YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/8324
KARAR NO : 2023/2198
KARAR TARİHİ : 19.06.2023
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Davacının tazminat talebi hakkında dairemizce verilen bozma kararı üzerine kurulan hükmün; karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 nci maddesi gereği temyiz edilebilir olduğu, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, karar tarihi itibarıyla 6723 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8 inci maddesi gereği yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (1412 sayılı Kanun) 310 uncu maddesi gereği temyiz isteğinin süresinde olduğu, aynı Kanun’un 317 nci maddesi gereği temyiz isteğinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 13.11.2015 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının 12.03.2013 tarihinde gözaltına alınıp şüpheli sıfatıyla ifade verdiğini, bir yıldan uzun süre yargılandığını, bu zaman sürecinde davacıya toplumda cani kardeş katili gözüyle bakılmasından dolayı manevi yıkım yaşadığını, haksız gözaltı ve yargılama nedeniyle 1.000,00 TL maddi, 15.000.00 TL manevi tazminatın ödenmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili 24.11.2015 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın reddi gerektiğini talep etmiştir.
3.Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 12.05.2016 tarihli ve 2015/1254 Esas, 2016/118 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
4.Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 12.05.2016 tarihli ve 2015/1254 Esas, 2016/118 Karar sayılı kararının davacı vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 07.03.2022 tarihli ve 2020/10859 Esas, 2022/1662 Karar sayılı ilâmıyla;
“5271 sayılı CMK’nın 141/1-e maddesinde kanuna uygun olarak yakalandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen kişilerin tazminat isteminde bulunabileceğinin belirtildiği ve davacı hakkında yapılan yargılama sonunda üzerine atılı kasten öldürme suçundan beraatine karar verildiği dikkate alınarak, tazminat talebinin dayanağı olan dava dosyası celp edilip, davacı hakkında düzenlenen yakalama, olay, gözaltı ve sevk – serbest bırakmaya ilişkin tutanak, müzekkere ve belgeler başta olmak üzere davacı ile ilgili olarak yapılan işlemlere ilişkin tüm tutanak, müzekkere, rapor ve belgelerin Yargıtay denetimine elverişli onaylı birer sureti de dosya içerisine alınıp, davacının yakalanıp yakalanmadığı veya gözaltına alınıp alınmadığı hususunun çelişkiye yer vermeyecek şekilde tespiti gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi,”
nedenleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
5. Hukukî Süreç başlığı altında (4) numaralı paragrafta ayrıntılarına yer verilen Yargıtay bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek gereklerinin yerine getirildiği anlaşılmıştır.
6. Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 07.07.2022 tarihli ve 2022/210 Esas, 2022/274 Karar sayılı kararı ile tazminat talebinin kısmen kabulü ile 24,93 TL maddi, 300,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
7. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 03.10.2022 tarihli, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile hükmün onanması görüşünü içerir Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz sebepleri
Kararın haksız, yasaya ve yönteme aykırı olduğuna ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
Yerel Mahkemenin Kabulü:
İncelenen vekâletname ve UYAP sisteminden alınan nüfus kaydına göre davacının adresi itibariyle mahkemenin yetkili olduğu, Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/114 esas sayılı dosyasında 21.05.2015 tarihinde davacı hakkında beraat kararı verildiği, kararın 04.09.2015 tarihinde kesinleştiği, tazminat davasının 13.112015 tarihinde açıldığı, dolayısıyla davanın CMK’nın 142/1. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye açıldığı belirtilmiştir.
Davacının üzerine atılı eylem nedeniyle 12.03.2013 tarihinde gözaltına alındığı, Diyarbakır 5.Ağır Ceza Mahkemesinin 21.05.2015 tarih ve 2014/114 Esas, 2015/216 Karar sayılı sayılı dosyası kapsamında hakkında beraat kararı verildiği, gözaltında kalınan sürenin mahsup edildiğine dair bir bilgiye ulaşılamadığı belirtimiştir.
Davacının maddi tazminat talebi yönünden yapılan değerlendirmede; davacının sosyal ekonomik durum araştırmasına göre maddi tazminat hesabında kişinin temel ihtiyaçlarını karşılayan, insanca yaşamasına imkân tanıyan asgari ücret üzerinden belirlenecek bir miktarın maddi tazminat olarak belirlenmesi gerektiği, davacının gözaltında kaldığı süreler için 24,93 TL maddi tazminatın ödenmesine karar verilmiştir.
Davacının manevi tazminat talebi yönünden ise; objektif bir kriter olmamakla birlikte, hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, yakalanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklulukta/gözaltında geçen süre, tazminat davasının kesinleştiği tarihe kadar davacının elde edeceği parasal değer benzeri hususlar da gözetilmek suretiyle, hakkaniyet ölçüsünü aşmayacak bir şekilde, hak ve nefaset kurallarına uygun makul bir miktarın tayin ve tespiti gerekeceğinden zenginleşme yasağı da dikkate alınarak manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, paranın güncel değeri gözetilerek belirlenen miktardan fazlası verilmesi gerektiği gözetilerek 300,00 TL manevi tazminatın davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/114 esas 2015/216 karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının kasten öldürme suçundan 12.03.2013 tarihinde gözaltına alındığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 04.09.2015 tarihinde kesinleştiği, gözaltına alınma tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı Kanun’un 142 nci maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmıştır.
Davacının dava dilekçesinde tazminat miktarlarına dava tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep etmesine rağmen yerel mahkemece taleple bağlılık ilkesi gözetilmeyerek hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarlarına gözaltına alınma tarihinden itibaren işleyecek yasal faize hükmedilmesi temyiz edenin sıfatına göre bozma nedeni yapılamamıştır.
Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden Yapılan İncelemede;
Yargılama sürecindeki işlemlerin usul ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, incelenen dosya kapsamına göre delillerde ve işlemlerde herhangi bir eksiklik olmadığı, tazminat talebinin kısmen kabulü yönünde verilen kararın dosya kapsamına uygun bulunduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz istemi reddedilmiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 07.07.2022 tarihli ve 2022/210 Esas, 2022/274 Karar sayılı kararında davacı vekili tarafından öne sürülen temyiz sebeplerinin incelenmesi neticesinde herhangi bir hukuka aykırılık görülmediğinden temyiz sebeplerinin reddiyle hükmün, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle ONANMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 19.06.2023 tarihinde karar verildi.