YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/10174
KARAR NO : 2023/3043
KARAR TARİHİ : 04.05.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kısmen kabulü ile davaya konu … ili, Datça ilçesi, …Mahallesi, 45 Ada, 2 Parselde kayıtlı kagir ev ve bademlik niteliğindeki taşınmazın bilirkişi raporunda tespit edilen 379.200 TL bedelden aşağı olmamak şartıyla satışının yapılarak elde edilecek paradan 379.000 TL’sinin haline münasip ev almak üzere şikayetçi borçluya, bu miktarın üzerindeki kısmın ise davalı alacaklı tarafa dosya alacağı ile ilgili olmak üzere ödenmesine karar verilmiştir.
Kararın şikayetçi borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayetçi borçlu tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Borçlu vekili şikayet dilekçesinde; davalı alacaklı tarafından başlatılan tazminat ilamına dayalı ilamlı takipte, … ili, Datça ilçesi, …Mahallesi, 45 Ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın haline münasip meskeni olduğunu ileri sürerek taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı alacaklı cevap dilekçesinde; şikayete konu taşınmaz üzerinde … lehine ipotek bulunduğunu, bu nedenle meskeniyet iddiasında bulunulamayacağını, taşınmazın çok değerli olduğunu ve şikayetçi borçlunun haline münasip meskeni olmadığını savunarak şikayetin reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı alacaklı tarafından şikayetçi borçlu aleyhine Datça Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/257 E. – 2019/244 K. sayılı ilamına dayalı olarak ilamlı icra takibi başlatıldığı, takibin kesinleşmesi üzerine tapuda şikayetçi borçlu adına kayıtla bulunan … İli, Datça ilçesi, …Mahallesi, 45 Ada 2 parsede kayıtlı kagir ev ve bademlik niteliğindeki taşınmaza haciz konulduğu, şikayetçi borçluya 12.03.2020 tarihinde tebliğ edilen 103 davet kağıdına göre 13.03.2020 tarihli şikayetin süresinde olduğu, şikayetçi borçluya ilişkin sosyo ekonomik durum araştırmasının yaptırıldığı, bilirkişi heyetince düzenlenen 21.10.2020 tarihli bilirkişi raporunda meskeniyet şikayetine konu taşınmazın arsası ile birlikte değerinin 1.901.492,70 TL ve borçlunun da aynı muhitte haline uygun ev alabileceği miktarın 750.000 TL olarak belirlendiği, raporda haline münasip ev değerlemesi sırasında emsal değerlemenin gerek taşınmazın bulunduğu …Mahallesinden seçilmesi gerekse de eşi ile birlikte yaşayan ve başka bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan şikayetçi borçlu için 3+1 meskenlerin emsal alınmasının Yargıtay’ın ilkelerine uygun bulunmadığı, bu nedenle bu rapora itibar edilmediği, yeniden keşif yapılarak düzenlenen 22.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda; şikayete konu taşınmazın dava tarihi itibariyle değerinin 1.562.607 TL, borçlunun daha mütevazı semtlerde haline münasip ev alabileceği miktarın da 379.200 TL olarak belirlendiği, bulunan değerlerin günün ekonomik koşullarına ve taşınmazın konumuna göre gerçek değerleri yansıttığı, dosya kapsamına uygun ve denetimine elverişli bulunduğu gerekçesi ile şikayetin kısmen kabulü ile davaya konu … ili, Datça ilçesi, …Mahallesi, 45 Ada, 2 Parselde kayıtlı kagir ev ve bademlik niteliğindeki taşınmazın bilirkişi raporunda tespit edilen 379.200 TL bedelden aşağı olmamak şartıyla satışının yapılarak elde edilecek paradan 379.000 TL’sinin haline münasip ev almak üzere şikayetçi borçluya, bu miktarın üzerindeki kısmın ise davalı alacaklı tarafa dosya alacağı ile ilgili olmak üzere ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi borçlu istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçi borçlu istinaf dilekçesinde; taşınmazın baskın özelliğinin mesken olup haline münasip nitelikte olduğunu, başka taşınmazı bulunmadığını, raporda arazi değerinin hesaplamaya dahil edilmesinin hatalı olduğunu, yalnız mesken değerinin esas alınması halinde taşınmazın haline münasip olduğunun anlaşılacağını, haline münasip mesken değerinin haciz tarihine göre belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek mahkeme kararının kaldırılması ile şikayetin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde bulunulan taşınmazın tapuda “kargir ev ve bademlik” vasfıyla şikayetçi borçlu adına kayıtlı olduğu, şikayetçi borçlunun oturduğu eve ilişkin olarak ayrıca kat irtifakı ya da kat mülkiyeti tesis edilmediği, bu durumda taşınmazın tamamının değerinin tespiti ile sonuca gidilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, hacizli taşınmaz ve şikayetçi borçlunun alabileceği haline münasip ev değerlerinin tespitinde haciz tarihinin esas alınmasının şikayetçi borçlunun aleyhine olacağı gibi, Yargıtay’ın son kararlarında bu uygulamadan dönülerek dava tarihi itibariyle hesaplama yapılması gerektiğine ilişkin içtihatlar bulunduğu, davalı alacaklının yargılama aşamasında, 08.06.2020 tarihinde, vefat ettiği ancak gerekçeli kararda davalı olarak bu isme yer verildiği görülmüş ise de, davalı alacaklının tüm mirasçılarının murislerinin vekiline vekaletname verdikleri ve davanın bu vekil tarafından takip edildiği, bu hususun mahallinde düzeltilebilir maddi hata niteliğinde olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi borçlu temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayetçi borçlu temyiz dilekçesinde; taşınmazın baskın özelliğinin mesken olup haline münasip nitelikte olduğunu, başka taşınmazı bulunmadığını, raporda arazi değerinin hesaplamaya dahil edilmesinin hatalı olduğunu, yalnız mesken değerinin esas alınması halinde taşınmazın haline münasip olduğunun anlaşılacağını, haline münasip mesken değerinin haciz tarihine göre belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılması ile ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, borçlunun meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 16. ve 82/1-12 maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve sair yasal mevzuat
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere satıştan arta kalan miktarın hak sahiplerine ödeneceğinin tabii bulunmasına ve özellikle usul ve kanuna uygun olup şikayetçi borçlu tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanunun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.