YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/7900
KARAR NO : 2023/425
KARAR TARİHİ : 24.01.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki icra emrinin iptali talepli şikayet nedeni ile yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin … ili, … ilçesi, … Mh., … Mevkii, 15445 ada 3 parsel sayılı taşınmaz maliki olup, taşınmazın dava dışı … İnş.ve Malz.San.Tic.Ltd.Şti.’nin kullandığı kredilerin teminatını teşkil etmek üzere 1.250.000,00 TL bedelle alacaklı lehine ipotek edildiği, dava dışı şirketin borçlarını ödememesi üzerine alacaklı banka tarafından … 9. İcra Müdürlüğünün 2019/636 sayılı dosyasında dava dışı şirket ile müvekkili aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapıldığı, kredi kat ihtarının usulsüz tebliği nedeniyle … İnşaat ve Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından … 6. İcra Hukuk Mahkemesinin 2020/456 esas sayılı dosyasında icra emrinin iptali davası açıldığı, davanın kabulüne karar verilmesi üzerine … 9. İcra Müdürlüğü’nün 2019/636 sayılı dosyasında borçlu şirkete gönderilen icra emrinin iptal edildiği, takibin ipotek maliki müvekkiline karşı devam ettiği, borçlu ile taşınmaz maliki müvekkili arasında zorunlu takip arkadaşlığı olup, borçluya karşı takip yürütülmezken müvekkiline karşı devam ettirilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek müvekkili aleyhindeki icra emrinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı/ alacaklı vekili cevap dilekçesinde; davacının maliki olduğu taşınmaza 1. dereceden ipotek tesis edildiği, dava dışı borçlu şirketin sözleşme hükümlerine uymaması ve borçlarını ödememesi nedeniyle hesap kat ihtarnamesinin gönderildiği, müvekkiline ödeme yapılmadığı, banka alacağının tahsili için yapılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde taşınmazın satışının gerçekleşmiş ihale alıcısının bedelini ödemiş olduğunu, davacının kötü niyetli hareket ettiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; … 9. İcra Müdürlüğünün 2019/636 esas sayılı takip dosyasında davalı/alacaklı tarafından, davacı/borçlu ile … İnş.ve Malz.San.Tic.Ltd.Şti. aleyhine örn. 6 ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde bulunulduğu, dava dışı borçlu şirket tarafından icra emrine itiraz talebiyle … 6. İcra Hukuk Mahkemesine açılan davada 2020/456-2021/14 E/K sayılı kararı ile borçlu şirkete gönderilen icra emrinin iptaline karar verildiği, davacı/3.şahsın ipotekli taşınmaz maliki dava dışı borçlu şirketin asıl borçlu olduğu takip dosyasında, asıl borçluya karşı yürütülen takipte icra emrinin iptaline ilişkin karar verildiği, … 9. İcra Müdürlüğünün 2019/636 esas sayılı takip dosyasında takibin ipotekli taşınmaz maliki olan davacıya karşı devam ettirilmesinin mümkün olmayacağı, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte borçlu ile taşınmaz maliki davacı/üçüncü kişi arasında zorunlu takip arkadaşlığı olup 3. şahıs davacı yönünden de icra emrinin iptali gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde;… 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nce verilen karar üzerine dosyanın istinaf edilmiş olup, yerel mahkemenin işbu kararı bekletici mesele saymaması ve dosyayı karara çıkartmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, asıl borçlu … İnşaat firmasının temerrüde düştüğü ve sözleşmelerden doğan alacak muaccel hale geldiğini, davacı yanın takibin ilk aşamasından bu yana dosyayı takip etmesine karşın ihale yapılmasının ardından icra emrinin iptali talepli görülen davayı ikame ettiğini, ihalenin feshi davasından feragat eden asıl borçlu … inşaat’ın, feragat beyanından yaklaşık olarak bir ay süre sonrasında … 6. İcra Hukuk Mahkemesinde yer alan davayı ikame etmesi haksız, mesnetsiz ve kötü niyetli olduğunu, davacı yan, mevzu bahis firma ve dilekçelerinde bahsi geçen diğer şahısların kasıtlı olarak ihalenin yapılmasını engellemek adına akrabalık ilişkilerini kullanarak, kötü niyetli olarak alacaklıyı zarara uğrattığını belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı/alacaklı tarafından, davacı/borçlu ile dava dışı borçlu … İnş.ve Malz.San.Tic.Ltd.