YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/14296
KARAR NO : 2015/27348
KARAR TARİHİ : 09.11.2015
MAHKEMESİ:İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu anonim şirket aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibine başlandığı, takibin kesinleştiği, alacaklının talebi ile borçlu şirketin …Ticaret odası Ticaret Sicili Müdürlüğü’nde kayıtlı sermayesine ve hisselerine 10.11.2014 tarihinde haciz şerhi işlendiği, 14.01.2015 tarihinde de şirketin adresine gidilerek borçlu şirket sermayesi ve hisselerinin üzerine haciz konulduğunun pay defterine işlenmesi için talimat verildiği, borçlu şirket tarafından yapılan haciz işlemlerinin yasaya uygun olmadığından bahisle hacze ilişkin icra müdürlüğü işlemlerinin iptali talebiyle icra mahkemesine şikayet yoluna başvurulduğu, mahkemece istemin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.Şirketlere sermaye olarak konulabilecek malvarlığı değerleri TTK’nun 127. maddesinde belirtilmiş olup; aynı Kanunun 342. maddesinde de anonim şirketlerde üzerlerinde sınırlı ayni bir hak, haciz ve tedbir bulunmayan, nakden değerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikrî mülkiyet hakları ile sanal ortamlar da dâhil, malvarlığı unsurlarının ayni sermaye olarak konulabileceği, hizmet edimleri, kişisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemiş alacakların sermaye olarak konulamayacağı belirtilmiştir. Sermaye koyma taahhüdü yerine getirilip sermaye şirket malı olduğunda, şirket borçlarından dolayı sermayenin türüne göre İİK’nun taşınmaz, taşınır, alacak vb.. haczine dair hükümler uygulanır. TTK’nun 543. maddesi uyarınca da anonim şirketin tasfiyesi halinde önce şirketin borçları ödenir ve pay bedelleri geri verilir. İlgili hüküm uyarınca şirket borçlarından dolayı alacaklıların şirketin tasfiye payını haczi mümkündür.
6102 sayılı TTK’nun 133. maddesinin ikinci bendine göre alacaklılar sermaye şirketlerinde borçlulara ait olan senede bağlanmış veya bağlanmamış payların 09.06.1932 tarih ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun taşınırlara ilişkin hükümleri uyarınca haczedilmesini ve paraya çevrilmesini isteyebilirler. Haciz istek üzerine pay defterine işlenir. Bu hüküm sermaye ve şirket hissesi haczinin İcra ve İflas Kanunu’na göre yapılması gerektiğini öngörmektedir. İcra ve İflas Kanunu’nun 94. maddesi senede bağlanmamış (Çıplak pay) anonim şirket hisselerinin nasıl haczedileceğini düzenlemektedir.İİK’nun 94/1. maddesinde açıkça; “…Anonim şirketlerde paylar için pay senedi veya pay ilmuhaberi çıkarılmamışsa, borçlunun şirketteki payı icra dairesi tarafından şirkete tebliğ olunarak haczedilir . Bu haczin şirket pay defterine işlenmesi zorunludur; ancak haciz şirket pay defterine işlenmemiş olsa bile şirkete tebliğ tarihinde yapılmış sayılır. ” hükmü yer almaktadır.Anonim şirketlerde hisse senedi çıkarılması zorunluluğu yoktur. Hisse senedi çıkarılmış ise, bu hisse senetleri, İİK’nun menkul mallarla ilgili haciz ve muhafaza hükümlerini düzenleyen 88. maddesi uyarınca icra müdürlüğünce haczedilebilir ve muhafaza altına alınabilir. Hisse senedi çıkarılmamış ise, borçlunun 3. kişi nezdinde bulunan ve henüz kıymetli evraka bağlanmamış hisse hakları, İİK’nun 94. maddesi gereğince icra dairesi tarafından şirkete tebliğ olunarak haczedilir. Bu haczin şirket pay defterine işlenmesi zorunludur;ancak haciz, şirket pay defterine işlenmemiş olsa bile şirkete tebliğ tarihinde yapılmış sayılır.
6102 sayılı TTK’nun 133. maddesinin ikinci bendine göre gönderme yapılan İİK’nun 94/1. maddesine göre anonim şirket payının haczi, alacaklıların borçlu şirket ortağının şirket payı ve hissesini haciz talebine ilişkin olup, doğrudan anonim şirketin borcundan dolayı ortakların pay ve hisselerinin haczi mümkün değildir.O halde mahkemece, borçlu şirketin isteminin kabulü ile usule uygun olmayan icra müdürlüğünün 10.11.2014 ve 14.01.2015 tarihli haciz işlemlerinin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.