YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1088
KARAR NO : 2023/1728
KARAR TARİHİ : 16.03.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki ihalenin feshi (ortaklığın giderilmesi nedeniyle) yargılamasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine, şikayete konu ihale bedelinin %10’u olan 52.500,00 TL para cezasının davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına karar verilmiştir.
Kararın şikayetçi hissedar tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetçi hissedarın istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetinin kabulü ile 25.10.2021 tarihli ihalenin feshine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı … tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şikayetçi hissedar şikayet dilekçesinde; satılığa çıkarılan taşınmazın … 2. Sulh Hukuk Satış Memurluğu 2021/1 satış numaralı dosyası kapsamında 25.10.2021 tarih 9:50-9:55 saatleri arasında satış günü verilerek satışa çıkarıldığını, ihale günü saat 9:43’de ihale edilecek taşınmazda hissedar bulunduğundan herhangi bir teminat yatırmasına gerek olup olmadığı hususunu satış müdürüne sorması üzerine kendisine 53.550,00 TL yatırması gerektiğinin bildirildiğini, bunun üzerine telefonundan mobil imza vasıtası ile UYAP sistemine giriş yaparak 2021/1 satış numaralı dosyasına belirtilen teminatı UYAP’a entegre Vakıfbank hesabından göndermek için tüm işlemleri tamamladığını ancak UYAP’ın genel hatası olan INDEX JSP hatası sebebiyle sistemin kapandığını, bu işlemleri tekraren yapmasına rağmen aynı hata ile karşılaştığını, teminat bedelini yatırdığı düşüncesi ile ihaleye girdiğini ve pey ileri sürdüğünü, ihale esnasında teminat bedelinin satış memurluğu hesabına geçmediğinin anlaşılması üzerine satış müdürünün kendisini ihaleye alamayacağını ihale işlemine yeniden başlanacağını bildirdiğini, teminatın ön bürodan bir iki dakika içerisinde yatıracağını beyan etmesine rağmen ihaleye devam edemeyeceğinin tarafına bildirildiğini, henüz ihale saatinin sonuna gelinmediğini ancak tutanağa itirazımı şerh etmesi gerektiğinden bu hususun satış müdürünce tutanağa geçmesi de haliyle bir zaman aldığını, şerhimin tutanağa geçirilmesi ile ihalenin 10:00 da başlayıp 10:05 bitirileceği karar alınarak tarafına bildirildiğini ve kendisinin ihaleden çıkarıldığını, bunun üzerine hemen bankaya giderek teminat bedelini saat 10:03’de yatırmış olmasına rağmen ertelenen ihaleye girmek istediğinde ihaleye alınmadığını, bu durumda ya ihaleye hiç sokulmamış olması gerektiği ya da ihaleye pey sürmeye devam edilmesi gerektiğini belirterek … İli … İlçesi … Mahalle 109 ada 1 parsel 1. Kat 4 Numaralı Bağımsız Bölüme ilişkin yapılan 25.10.2021 tarihli ihalenin feshine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı hissedar cevap dilekçesinde; ihalenin usulüne uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı vekiline ihaleden yaklaşık iki ay önce 22.08.2021 tarihinde tebliğ edilen taşınmaz açık arttırma ilanı ile ihaleye girilmesi için teminat yatırılması ve yatırılması gereken teminatın miktarının belirtildiği, dolayısı ile şikayetçi hissedarın ihale saatine 7 dakika kala uyap üzerinden teminat yatırmaya çalışmasına rağmen sistemsel bir hata sebebiyle teminat yatıramadığı iddiasına itibar edilmediği, şikayetçinin, kendisine yapılan tebligatta da açıkça teminat yatırması gerektiği belirtilmesine rağmen ihale günü ve saatine (09:43’e kadar) kadar teminat bedelini yatırmayarak bu riski göze aldığı, kaldı ki ihaleye teminat yatırmanın tek yolunun UYAP sisteminden yatırmak olmadığı ihale saati 09:50 olmasına rağmen 09:43’e kadar teminat bedelini yatırmayarak, nimet-külfet dengesi de dikkate alındığında, davacı vekilinin bu iddiasının dinlenilmediği, öte yandan ihalenin ilan edildiği tarihte ve saatte usulüne uygun olarak başladığı, ihale devam ederken davacı vekilinin ihaleye teminat yatırmadığından ihalenin 10:00 ile 10:05 saatine ertelendiği, bu hususun ihale tutanağında zapt altına alındığı, şikayetçi hissedarın 09:50’de başlayan ihaleye teminat yatırmamış olduğundan, teminat yatırmayan tarafın pey ileri sürmesi de mümkün olmadığından, ihaleye