YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/13479
KARAR NO : 2015/24429
KARAR TARİHİ : 14.10.2015
MAHKEMESİ : Antalya 1. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 28/11/2014
NUMARASI : 2014/1207-2014/1174
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklının yabancı uyruklu olması nedeniyle teminatla yükümlü kılınmasına ilişkin icra müdürlüğü işleminin iptalinin talep edildiği, mahkemece şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.
MÖHUK madde 48/1’e göre; ”Türk mahkemelerinde dava açan, davaya katılan veya icra takibinde bulunan yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler, yargılama ve takip giderleriyle karşı tarafın zarar ve ziyanının karşılamak üzere mahkemenin belirleyeceği teminatı göstermek zorundadır”. MÖHUK’ta teminat gösterme yükümlüğü konusunda “yabancılık” ölçütü esas alınmıştır.
MÖHUK madde 48/2 de ise; ” Mahkeme, dava açanı, davaya katılanı veya icra takibi yapanı karşılıklılık esasına göre teminattan muaf tutar” hükmü yer almaktadır. Buna göre yabancı davacının, davaya katılanın veya icra takibinde bulunanın vatandaş olduğu ülke ile Türkiye arasında karşılıklılık (mütekabiliyet) var ise bu kişi teminattan muaf olacaktır.
Karşılıklılık, iki devlet arasında imzalanan (iki taraflı) anlaşma veya iki devletinde taraf olduğu uluslararası (çok taraflı) anlaşma ile sağlanabileceği gibi, kanuni veya fiili karşılıklılık şeklinde de sağlanabilir.
Somut olayda mahkemece, alacaklının teminat muafiyetinin bulunup bulunmadığı hususunda hükme dayanak oluşturacak nitelikte herhangi bir araştırma yapılmadığı anlaşılmaktadır. Takip alacaklısı şikayetçinin teminattan muaf olup olmadığının Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nden sorularak alınacak yazı cevabına ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde şikayetin reddi yönünde hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.