Şti. aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde bulunulduğu, dava dışı borçlu şirket tarafından icra emrine itiraz edilmesi üzerine … 6. İcra Hukuk Mahkemesi’ne açılan davada 2020/456-2021/14 E/K sayılı kararı ile borçlu şirkete gönderilen icra emrinin iptaline karar verildiği, kararın Dairenin 2021/878 Esas-2021/1636 Karar sayılı kararı ile esastan reddine karar verildiği, temyiz edilmesi üzerine halen Yargıtay’da olup kesinleşmediğinin anlaşıldığı, asıl borçluya karşı yürütülen takipte icra emrinin iptaline ilişkin karar verildiğinden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte asıl borçlu ile taşınmaz maliki davacı/üçüncü kişi arasında zorunlu takip arkadaşlığı olup … 9. İcra Müdürlüğünün 2019/636 esas sayılı takip dosyasında takibin ipotekli taşınmaz maliki olan davacıya karşı devam ettirilmesinin mümkün olmadığı gerekçesi ile 3. şahıs davacı yönünden de icra emrinin iptali gerektiği gerekçesi ile davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekilince, asıl borçlu hakkında icra emrinin iptaline ilişkin verilen kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 12 Hukuk Dairesinin 2021/8753 E 2022/2658 K ve 02.03.2022 tarihli kararı ile bozulduğu, asıl borçlu hakkında da icra emrinin iptalinin söz konusu olmadığı iddiası ile istinaf dilekçesinde belirtilen iddialarla Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibinde şikayetçi ipotek veren hakkındaki icra emrinin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İİK hükümleri
3. Değerlendirme
Her ne kadar İlk Derece Mahkemesince takibin asıl borçlusu hakkında … 6. İcra Hukuk Mahkemesinin 2020/456 E sayılı dosyasında icra emrinin iptaline karar verildiğinden zorunlu takip arkadaşlığı sıfatı nedeni ile şikayetçi ipotek malikine çıkan icra emrinin de iptali gerektiği gerekçesi ile icra emrinin iptaline karar verilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince alacaklının istinaf istemi esastan reddedilmiş ise de; asıl borçlu hakkında düzenlenen icra emrinin iptaline ilişkin … 6.İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/456 E 2021/14 K sayılı kararı Dairemizin 02.03.2022 tarih 2021/8753 E ve 2022/2658 K sayılı kararı ile şikayetin reddi gerektiği yönünde bozulduğu ve … 6.İcra Hukuk Mahkemesi 2022/328 E ve 2022/548 K sayılı kararı ile bozma ilamına uyularak şikayetin reddine karar verildiği, bu hali ile asıl borçlu hakkındaki icra emrinin iptal edilmediği ipotekli taşınmazın 11.02.2020 tarihli ihalesinin feshine ilişkin Eskişehir 4.İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/230 E. 2020/572 K. sayılı kararının 01.10.2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Şikayetçi ipotek verenin kendisine çıkarılan hesap kat ihtarı tebliğinin usulsüzlüğü iddiasında bulunmadığını, asıl borçlu hakkındaki icra emrinin iptaline ilişkin karar verildiğini, asıl borçlu ile aralarında zorunlu takip arkadaşlığı bulunması nedeniyle aleyhine çıkarılan icra emrinin de iptal edilmesini talep etmiştir. İİK’nın 363. maddesi gereğince İcra Mahkemesinin şikayet üzerine verdiği kararların icrası için kural olarak şekli anlamda kesinleşmesinin gerekmediği kabul edilmektedir. Somut olayda asıl borçlu hakkında icra emrinin iptaline ilişkin olarak İcra Mahkemesince verilen kararın Dairemizce bozulduğu, mahkemece bozmaya uyularak 27.09.2022 tarihli kararla şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmakla anılan kararın kesinleşip kesinleşmediği araştırılarak sonucuna göre şikayet hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle icra emrinin iptali yönünde hüküm tesisi ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.