YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/10791
KARAR NO : 2023/3318
KARAR TARİHİ : 11.05.2023
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1625 E., 2022/1402 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. İcra Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/441 E., 2021/1092 K.
Taraflar arasındaki icra memur muamelesini şikayetten dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile icra müdürlüğünün 27/02/2021 tarihli sıra cetveli yapılmamasına ilişkin kararının iptaline, İİK’nın 140. maddesi gereğince icra müdürlüğüne sıra cetveli yapılması yönünde talimat verilmesine karar verilmiştir.
Kararın davalı alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı alacaklı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Haciz alacaklısı üçüncü kişi şikayet dilekçesinde; Ankara 14. İcra Müdürülüğünün 2019/8311 E. sayılı takip dosyasında davalı borçlu hakkında işçilik alacağına dayalı olarak ilamlı takip başlattığını, aynı borçlu hakkında davalı takip alacaklısı Vakıfbank TAO tarafından Ankara Gayrimenkul Satış İcra Müdürlüğünün 2020/376 Esas sayılı dosyasında başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip sonucunda davalı borçlunun taşınmazının ihale ile satıldığını, alacağının ipoteğin tesis edildiği tarihten önce doğduğunu ve takibinin derdest olduğunu, bu hususlar dikkate alınarak sıra cetveli düzenlenmesi yönündeki talebinin icra müdürlüğünce reddedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek icra müdürlüğünün 27.02.2021 tarihli kararının kaldırılması ile sıra cetveli yapılarak alacağının ipotek alacağının önünde yer almasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı alacaklı cevap dilekçesinde; şikayetçi üçüncü kişi haciz alacaklısı tarafından dava açılırken maktu harç yatırmasının hatalı olduğunu, ipotek bedeli üzerinden yatırılması gereken nispi harcın tamamlanması için şikayetçiye kesin süre verilmesi, yatırılmaması halinde dava şartı yokluğundan şikayetin reddine karar verilmesi gerektiğini, rehin hakkının tapu sicilinin aleniliği ve tapuya güven ilkeleri gereğince herkese karşı ileri sürülebileceğini, taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiği tarihte şikayetçinin haciz şerhinin bulunmadığını, ipotekli taşınmazın satışı sonrası elde edilen ihale bedelinin takip miktarını karşılamadığından sıra cetveli yapılmasına gerek olmadığını savunarak şikayetin reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; satılan hacizli mal üzerinde birden fazla haciz veya rüçhanlı alacak bulunması halinde, icra müdürlüğünce öncelikle sıra cetveli düzenlenmesi gerekeceği ve sıra cetveli düzenlenmeden ipotek veya rehin alacaklısına satış bedelinin ödenemeyeceği, rehinli malın satış bedelinin alacaklının alacağını karşılamaması halinde İİK’nın 151. maddesinde yapılan atıf gereğince İİK’nın 138, 141, 142. maddelerinin uygulanacağı, anılan maddelere göre; birden fazla alacaklının bulunduğu böyle durumlarda, icra müdürlüğünce, öncelikle İİK’nın 140. maddesi gereğince sıra cetvelinin yapılması ve alacaklılara, diğer alacaklara yönelik itirazlarını ileri sürme imkanının tanınması gerektiği, somut olayda, ihale konusu taşınmazın tapu kaydında ipotek şerhinin bulunduğu, şikayetçi ve diğer alacaklıların alacaklarının rüçhanlı olup olmadığı ve öne sürdükleri diğer konuların, sıra cetveli yapıldıktan sonra sıra cetveline itiraz halinde tartışılacak hususlar olduğu, bu aşamada icra müdürlüğünce sıra cetveli düzenlemekten imtina edilemeyeceği, bir başka anlatımla, alacaklıların itirazlarını ileri sürebilmesi için öncelikle sıra cetveli yapılması gerektiği, taşınmazın satış bedelinin taşınmaz üzerindeki ipotek ve haciz alacaklarının tamamını karşılamadığının görüldüğü, her ne kadar icra müdürlüğünce satış bedelinin ipotek miktarını karşılamadığı gerekçesiyle sıra cetveli yapılması gerekmediğine karar verilmiş ise de, şikayetçi tarafından haczinin ipotekten önce olduğunu ileri sürüldüğü, bu iddiaların