YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/13276
KARAR NO : 2023/5790
KARAR TARİHİ : 09.10.2023
…
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1401 E., 2022/1524 K.
…
…
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sorgun İcra Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/107 E., 2022/43 K.
Taraflar arasındaki icranın geri bırakılması şikayetinden dolayı yapılan inceleme sonunda, İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile, borcun itfa edildiği anlaşıldığından icranın geri bırakılmasına, karar verilmiştir.
Kararın alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı alacaklı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şikayetçi borçlu icra mahkemesine başvurusunda; konkordato dosyasında alınan kararlar gereğince alacaklı bankadan rehinle temin etmiş olduğu 360.000,00 TL borcun tamamını ödediğini, kalanın mahkeme kararıyla vadeye bölünecek olması nedeniyle takibin hükümsüz kalacağını belirterek borcun itfa olması nedeniyle icra takibinin geri bırakılmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Alacaklı cevap dilekçesinde; konkordato aşamasında rehinli alacağa faiz işlediği, alacağının tamamının rehinli olduğu, alacağa faiz işlediği için de müdahale tarihine göre borcun arttığı konkordato dosyasının henüz sonuçlanmadığı, tasdik edilip edilmeyeceği henüz belli olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; bankacılık alanında uzman bilirkişiden alınan raporda davalı tarafın davacıdan icra yoluyla tahsil edebileceği bir paranın kalmadığı, borcun ödenmiş olduğu tespit edildiği, alınan rapor usul ve yasaya uygun denetime elverişli olduğu, borcun itfa edildiği sabit olmakla icranın geri bırakılması şartları oluştuğu belirtilerek davanın kabulü ile, icranın geri bırakılmasına, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Alacaklı istinaf başvurusunda; mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, bakiye borcun yapılandırılmak istenmemesi nedeniyle ipoteğin alacağa mahsuben satışının isteneceğinin borçluya iletildiğini, mahkemenin davacı tarafın sunduğu belgeleri yeterli bulduğunu, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporuna göre borcun itfa edildiği, icranın geri bırakılmasına karar verilmesinin yerinde olduğu, belirtilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Alacaklı temyiz başvurusunda; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık itfa nedeniyle icranın geri bırakılması talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İİK’nın 149/a maddesi atfıyla 33. maddesi
3. Değerlendirme
TMK’nun 851 ve 881. maddelerinde ifadesini bulan muhtemel bir alacağın teminatı olarak tesis edilen üst sınır (limit) ipoteğinde, borcun ulaşacağı miktar belirsiz olduğundan, taşınmazların ne miktar için teminat teşkil edeceği ipotek akit tablosundaki limitle sınırlandırılmıştır. TMK’nun 875. maddesinde belirtilen ve ipotekle teminat altına alınan ana borç, faiz, icra takip giderleri ve taraflarca kararlaştırılan eklentilerden oluşan toplam borç miktarının, bu limiti aşması mümkün değildir (HGK. 24.05.1989 tarih ve 1989/11-294 E, 1989/378 K).
İİK’nın 150/ı maddesi uyarınca; krediyi kullandıran tarafça, noter aracılığıyla krediyi kullanan tarafın kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek akit tablosunda belirtilen adresine gönderilen hesap özetine, borcun ödenmesine ilişkin ihtara ya da gayrinakdi kredi nedeniyle tazmin talebine, tebliğ edildiği veya 68/b maddesi gereğince tebliğ edilmiş sayıldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde itiraz edilmemesi halinde ihtardaki borç miktarı kesinleşir.
İİK’nın 149/a maddesi atfıyla 33. maddesine göre; “İcra emrinin tebliğinden sonraki devrede tahakkuk etmiş itfa, imhal, veya zamanaşımına dayanan geri bırakma istekleri her zaman yapılabilir. Bunlardan itfa veya imhale dayanan istekler mutlaka noterlikçe re’sen yapılmış veya tasdik olunmuş belgelere veya icra zaptına istinat ettirilmelidir.
Somut olayda, 27.11.2017 tarih, 11186 yevmiye numaralı ipotek akit tablosunun incelenmesinde; şikayetçi …’in taşınmazı üzerinde, alacaklı bankadan doğmuş ve doğacak borçlarına ilişkin olarak üst sınır ipoteği şeklinde tesis edildiği ve ipotek limitinin 600.000 TL olduğu, Beşiktaş 17. Noterliği’nin 04.01.2021 tarihli 12725 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle kesinleşen borcun 523.717,27 TL olduğu, takibin de bu miktar üzerinden başlatıldığı anlaşılmıştır.
O halde, mahkemece, borcun ödendiğinin, İİK’nın 33. maddesi kapsamında belgelerle ispatlanıp ispatlanmadığının bilirkişi marifetiyle belirlenmesi gerekirken; icra mahkemesince bağlayıcı olmayan komiser raporuna dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 13.10.2022 tarihli ve 2022/1401 Esas, 2022/1524 Karar sayılı kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…