YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8711
KARAR NO : 2023/1655
KARAR TARİHİ : 14.03.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki İİK’nın 58. maddesi gereğince yabancı para alacağının TL karşılığının ödeme emrinde gösterilmediği şikayeti nedeni ile yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin reddine karar verilmiştir.
Kararın şikayetçiler vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetçiler vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayetçiler vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. ŞİKAYET
Şikayetçiler vekili şikayet dilekçesinde; ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmediğinden bahisle takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Borçlu şirket vekili cevap dilekçesinde, davanın süresinde açılmadığını, takip talebinin İİK 58. maddesine uygun olarak hazırlandığından bahisle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, takip talebinde harca esas değer olarak yabancı para cinsi alacağın Türk Lirası karşılığının gösterildiği, mahkemenin 2018/275 Esas 2019/325 Karar sayılı kararında şikayetçiler tarafından ödeme emri tebliğ tarihinin düzeltilmesi istemiyle açılan şikayette şikayetin kabulüne karar verilerek ödeme emri tebliğ tarihlerinin 12.11.2018 düzeltilmesine karar verildiği, şikayetçiler tarafından İİK 60/1 maddesi uyarınca takip talebinde yer alan takibe konu edilen ve ödenmesi gereken yabancı para alacağının TL karşılığının 12.11.2018 tarihinde öğrenildiğinden şikayetçilerin takibin veya ödeme emrinin iptalini istemekte hukuki yararlarının bulunmadığı gerekçesi ile şikayetin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçiler vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçiler vekilince; ödeme emri 12.11.2018 tarihinde tebliğ edilmiş olsa dahi ödeme emrinde yabancı paranın TL karşılığının gösterilmemesi halinde şikayetçilerin TL karşılığını öğrenmiş olamayacağı, takibin iptalini istemekte hukuki yararlarının bulunduğu, bu hususun kamu düzeni ile ilgili olup resen gözetileceği iddiaları ve dava dilekçesi içeriği ile kararın kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesi talep edilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; takip talebinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterildiği ancak ödeme emrinde TL karşılığının gösterilmediği, her ne kadar ödeme emri ve takip talebinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmemesi ile ödeme emrindeki bu noksanlık kamu düzeni ve devletin hükümranlık hakları ile ilgili olup, süresiz şikayet nedeni olduğu gibi, mahkemece de, takibin her safhasında doğrudan doğruya göz önünde tutulması gerektiği şeklinde yerleşmiş uygulama mevcut ise de, eldeki dosyada icra müdürlüğünce maddi hata ile ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmediği, ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmemiş olmasının maddi hataya müstenit olup borçluya süresiz şikayet hakkını doğurmayacağı, takip talebinde TL karşılığının gösterilmiş olması nedeniyle bu hususun her zaman tamamlanabilecek eksikliklerden olduğu, süresinde şikayet yoluna başvurulmadığı durumlarda ödeme emrinin iptalinin gerekmeyeceği, kaldı ki davacı tarafından 2018/275 Esas 2019/325 Karar sayılı dosyası ile tebligatın usulsüzlüğünün tespiti ile tebliğ tarihinin düzeltilmesini talep ettiği, mahkemece ödeme emri tebliğ tarihinin düzeltilmesine karar verildiği, verilen kararın istinafı üzerine dairece istinaf isteminin esastan reddine karar verildiği, söz konusu kararın temyizi üzerine Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 2020/4090 Esas 2020/10894 Karar sayılı ilamı ile onanmış olduğu, hem dairece hem de Yargıtay’ca takip talebinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmiş olmasına rağmen ödeme emrinde bulunmaması hususunun resen değerlendirilmemiş olduğu, bu hususun davacılar tarafından ileri sürülmediği, bu aşamadan sonra dosyanın geçirdiği safahat gözönüne alındığında takip talebinde bulunmasına rağmen ödeme emrinde maddi hataya müstenit olarak yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmemesi nedeniyle takibin iptaline yönelik açılan davanın süreye tabi olması gerektiği gibi, aynı zamanda TMK 2 maddesi kapsamında iyiniyet kurallarına aykırı olduğu, HGK kararının takip talebinde de yabancı para alacağının TL karşılığının bulunmaması halinde uygulanması gerektiği yönünde dar olarak yorumlanması gerektiği, söz konusu şikayette ise şikayetin hem süreye tabi olduğunun hem de hakkın kötüye kullanılması mahiyetinde olduğunun kabulü gerektiği, bu haliyle ilk derece mahkemesi kararının sonuç olarak isabetli olduğu gerekçesi ile kararın gerekçesi düzeltilmek suretiyle şikayetçilerin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak şikayetin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçiler vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayetçiler vekilince, iddiaya konu hususun kamu düzeninden olup resen gözetilmesi gerektiğinden bahisle dava dilekçesi içeriğindeki iddiaları ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte, ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmediğinden bahisle takibin iptali talepli şikayete ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İİK’ nın 58.maddesi
3. Değerlendirme
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 58. maddesinin 3. fıkrasında; alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarının ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı günün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiğinin ve faizinin, takip talebinde belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Yine aynı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde; alacaklının veya vekilinin banka hesap numarası hariç olmak üzere, 58. maddeye göre takip talebine yazılması lazım gelen kayıtların ödeme emrinde bulunması gerektiği belirtilmiştir.
Buna göre; alacaklı, yabancı para alacağının TL karşılığını, takip talebinde göstermek zorunda olup, buna bağlı olarak bu zorunluluğun ödeme emrinde de yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu noksanlık kamu düzeni ile ilgili olup, takibin her safhasında re’sen göz önünde tutulmalıdır (HGK’nun 12.05.1999 tarih ve 1999/12-271 E. – 99/301 K. sayılı kararı).
Somut olayda, takip talebinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterildiği ancak ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığının gösterilmediği anlaşılmaktadır.
O halde Bölge Adliye Mahkemesince, ödeme emrinde 40.328,77 EURO yabancı para alacağının harca esas değer olarak Türk Lirası karşılığı gösterilmediğinden ödeme emrinin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.