yapılacak sıra cetvelinde tartışılması mümkün olacağından sıra cetveli yapılması ve bu şekilde şikayetçiye bu itirazlarını ileri sürme imkanı verilmesi gerektiği gerekçesi ile şikayetin kabulü ile Ankara Gayrimenkul Satış İcra Müdürlüğünün 27.02.2021 tarihli sıra cetveli yapılmamasına ilişkin kararının iptaline, İİK’nın 140. maddesi gereğince icra müdürlüğüne sıra cetveli yapılması yönünde talimat verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı alacaklı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı alacaklı istinaf dilekçesinde; şikayetçi üçüncü kişi haciz alacaklısı tarafından dava açılırken maktu harç yatırmasının hatalı olduğunu, ipotek bedeli üzerinden yatırılması gereken nispi harcın tamamlanması için şikayetçiye kesin süre verilmesi, yatırılmaması halinde dava şartı yokluğundan şikayetin reddine karar verilmesi gerektiğini, rehin hakkının tapu sicilinin aleniliği ve tapuya güven ilkeleri gereğince herkese karşı ileri sürülebileceğini, taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiği tarihte şikayetçinin haciz şerhinin bulunmadığını, ipotekli taşınmazın satışı sonrası elde edilen ihale bedelinin takip miktarını karşılamadığından sıra cetveli yapılmasına gerek olmadığını ileri sürerek mahkeme kararının kaldırılması ile şikayetin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İİK’nın 100. maddesinde, borçluya ait para veya satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar birden fazla alacaklı tarafından haciz konulması halinde anılan madde hükmü gereği icra müdürlüğünce derece kararı yapılması gerektiği, derece kararının yapılması için satış sonucu para elde edilmesinin zorunlu olmadığı, İİK’nın 140. maddesinde de satış tutarı bütün alacaklıların alacağını tamamen ödemeye yetmezse icra dairesince alacaklıların bir sıra cetvelini yapacağı, alacaklıların İİK’nın 206. maddesi mucibince iflas halinde hangi sıraya girmeleri lazım geliyorsa o sıraya kabul olunacakları, bununla beraber ilk üç sıraya kayıt için muteber olan tarihin haciz talep tarihi olduğu düzenlemesine yer verildiği, şikayetin icra müdürlüğü işleminin iptali istemine ilişkin olup maktu harca tabii olduğu, bu nedenle davalı alacaklının nispi harç alınmasına ilişkin itirazının yerinde olmadığı, davalı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı takipte ipotekli taşınmazın ihalesinin yapıldığı, taşınmazda Ankara 14. İcra Müdürlüğünün 2019/8311 E. sayılı takip dosyası alacaklısı şikayetçi 3. kişinin haczinin de bulunduğu, şikayetçinin iddialarının yapılacak sıra cetvelinde tartışılabileceği gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı alacaklı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı alacaklı temyiz dilekçesinde; şikayetçi üçüncü kişi haciz alacaklısı tarafından dava açılırken maktu harç yatırmasının hatalı olduğunu, ipotek bedeli üzerinden yatırılması gereken nispi harcın tamamlanması için şikayetçiye kesin süre verilmesi, yatırılmaması halinde dava şartı yokluğundan şikayetin reddine karar verilmesi gerektiğini, rehin hakkının tapu sicilinin aleniliği ve tapuya güven ilkeleri gereğince herkese karşı ileri sürülebileceğini, taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiği tarihte şikayetçinin haciz şerhinin bulunmadığını, ipotekli taşınmazın satışı sonrası elde edilen ihale bedelinin takip miktarını karşılamadığından sıra cetveli yapılmasına gerek olmadığını ileri sürerek bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılması ile ilk derece mahkemesi kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, üçüncü kişi haciz alacaklısının icra müdürlüğünün sıra cetveli düzenlenmeksizin ihale bedelinin ipotek alacaklısına ödenmesine dair işleminin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu 16., 140. ve 151. maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve sair yasal mevzuat
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı alacaklı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.