ara verilerek davacı vekilinin ihaleden çıkartılmasında ve ihalenin beş dakika ileri alınmasında hukuka aykırı bir durum bulunmadığı, şikayetçi hissedar teminat yatırmadan saat 09:50’deki ihaleye girdiği için ihalenin ertelendiği veya eğer ki teminatı zamanında yatırmış olsaydı ihale usulüne uygun olacağı ve ihalenin ertelenmeyeceği gerekçesi ile davanın reddine, şikayetçi aleyhine ihale bedelinin %10’u oranında para cezasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi hissedar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçi hissedar istinaf dilekçesinde; şikayet dilekçesini tekrar ederek mahkeme kararının kaldırılması ile ihalenin feshine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; açık artırma ilanında, birinci artırmanın yirmi gün öncesinden, artırma tarihinden önceki gün sonuna kadar esatis.uyap.gov.tr adresinden elektronik ortamda teklif verilebileceği, artırmaya iştirak edeceklerin, tahmin edilen değerin % 20’si oranında pey akçesi veya bu miktar kadar banka teminat mektubu vermeleri gerektiği, satış peşin para ile olacağı, alıcı isteğinde (10) günü geçmemek üzere süre verilebileceği belirtilmektedir. Buna göre; ihaleye katılmak isteyen elektronik ortamda teminat yatırmak isterse ihaleden bir gün öncesi gün sonuna kadar yatırmak zorunda olduğu, aksi taktirde ihaleye katılamayacağı belirtilmiş ise de bu sınırlamanın elektronik ortamdan ihaleye katılacak olanlar için geçerli olup aynı sınırlama artırmaya fiziki olarak katılarak pey sürmek isteyenler için uygulanamayacağı, bir başka deyişle ihale için belirlenen saatte ve ihale sona ermeden önce teminat yatırmak suretiyle gelen ve ihaleye pey sürmek isteyen kişinin ihaleye katılabileceği kabul edilmesi gerektiği, şikayetçi hissedarın ihale saatinden önce (saat 9:43) gelerek teminatını yatırmak istediği ancak uyap sisteminin hata vermesi sebebiyle yatıramadığı, sırf bu sebeple icra müdürünün ihaleyi saat 10:-10:05 arasına ertelediği, ihale devam etmekte iken şikayetçi hissedar tarafından teminatın elektronik ortamda yatırıldığı ve sisteme teminatın yatırıldığı bilgisinin düştüğü banka yazı cevabından anlaşıldığına göre, davacının teminat yatırması için beklendikten sonra, bu karardan vazgeçilerek şikayetçi hissedarın ihaleye katılımının engellenmesinin doğru olmadığı, şikayetçi hissedar haleye alınmayarak amaçlanan rekabet ortamının oluşmasının engellenmesinin de isabetsiz olduğu gerekçesi ile şikayetçi hissedarın istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetinin kabulü ile 25.10.2021 tarihli ihalenin feshine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı hissedar temyiz dilekçesinde; şikayetçi tarafından saat 10:03’te yatırıldığı belirtilen teminat satıştan önce yatırılması gereken teminat olduğunu, şikayetçinin satışın 10:00-10:05 aralığına alınması sırasında teminatı yatırıdığını ve sisteme girdiğini, ancak ihalenin yapıldığı 10:00 ile 10:05 arasında davacı ihaleye pey sürmediğini, bu durumların satış tutanağıyla sabit olduğunu, satış sırasında (ihalenin yenilenerek 10:00-10:05 aralığına alınması ile) şikayetçinin ihaleye pey sürmediğini, başka bir ifade ilk teminatın saat 10:03’te yatırıldığı kabul edilse bile teminatın yatırılmasından sonra şikayetçinin ihaleye pey sürmediğini, sürdüğü peylerin teminat yatırılmadan önce öne sürdüğü peyler olduğunu, teminat yatırılmadan önce sürülen peylerin geçersiz olduğunu, teminat yatırıldıktan sonra pey öne sürülmemiş olmasına göre davacının haklı bir nedenle dava açma hakkı kalmadığını, asıl ihalenin 09:50-09:55 arasında yapılan ihale olduğunu, bu saatte şikayetçinin teminat yatırmadığından ihaleye katılma hakkı olduğunu belirterek bölge adliye mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, … İli … İlçesi … Mahalle 109 ada 1 parsel 1. Kat 4 Numaralı Bağımsız Bölüme ilişkin yapılan 25.10.2021 tarihli ihalesinin feshi isteğine ilişkindir
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu 134 vd madde hükümleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı … vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanunun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.