YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/11071
KARAR NO : 2023/3493
KARAR TARİHİ : 18.05.2023
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1764 E., 2022/1564 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 5. İcra Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/150 E., 2022/243 K.
Taraflar arasındaki icra memur muamelesini şikayet nedeni ile yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayet konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın şikayetçi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayetçi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. ŞİKAYET
Alacaklı şikayet dilekçesinde; Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2021/58736 Esas sayılı dosyasında borçlu aleyhine 09.07.2021 tarihinde ilamsız icra takibine başlandığını, ödeme emrinin davalı borçluya 21.07.2021 tarihinde tebliğ edilerek takibin kesinleştiğini takibin kesinleşmesinden sonra borçlu tarafından Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesine açacakları menfi tespit davası sonuçlanıp kesinleşinceye kadar Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2021/58736 Esas sayılı dosyasına esas olmak üzere ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebi ile başvurulduğunu, mahkemece 24.01.2022 tarih 2022/28 D. İş sayılı kararı ile ” Davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile; müddeabihin (1.174.543,57 TL) %15’i oranındaki 176.181,54 TL nakdi teminat tutarını mahkememiz veznesine yatırdığında veya muteber bir bankanın kesin ve süresiz nitelikteki teminat mektubunu mahkememize ibraz ettiğinde, Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2021/58736 Esas sayılı takip dosyası kapsamında, icra veznesine hangi yolla olursa olsun girmiş veya girecek her türlü paranın tedbiren alacaklıya ödenmemesine/verilmemesine,” dair tedbir kararı verildiğini, karar doğrultusunda Halkbank tarafından verilen 27.01.2022 tarihli 1.404.318,77 TL’lik teminat mektubunun icra dosyasına sunulduğunu, borçlunun bu Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/28 D. İş dosyasındaki ihtiyati tedbir kararını esas dava açmadan önce almış olduğundan borçlunun HMK 397/1 maddesi gereğince kanunda öngörülen iki hafta içerisinde ihtiyati tedbir kararını tamamlayan muameleyi yani esas davasını açmadığını, 02.03.2022 tarihinde Gaziantep İcra Müdürlüğü’ne borçlunun lehine tesis edilen ihtiyati tedbir kararına istinaden 2 haftalık süre içerisinde esas davasını açmaması nedeni ile HMK 397/1 maddesi gereğince tedbirin kendiliğinden kalktığını bu nedenle borçlu tarafça icra dosyasına yatırılan teminat mektubunun para çevrilmesi ile alacaklarına kavuşmasının sağlanması için talep gönderildiğini, icra müdürlüğünce bu talebine karşılık verilmediğini, borçlunun HMK m. 397/1 de öngörülen süreden sonra 10.03.2022 tarihinde Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/190 E. Sayılı dosyası ile menfi tespit davası açtığını ve bu dava ile yeniden aynı mahiyette tedbir kararı aldığını, 2022/190 E. Sayılı dosyada verilen 10.03.2022 tarihli karar ile mahkeme aynı zamanda 2022/28 D. İş dosyasındaki tedbir kararının kendiliğinden ortadan kalktığının tespitine de karar verildiğini, karara istinaden, taraflarınca İcra Müdürlüğü’ne 10.03.2022 tarihinde talepte bulunularak Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/28 D. İş dosyasındaki tedbirin kendiliğinden ortadan kalktığının mahkemece tespit edildiği bu nedenle de borçlunun Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/28 D. İş dosyasındaki tedbire istinaden yatırmış olduğu 27.01.2022 tarihli teminat mektubunun paraya çevrilmesi hususunda karar verilmesini talep edildiğini, İcra müdürlüğünün önce taleplerini 11.03.2022 tarihli kararı ile kabul etmiş ardından borçlunun, Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/190 E. Sayılı dosya ile verilen yeni tedbir kararına ilişkin teminat yatırdığından bahisle, icra veznesine hangi yolla girmiş olursa olsun girmiş veya girecek her türlü paranın tedbiren takip alacaklısına ödenmemesine, ödeme işleminin ihtiyati tedbir kararı uyarınca durdurulmasına karar verdiğini, aynı gün 11.03.2022 tarihinde borçlunun yeniden ihtiyati tedbir kararı aldığı ve teminatı yatırdığı anlaşılmakla talebinin kabulü ile borçlu yönünden takibin durdurulması ile bir önceki tensip kararı gereğinin yerine getirilmemesine şeklinde karar verdiğini, borçlunun, Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/190 E. Sayılı dosyadan dolayı ihtiyati tedbirin uygulanması için icra dosyasına mahkemece yeniden takdir edilen teminatın %100 lük kısmını icra dairesine yeniden yatırmadığını, borçlu sadece tedbiri veren mahkemeye öngörülen teminat miktarının %15’lik kısmını yatırdığını, Bunun haricinde ise; Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/28 D. İş sayılı dosyada yatırdığı teminatın Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/190 E. sayılı dosyasına mahsup edilmesini talep etmiş ve kalan bakiye kısım için ise 10.710 TL teminat yatırdığını,Ayrıca İcra Müdürülüğü 15.03.2022 tarihli kararı ile de teminat yatırıldığından bahisle ”Dosya borcunu karşılar