YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/14865
KARAR NO : 2017/6282
KARAR TARİHİ : 24.04.2017
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Yediemin ücreti alacağı için, borçlu adına kayıtlı araç üzerinde hapis hakkını kullanan alacaklının başlattığı taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız icra takibinde takip konusu aracın ihalesinin kesinleşmesinden sonra icra müdürlüğünün 29.09.2015 tarihli kararıyla yedieminlik ücretinden kaynaklanan dosya alacağının öncelik taşıdığından bahisle rehinli aracın satışından elde edilen bedelin öncelikle dosya alacaklısına ödenmesine ve dosyada kalan meblağın rehin alacaklısı olan şikayetçinin dosyasına gönderilmesine, sıra cetveli yapılmasına yer olmadığına karar verdiği, rehin alacaklısı şikayetçi rüçhanlı alacağının bulunduğunu, söz konusu alacağının dosya alacağından önce ödenmesi gerektiğini ileri sürerek icra müdürlüğünün paylaştırmaya ilişkin kararının iptali isteğiyle icra mahkemesine başvurduğu, icra mahkemesince, şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.
İİK’nun mahcuz malların muhafazası hakkındaki 88. maddesi uyarınca taşınır mallar, masrafı peşinen alacaklıdan alınarak muhafaza altına alınır. Aynı Kanunun 59.maddesi uyarınca ise takip masrafları borçluya ait olup, alacaklı ilk ödenen paradan yaptığı masrafları alır.
Paranın paylaştırılmasına ilişkin İİK’nun 138/2. maddesi gereğince haciz, paraya çevirme ve paylaştırma gibi bütün alacaklıları alakadar eden masraflar önce satış tutarından alınır ve artan ppara takip masrafları ve işlemiş faizler dahil olduğu halde alacakları nispetinde paylaştırılır.
Yediemin ücretinin ise satış talep tarihine kadar olanı takip masrafı, bu tarihten satış tarihine kadar olanı ise satış masrafı olup, satış masrafı olan yedieminlik ücretinin satış tutarından öncelikle ödenmesi gerekir.
Buna göre yedieminin alacağını muhafazanın yapıldığı, bir diğer anlatımla yediemin ücretinin doğduğu icra takip dosyasından talep etmesi gerekip, bunun için yeni bir takip başlatmasında hukuki yararı bulunmadığından, böyle bir takip başlatması mümkün değildir. Bu nedenle de yediemin ücretinin satış bedelinden öncelikle ödenmesi hususu, muhafazanın uygulandığı ve yediemin ücretinin doğduğu icra takip dosyasından satışın yapılması halinde söz konusu olup, icra müdürlüğünce İİK’nun 88. maddesine göre yediemin ücretinin hesaplanarak ödeme yapılacağı tabidir.
Yedieminin, ücret alacağı için yeni bir takip başlatması ve bu dosyadan taşınırın satılması halinde ise artık İİK’nun 138/2. maddesinin uygulanması mümkün olmayıp, satış bedelinden öncelikle bu dosya alacağının ödenmesi söz konusu olamaz. Bu durumda yapılacak iş satış bedelinin sıra cetveli yapılmak üzere ilk haczi koyan icra dairesine gönderilmesinden ya da ilk haciz satışın yapıldığı dosyadan konulmuş ise sıra cetveli yapmaktan ibarettir.
Somut olayda, tahsili istenen yedieminlik ücreti, muhafaza tedbirinin uygulandığı takip dosyasından değil müstakil bir takibin konusu yapılmış, takip itiraz edilmeksizin kesinleşmiş ve paraya çevirme aşaması tamamlanmıştır. Bu durumda, yedieminlik ücretinin satış bedelinden öncelikle ödenmesi mümkün olmayıp, satış tutarının bütün alacaklıların alacağını tamamen ödemeye yetmeyeceğinin anlaşılması nedeni ile sıra cetveli yapılmak üzere ilk haczi koyan icra dairesine gönderilmesi gerekir.
Bu durumda, icra müdürlüğünce satış bedelinin sıra cetveli yapılmak üzere ilk haczi koyan icra dairesine gönderilmesine karar verilip kesinleşecek sıra cetvelinin sonucuna göre işlem tesisi gerekirken, önceliğin takip alacaklısına verilerek doğrudan paranın takip alacaklısına ödenmesi yasal değildir, hal böyle olunca şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.