YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/9888
KARAR NO : 2023/2616
KARAR TARİHİ : 13.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Menemen İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki haczedilmez şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı borçlu tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı borçlu dava dilekçesinde; icra dosyası üzerinden, 05.07.2019 tarih 78 karar nolu Menemen Belediyesi Meclis kararı ile Menemen Belediyesinin sahibi bulunduğu, kullanım ve işletme hakkı belediye şirketi olan MENAŞ’a devredilmiş bulunan … Zeytinyağı (prina) Fabrikasında bulunan iş makinelerinin üzerine haciz konulduğunu, öncelikle kullanım hakkı meclis kararı ile belediyeden ayrı tüzel kişiliği bulunan … şirketine devredilen zeytinyağı fabrikasına ait iş makinelerinin müvekkili belediyenin borcu nedeniyle haczinin yasal olmadığını, haciz işlemi yapılan … Zeytinyağı Fabrikasının kar amacı gütmeyen, yöre halkının kullanımına tahsis edilen, köylüye destek vermek amacıyla topladıkları zeytinlerin yağa dönüştürüldüğü ve çok düşük ücret karşılığında hizmet sunulan, küçük çapta ve kamu yararı amacıyla kurulan bir fabrika olduğunu, kaldı ki müvekkili belediyenin sahibi olduğu ve kullanım hakkı …’a ait olan fabrika ve iş makinelerinin belediyeye ait olup kamu hizmeti gören ve kamu yararı bulunan menkul ya da gayrimenkullerin haczinin 5393 Sayılı Yasanın 15. maddesi gereğince yasal olmadığını, kamu hizmetinde fiilen kullanılan, kar amacı gütmeyen bölgede yöre halkının kullanabileceği tek zeytinyağı fabrikası olması nedeniyle yapılan işlemin mevzuata aykırı olduğunu beyanla, davanın kabulü ile haczin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı alacaklı tarafından verilen cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince; şikayetin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı borçlu istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı borçlu istinaf başvuru dilekçesinde; dava dilekçesini tekrarlayarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece verilen karara karşı davacı borçlu tarafından sunulan istinaf dilekçesi ve kamu düzeni kapsamında yapılan inceleme neticesinde; davaya konu haczin borçlu belediye tarafından kullanım ve işletme hakkı Menemen Belediyesine ait tek ortaklı bir kamu şirketi olduğu belirtilen … Zeytinyağı Fabrikasında yapıldığını, 05.07.2019 Tarih ve 78 sayılı Meclis Kararının incelenmesi ile meclis kararında yazılı aralarında dava konusu haczin yapıldığı zeytinyağı fabrikası da bulunmak üzere 247 adet taşınmazın üst kullanım (işletme ) haklarının 10 yıl süre ile ayni sermaye olarak … Şirketine verilmesine karar verildiğini, yargılamada alınan bilirkişi raporu ile … A.Ş.’nin … Zeytinyağı Fabrikasına ait gelir ve gider hesaplarının bütün olarak görüleceği mizan incelemesi ile 2009 yılında gelirlerinin giderlerini karşılayarak 131.884,63 TL gelir elde ettiği, 2020 yılında ise gelirlerin giderlerini karşılamayarak 30.176,23 TL zarar ettiğinin tespit edildiğini, haczedilen malların kamu hizmetinin yürütülmesinde doğrudan doğruya rol oynamayan, herzaman için satın alma yolu ile temin edilmesi mümkün mallardan olduğunu, bu durumda Anayasa Mahkemesi kararı (17.06.2015 tarih 2014/194 E. 2015/55 K.sayılı kararı) ve yasal düzenlemeler nazara alındığında mülkiyet hakkının üstün olup korunması gerektiğini, belediye mallarına ilişkin haczedilmezlik yasağının kamu hizmetine tahsis edilmiş mallar olarak değilde, kamu hizmetinde fiilen kullanılan mallar biçiminde algılanıp değerlendirilmesi gerektiğini, Menemen İlçesinde haczin yapıldığı … Zeytinyağı Fabrikası dışında bu hizmetin sürekliliği ve devamlılığı açısından başkaca zeytinyağı fabrikalarının da olduğu, 2019 yılı hesapları dikkate alındığında söz konusu işletmenin gelir elde ettiğin ve bu durumda sağladığı gelir ile idarenin üstlendiği kamu hizmetlerini finanse etme amacı taşıyan bir işletmeden söz edilebileceği anlaşılarak mahkemece davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı borçlu temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı borçlu istinaf dilekçesini tekrarlayarak, istinaf kararına karşı yasal süresi dahilinde temyiz kanun yoluna başvurduklarını belirtmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, haczedilmezlik şikayetine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İcra İflas Kanunu 16. madde, Belediye Kanunu 15. madde.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.