketin faaliyet alanlarının aynı olduğunu, ileri sürerek davanın kabulü ile üçüncü kişinin istihkak iddiasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı üçüncü kişi vekili cevap dilekçesinde; müvekkil şirket ile borçlu şirket arasında bir dönem kiracılık ilişkisi olduğunu, haciz tarihi itibari ile borçlunun haciz adresi ile bağı bulunmadığını, menkullerin borçlunun adresinde haczedilmediğini, mahcuzların müvekkiline ait olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; haciz mahalinde borçluya ait herhangi bir belge, bilgiye rastlanılmadığı, haciz yapılan adres ile borçluya tebligat yapılan adreslerin farklı olduğu, mülkiyet karinesinin 3. kişi lehine olduğu, ispat külfetinin alacaklı üzerinde olduğu, borçlu şirket ile davalı-üçüncü kişi şirket yetkililerinin aynı olduğu, aynı adreste ve aynı iş kolunda faaliyet gösterdikleri, istihkaka konu mallara ait fatura ve ticari defter sunulmadığı, bu halde davalı- üçüncü kişinin istihkak iddialarının yerinde olmadığı, ayrıca borçlu istihkak iddiasına itiraz etmediğinden davalı olarak gösterilmesine gerek bulunmayıp, davalı gösterilmesi halinde de yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı 3. kişi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı 3. kişi vekili, davanın süresinde açılmadığını, süresinde satış istenmediğinden dava konusu haciz geçeriz olduğundan dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, tanık beyanlarına ilişkin itirazlar değerlendirilmeden karar verildiğini, mahcuzların müvekkiline ait olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile haciz işleminin 23.12.2020 tarihinde yapıldığı ve 6 aylık satış isteme süresinin bu tarihten itibaren başladığı, İİK madde 99 uyarınca istihkak davası açılması ile yalnızca satışın yapılamayacağı, ancak satış isteme süresince satış talep edilmesinin gerektiği, ancak alacaklı tarafından süresinde yapılmış bir satış talebinin bulunmadığı bu durumda mahcuzlar üzerindeki haczin kalktığı, istihkak davasının konusuz kaldığı gerekçesi ile başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı alacaklı vekil ile davalı 3. kişi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı alacaklı vekili, İİK m. 97/8 hükmüne göre istihkak davası devam ederken satış isteme sürelerinin işlemeyeceğinin açıkça ifade edildiği, İİK 97/8 hükmünün istihkak davaları bakımından genel bir hüküm olup, İİK 99. madde kapsamında ikame edilecek istihkak davalarında da tatbik edilmesi gerektiğini, Yargıtay’ın emsal içtihatlarınında bu yönde olduğunu, İİK 99. maddesine göre dava sonuçlanıncaya kadar haczedilen malın satışı yapılamayacağını, istinaf mahkemesinin, kanun maddesini hatalı yorumladığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı 3. kişi vekili, mahcuz menkullerin müvekkilin satış ihalelerinde satın alınan menkuller olduğunu, mülkiyeti mutlak surette müvekkile ait olduğunu, hatalı şekilde aleyhlerine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedildiğini belirterek davanın süresinde açılmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, alacaklının İİK’nın 99 uncu maddesine dayalı istihkak iddiasının reddi talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 97 ve 99 uncu maddeleri
3. Değerlendirme
İİK 106 ncı maddesine göre, alacaklı haczedilen taşınır malın satışını altı ay içerisinde istemek zorundadır. Aksi halde İİK madde 110’a göre taşınır mal üzerindeki haciz kendiliğinden düşer. Ancak haczedilen mal hakkında, İİK madde 97/8 gereğince istihkak davası açılır ise, satış isteme süresi işlemez. Bu maddeye paralel olarak 99. maddede alacaklı tarafından süresinde açılan dava sonuçlanıncaya kadar, haczedilen malın satışının yapılamayacağı düzenlemesi yer almaktadır. Kaldı ki, kural olarak istihkak davalarının 97. maddede genel kural ve koşulları düzenlenmiş olup İİK m. 97/8 maddesinde istihkak davasının açılması ile satış isteme sürelerinin işlemeyeceğinin açıkça ifade edildiği, İİK 99. maddede aksine bir hüküm bulanmadığı görülmüştür.
Somut olayda, dava konusu 23.12.2020 tarihli haciz işleminin yapıldığı, davanın 3. kişi tarafından 24.3.2021 tarihinde açıldığı, satış talebinde bulunulmamış ise de, süresi içinde istihkak davası açılmış olduğundan, dava konusu haciz halen geçerli olup, işin esasına girilerek hüküm verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru olmamıştır.
VI. KARAR
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.