YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/10591
KARAR NO : 2023/3825
KARAR TARİHİ : 30.05.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/3139 E., 2022/1934 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul … 4. İcra Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/273 E., 2021/475 K.
Taraflar arasındaki kambiyo senetlerine mahsus takipte kambiyo şikayeti ve borca itirazdan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı borçlu tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şikayetçi borçlu vekili dava dilekçesinde, müvekkili aleyhine başlatılan çeke dayalı takipte müvekkilinin haciz baskısı ile 1.601.242,34 TL olan dosya borcunu ödediğini ancak takibe dayanak çekin usulüne uygun olarak bankaya ibraz edilmediğini, 7226 Sayılı Kanunun Geçici 3. maddesi ile vadesi 30 Nisan – 31 Mayıs 2021 tarihleri arasına isabet eden çekler hakkında bu tarihler arasında ibraz yasağı getirildiğini, alacaklı tarafından çekin 05.05.2021 tarihinde bankaya ibraz edildiğini, hamilin bu tarihte yaptığı ibrazın hukuken bir geçerliliği olmadığını, çekin ödenmesinin engellenmesi ve menfi tespit davası açılması gayesi ile … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/282 D. İş 259 K. sayılı dosyası ile % 10 teminat ile ihtiyati tedbir kararı alındığını, çekin takibin diğer borçlusu … A.Ş. ile akdedilen 06.11.2019 tarihli yüklenici sözleşmesinin teminatı olarak verildiğini, kambiyo vasfı bulunmadığını, alacaklının, …’ın bir diğer firması…şirketinin eski yönetim kurulu üyesi olduğunu, bu iki şahsın birlikte müvekkilini zarara uğratmaya çalıştığını iddia ederek icra dosyasına yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesine, takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Alacaklı vekili cevap dilekçesinde; 7226 Sayılı Kanunun Geçici 3. maddesi ile ibraz yasağı getirilmediğini, sadece karşılıksızdır işlemi yapılamayacağını, 30.04.2021 ila 31.05.2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin, belirtilen tarihler arasında bankaya ibraz edilmesi halinde, çek hesabında karşılığının bulunması kaydıyla çek bedelinin ödenmesi gerektiğini, müvekkilinin taraf olmadığı bir dosyada verilen tedbir kararından etkilenmeyeceğini, davacının sunduğu evrakların diğer borçlu ile davacı arasındaki işlemlere ilişkin olduğunu beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 30.04.2021 ila 31.05.2021 tarihleri arasında ibraz yasağı olmadığı, sadece bu tarihler arasında karşılıksız işlemi yapılamayacağı, teminat sene di iddiasının borçlu tarafından ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde borçlu istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Borçlu vekili istinaf dilekçesinde; takibe dayanak çekin müvekkili ile takibin diğer borçlusu ile akdedilen yüklenici sözleşmesine istinaden … A.Ş.’ye verildiğini, müvekkilinin sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirdiğini,… A.Ş.’nin teminat çekini iade etmeyerek alacaklıya ciro ettiğini, çekin ödenmesinin engellenmesi ve menfi tespit davası açılması gayesi ile … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/282 D. İş 259 K. sayılı dosyası ile % 10 teminat ile ihtiyati tedbir kararı alındığını, 7226 Sayılı Kanunun Geçici 3. maddesi ile vadesi 30 Nisan – 31 Mayıs 2021 tarihleri arasına isabet eden çekler hakkında bu tarihler arasında ibraz yasağı getirildiğini, alacaklı tarafından çekin 05.05.2021 tarihinde bankaya ibraz edildiğini, hamilin bu tarihte yaptığı ibrazın hukuken bir geçerliliği olmadığını iddia etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile takip dayanağı senette teminat senedi ibaresi bulunmadığı, borçlunun teminat senedi iddiasının borca itiraz niteliğinde olduğu, anılan itiraz hakkında İİK’nın 169/a maddesinin uygulanması gerektiği, borçlu tarafça teminat iddiasının senetlere atıf yapan belge ile kanıtlamadığı gibi alacaklının cevap dilekçesinde de senedin teminat senedi olarak verildiğine yönelik bir kabulünün olmadığı, 7226 sayılı yasanın Geçici 3. maddesinde, ibraz süresinin son günü 30.04.2021 ilâ 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden veya ibraz süresi bu tarihler arasında başlayan çeklerin ibraz süresi 31.05.2021 (bu tarih dahil) tarihine kadar duracağının düzenlendiği, anılan düzenlemenin çekin ibrazını yasaklamadığı, söz konusu yasada belirlenen durma süreleri içerisinde çekin bankaya ibrazına yasal bir engel bulunmadığı, durma süresinde ibraz halinde çekin karşılığının bulunması halinde ödeme yapılacağının açık olduğu, yasadaki tarihler arasına denk gelen sürelerde pandemi sebebi ile ibraz edilemeyen çeklerin 01.06.2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibrazının gerçekleşebileceği, durma süreleri içerisinde çek hamilinin ibraz müddeti içinde çeki bankaya ibraz edememesi halinde pandemi mücbir sebep kabul edilerek alacaklı hamilin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yapabileceğinin kabulünün gerektiği, keşidecisi davacı lehtar-cirantası dava dışı şirket, hamili alacaklı olan 30.04.2021 keşide, 05.05.2021 ibraz tarihli, zorunlu unsurları ihtiva eden takip konusu çekin kambiyo vasfını yitirmediği gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde borçlu temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Borçlu vekili temyiz dilekçesinde: müvekkili aleyhine başlatılan çeke dayalı takipte müvekkilinin haciz baskısı ile 1.601.242,34 TL olan dosya borcunu ödediğini ancak takibe dayanak çekin usulüne uygun olarak bankaya ibraz edilmediğini, 7226 Sayılı Kanunun Geçici 3. maddesi ile vadesi 30 Nisan – 31 Mayıs 2021 tarihleri arasına isabet eden çekler hakkında bu tarihler arasında ibraz yasağı getirildiğini, alacaklı tarafından çekin 05.05.2021 tarihinde bankaya ibraz edildiğini, hamilin bu tarihte yaptığı ibrazın hukuken bir geçerliliği olmadığını, çekin ödenmesinin engellenmesi ve menfi tespit davası açılması gayesi ile … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/282 D. İş 259 K. sayılı dosyası ile % 10 teminat ile ihtiyati tedbir kararı alındığını, çekin takibin diğer borçlusu … A.Ş. ile akdedilen 06.11.2019 tarihli yüklenici sözleşmesinin teminatı olarak verildiğini, kambiyo vasfı bulunmadığını, alacaklı ile takibin diğer borçlusunun el birliği ile müvekkilini zarar uğratmak istediğini iddia etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kambiyo şikayetine ve borca itiraza ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İİK’nın 169, 170/a maddeleri, 6102 sayılı TTK’nın 796, 808. maddeleri, 7226 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup borçlu tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.