YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/9915
KARAR NO : 2023/4005
KARAR TARİHİ : 16.10.2023

MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2019/1845 E., 2020/267 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : Düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddi
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Ret, Bozma

Davalı vekilinin temyiz istemi yönünden; Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen hükmün, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 24.11.2016 tarihli ve 6763 sayılı Kanun’un 42 nci maddesi ile değişik 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca kesin olduğu belirlenmiştir.

Davacı vekilinin temyiz istemi yönünden; İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:

I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 10.12.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; “müvekkilinin FETÖ / PDY Terör Örgütüne Üye Olma suçundan 15.10.2016 tarihinde gözaltına alındığını, 20.10.2016 tarihinde tutuklandığını, 12.01.2017 tarihinde tahliye edildiğini, yapılan yargılama neticesinde beraat ettiğini, haksız gözaltı ve tutuklama nedeniyle 100.000 TL maddi, 400.000 TL manevi tazminatın 15.10.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsilini” talep etmiştir.

2.Davalı vekili 18.12.2018 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; “tazminat talebinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davanın reddi gerektiğini” beyan etmiştir.

3.Fethiye Ağır Ceza Mahkemesinin, 19.02.2019 tarihli ve 2018/403 Esas 2019/82 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

4. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin, 27.02.2020 tarihli ve 2019/1845 Esas 2020/267 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı … davalı vekilinin istinaf başvurusunun düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir.

5.Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 07.12.2021 tarihli, davalı vekilinin temyiz istemi yönünden, temyiz sınırı ve kabul olunan tazminat miktarına göre hükmün kesin nitelikte olduğundan temyiz isteminin reddine, davacı vekilinin temyiz istemi yönünden ise hükmedilen manevi tazminat miktarının düşük olduğu gerekçesiyle hükmün bozulması görüşünü içerir tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.

II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi; hükmedilen manevi tazminat miktarının düşük olduğuna ilişkindir.

Davalı vekilinin temyiz istemi; manevi tazminat talebinin reddi gerektiğine ve hükmedilen manevi tazminata olay tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hukuka aykırı olduğuna ilişkindir.

III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;

A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
İlk Derece Mahkemesince; davacının 15.10.2016 tarihinde göz altına alındığı, 20.10.2016 tarihinde tutuklandığı, 12.01.2017 tarihinde tahliye edildiği ve yapılan yargılama neticesinde beraatine ilişkin olarak verilen kararının 11.09.2018 tarihinde istinaf edilmeksizin kesinleştiği, her ne kadar davacı vekili dava dilekçesinde davacının haksız olarak gözaltında tutuklulukta kaldığı süre açısından 100.000 TL maddi kaybının bulunduğunu ileri sürmüşse de; davacının öğretmenlik mesleğine iade edildiği ve bu süreçteki maaşlarının kendisine geri ödendiğine dair beyanı nazara alınarak maddi kaybının bulunmadığı, ayrıca ek derse ilişkin idarece yatırılmadığını ileri sürdüğü ücretlerin de mahkemece değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, ancak idari yargı konusu olabileceği anlaşılmakla; davacının maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat talebinin ise kısmen kabulü ile; haksız olarak 15.10.2016-12.01.2017 tarihleri arasında gözaltında ve tutuklulukta kaldığı süreler için 10.000 TL manevi tazminatın talep gibi 15.10.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin tazminat ve diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.

B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
Bölge Adliye Mahkemesince; davacı lehine hükmedilen manevi tazminat miktarının fazla olduğu, buna bağlı olarak hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT’ne göre 1.056 TL vekalet ücreti yerine 1.200 TL vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle hükmün 1 nolu bentte yazılı manevi tazminata ilişkin “10.000 TL” ibaresinin hükümden çıkartılarak yerine “7.000 TL” ibaresinin eklenmesi, vekalet ücretine ilişkin 2 nolu paragrafta yazılı “1.200 TL” ibaresinin hükümden çıkartılarak yerine “1.056 TL” ibaresinin eklenmesi suretiyle istinaf başvurusunun düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir.

IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/42 Esas, 2018/256 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 15.10.2016-12.01.2017 tarihleri arasında 2 ay 28 gün gözaltında ve tutuklulukta kaldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 11.09.2018 tarihinde kesinleştiği, gözaltına alınma ve tutuklama tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK’nın 142. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmıştır.

A. Davalı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Davalı vekilinin temyizinin katılma yolu ile yapılmadığı dikkate alınarak İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen hükmün; karar tarihi itibarıyla temyiz kesinlik sınırının 72.070 TL olduğu, İlk Derece Mahkemesi tarafından davalı aleyhine hükmedilen tazminat miktarının 10.000 TL olması ve bu karara yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından tazminat miktarının 7.000 TL olarak düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmakla; 6100 sayılı Kanun’un, 24.11.2016 tarihli ve 6763 sayılı Kanun’un 42 nci maddesi ile değişik 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca davalı açısından hükmün kesin olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği belirlenmiştir.

B. Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak miktarda eksik manevi tazminata hükmolunması hukuka aykırı bulunmuştur.

V. KARAR
A. Davalı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Gerekçe bölümünde (A) bendinde açıklanan nedenle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin, 27.02.2020 tarihli ve 2019/1845 Esas 2020/267 Karar sayılı kararına yönelik davalı vekilinin temyiz isteminin, 5271 sayılı Kanun’un 298 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğnameye uygun olarak, oy birliğiyle REDDİNE,

B. Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz istemi yerinde görüldüğünden İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin, 27.02.2020 tarihli ve 2019/1845 Esas 2020/267 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğnameye uygun olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,

Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi uyarınca İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Fethiye Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 16.10.2023 tarihinde karar verildi.