miktarda para/teminat mektubunun dosyaya depo edildiği anlaşılmakla borçlu aleyhine uygulanan hacizlerin fekkine” karar verdiğini, icra müdürlüğünün 11.03.2022 ve 15.03.2022 tarihli kararlarının iptali ile 2022/28 D. İş dosyasındaki tedbir kararı için verilen 27.01.2022 tarihli teminat mektubunun para çevrilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Şikayet edilen borçlular cevap dilekçesinde; Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/28 D. İş sayılı dosyası üzerinden, açacakları menfi tespit davası sonuçlanıp kesinleşinceye kadar Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2021/58736 Esas sayılı dosyası üzerinden teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilerek icra dosyasına yatırılacak teminatın alacaklıya ödenmemesi yönünde karar verilmesine ve yargılama süresince takibin durdurulmasına karar verilmesinin talep edildiğini, mahkemece teminat karşılığında talebin kabulüne karar verildiğini, bu karar gereği belirlenen teminat miktarı olan 176.181,54 TL’nin, Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/28 D. İş sayılı dosyasına sunulduğunu, yasal süresi içerisinde kararın icrası için Gaziantep İcra Dairesinin 2021/58736 E. sayılı dosyasına talepte bulunulduğunu, icra dosya hesabına göre belirlenen dosya borcu kadar da icra dosyasına teminat mektubu sunulduğunu, icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiğini, dosyada mevcut teminat mektubunun nakde çevrilmesine ve alacaklı tarafa ödenmesine olanak bulunmadığını, anılan sebeplerle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Gaziantep 1. ATM’nin 2022/190 Esas sayılı dosyasında 2022/28 Değişik İş sayılı dosyasına verilen teminatın mahsup edilmemesine karar verilmesi nedeni ile davalı borçlu tarafından verilen yeni ihtiyati tedbir kararının uygulanmasını sağlayabilmesi için Gaziantep 1. ATM’nin 2022/190 Esas sayılı dosyası için yeniden teminat yatırması gerektiği halde başlangıçta dosya alacağı kadar nakit teminat yada teminat mektubunu yatırmaksızın yalnızca mahkemece hükmedilen teminatı yatırdığı , bu nedenle mahkemece mahsup edilmemesine karar verilen teminat mektubu doğrultusunda ihtiyati tedbir kararı doğrultusunda takibin durdurulması kararı yerinde değil ise de borçlu tarafından iş bu davanın açıldığı tarihten sonra icra müdürlüğüne başvurularak Halkbankasına ait 06.04.2022 tarihli 1.404.318,77 TL’lik teminat mektubunun yatırıldığı bu nedenle başlangıçta bulunmayan takibin durdurulması şartının daha sonra tamamlandığı bu nedenle davacı vekilinin icra müdürlüğünün tedbir kararının kaldırılmasına ilişkin kararına dayanak yaptığı teminatın yatırılmaması sebebinin ortadan kalkması nedeni ile davanın konusuz kaldığı, borçlu tarafından teminatın yatırılması nedeni ile usulüne uygun tedbir kararı uyarınca takip durduğundan hacizlerin kaldırılmasına yönelik şikayetin yerinde olmadığı ayrıca Gaziantep 1. ATM ‘nin 2022/28 D. İş dosyası kapsamında yatırılan teminatında yeni teminat mektubunun sunulması nedeni ile icra müdürlüğünce 07.04.2022 tarihinde iade edildiği davacının bu yöndeki talebinin de konusuz kaldığı gerekçesi ile şikayet konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi alacaklı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçi alacaklı istinaf dilekçesinde; yasal süresi içinde süre tutum dilekçesi sunulmuş olup süre tutum dilekçesinde istinaf nedeni bildirilmemiş, gerekçeli karar tebliğine rağmen gerekçeli istinaf dilekçesi sunulmamıştır.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; istinaf sebep ve gerekçelerinin bildirilmediği istinafa konu kararın şikayete dair olup HMK’nun 355. maddesi gereğince kamu düzenine aykırı bir durumunda tespit edilemediği gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi alacaklı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayetçi alacaklı temyiz dilekçesinde; şikayet dilekçesinin tekrarı ile birlikte ek olarak kararın gerekçesiz olduğunu, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297/1-c maddesinde hükmün içeriğinde neler olması gerektiği tarif edilirken, hükümde tarafların iddia ve savunmalarının özetini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin belirtelmesi gerektiğini, mahkemenin işin esasına girmeksizin ve uyuşmazlığı irdelemeksizin, uyuşmazlığı çözmeyen bir karar verdiğini, Yargıtay içtihatları gereğince, mahkemelerin dava açıldığı tarihteki hukuki ve fiili duruma göre karar vermesi gerektiğini, ileri sürerek bölge adliye mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 11.03.2022, 15.03.2022 tarihli icra müdürlüğü işlemlerinin iptali ve 2022/28 D. İş dosyasındaki tedbir kararı için verilen 27.01.2022 tarihli teminat mektubunun para çevrilmesi talebine dair şikayete ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İİK 16., HMK m. 397/1
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, istinaf aşamasında ileri sürülmeyen hususların temyiz aşamasında incelenemeyeceğinin anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup şikayetçi alacaklının temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanunun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.