YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/34074
KARAR NO : 2013/21481
KARAR TARİHİ : 07.06.2013
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
30.06.2010 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5999 sayılı Yasanın 1.maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’una eklenen geçici 6.maddesinin 1.fıkrasında 9.10.1956 tarihi ile 4.11.1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara fiili olarak el konulması sebebiyle, idareden tazminat talebinde bulunulması halinde, öncelikle uzlaşma yoluna gidilmesi esası getirilmiş olup, 8.fıkrasında da evvelce açtıkları davalar sonunda tazminat almaya hak kazanmış veya süre dışındaki sebeplerden dolayı davaları reddedilmiş olanlar hakkında bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı, son fıkrasında ise bu madde uyarınca ödenecek olan tazminatın tahsili sebebiyle idarelerin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceği düzenlenmiştir.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’unun geçici 6.maddesinin son fıkrasında yer alan haczedilmezliğe ilişkin düzenleme, 9.10.1956 tarihi ile 4.11.1983 tarihi arasında gerçekleşen el atma nedenine dayalı olarak, anılan maddenin yürürlük tarihinden sonra ve bu maddeye göre uzlaşma prosedürü uygulanması sonucunda uzlaşma tutanağı ile ya da mahkeme ilamı ile tazminat ödenmesine karar verilmesi durumunda, anılan tazminatın tahsili için yapılacak icra takiplerine ilişkindir. Maddenin yürürlük tarihi olan 30.06.2010 tarihinden önce hüküm altına alınmış kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat alacakları ise anılan madde kapsamında bulunmadığından, böyle bir alacağın tahsili amacıyla yapılan icra takipleri nedeniyle bu maddenin son fıkrasında yer alan haczedilmezliğe ilişkin hükmün uygulanması mümkün değildir. Ayrıca bu maddedeki haczedilmezlik düzenlenmesinin uygulanabilmesinin ön koşulu ise kamulaştırmasız el atmanın 4.11.1983 tarihinden öncesine ilişkin olması zorunludur.(HGK. nun 29.05.2013 tarih, 2012/12-1842 esas sayılı kararı)
Öte yandan 6111 Sayılı Kanunun Geçici 2.maddesinde bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onbeş yıl süreyle geçerli olmak üzere; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 6.maddesi hükmünün, 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerine de uygulanacağı kabul edilmiş olup, bu madde ise 25.02.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kamulaştırmasız el atmanın 04.11.1983 tarihinden sonra olması halinde 6111 sayılı Yasanın geçici 2.maddesi hükmünün uygulanabilmesi için tazminat ilamının karar tarihinin anılan düzenlemenin yürürlüğe girdiği 25.02.2011 tarihinden sonra olması zorunludur.
Özetlemek gerekir ise kamulaştırmasız el atma fiilinin 04.11.1983 tarihinden önce ve tazminat ilamının karar tarihinin 30.06.2010 tarihinden sonra olması halinde bu tarihte yürürlüğe giren 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’unun geçici 6.maddesi, 04.11.1983 tarihinden ve tazminat ilamının karar tarihinin 25.02.2011 tarihinden sonra olması durumunda ise bu tarihte yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanunun geçici 2.maddesi hükmünün uygulanması gerekecektir.
Somut olayda alacaklının takibine dayanak yaptığı … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminata ilişkin ilamının karar tarihi 22.09.2010 olup, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’unun geçici 6.maddesinin yürürlüğe girdiği 30.06.2010 tarihinden sonrasına, 6111 sayılı Kanunun geçici 2 .maddesinin yürürlüğe girdiği 25.02.2011 tarihinden öncesine ilişkindir.
Bu durumda olayda 6111 sayılı Kanunun geçici 2.maddesinin uygulama imkanı bulunmayıp, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’unun geçici 6.maddesinin uygulaması gerekeceğinden, mahkemece kamulaştırmasız el atmanın 4.11.1983 tarihinden öncesine ilişkin olup olmadığı araştırılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.