YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/8998
KARAR NO : 2023/3008
KARAR TARİHİ : 18.09.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2020/24 E., 2020/72 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : Düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddi kararı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Esastan ret
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, aynı Kanun’un 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 19.04.2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; “Müvekkilin beraatine karar verilen ceza dava dosyası kapsamında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 4 gün gözaltında kalması sebebiyle oluşan zararının karşılığı olarak 50.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini arz ve talep ederim.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
2. Davalı vekili 04.07.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; “Dava süresinde açılmamıştır. Davacı hakkında yasalara aykırı bir işlem yapılmamıştır. Talep edilen tazminat miktarları fahiştir. Maddi zararın ayrıca ispatlanması gerekmektedir. Mükerrer dava açılıp açılmadığı, davacının davaya muvafakatinin olup olmadığı araştırılmalıdır.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
3. Van 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 21.11.2019 tarihli ve 2019/450 Esas, 2019/424 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 14.01.2020 tarihli ve 2020/24 Esas, 2020/72 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekili ve davalı vekilinin istinaf başvurularının düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan 22.11.2021 tarihli ve 2020/36834 sayılı, esastan ret görüşlü Tebliğname ile Daireye tevdii edilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz isteği; hükmedilen tazminat miktarlarının az olduğuna, ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Davacı hakkında Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma suçundan yürütülen soruşturma sonucunda 09.04.2017 tarihinde gözaltına alındığı, 12.04.2017 tarihinde serbest bırakıldığı, Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/105 Esas, 2019/199 Karar sayılı ilamı ile 19.02.2019 tarihinde beraatine karar verildiği, verilen kararın 27.02.2019 tarihinde kesinleştiği, yapılan değerlendirmede davacının süresi içerisinde dava açtığı, tazminat isteminin kanunda öngörülen koşulları taşıdığı anlaşılmıştır.
Maddi tazminat miktarı belirlenirken, aylık net gelirini resmi bir belge ile ispat edemeyen davacının, vasıfsız bir işçi olduğu değerlendirilerek, gözaltında kaldığı dönemdeki net asgari ücret nazara alınıp, gözaltına alındığı ilk gün hesaba katılmak ve serbest bırakıldığı gün dikkate alınmamak suretiyle, haksız gözaltında geçen sürelerin ay ve günü üzerinden hesaplanan 127,05 TL maddi tazminatın gözaltı tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, atılı suçun niteliği, gözaltına alınmasına neden olan olayın cereyan tarzı, gözaltında kaldığı süre ve benzeri hususlar da gözetilmek suretiyle hesaplanan 250,00 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 2017 yılında belirlenen net asgari ücret üzerinden hesaplanan 1.404,06/30×3 toplam 140,40 TL maddi tazminatın 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekirken hesap hatası yapılarak yazılı şekilde karar verilmesi, hukuka aykırı bulunduğundan; Gerekçe ve hükümdeki maddi tazminat miktarına ilişkin “127,05 TL” ibaresinin çıkarılarak yerine, “140,40 TL” ibaresinin yazılması suretiyle istinaf başvurularının düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/105 E., 2019/199 K. sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 09.04.2017 – 12.04.2017 tarihleri arasında 3 gün gözaltında kaldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine karar verildiği, beraat hükmünün 27.02.2019 tarihinde kesinleştiği, gözaltına alınma tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı Kanun’un 142 nci maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye dava açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin temyiz isteği yönünden;
Gözaltında ve tutuklu kaldığı dönem içerisindeki maddi zararını ücret bordrosu gibi itibar edilebilecek bir belgeyle ispatlayamayan davacı lehine tutuklu kaldığı dönemde 16 yaşından büyükler için geçerli net asgari ücret üzerinden maddi tazminatın hesaplanmasında hukuka aykırılık bulunmamıştır.
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer gözetilmek suretiyle, hak ve nefaset ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerektiği göz önünde bulundurularak belirlenen manevi tazminat miktarı yönünden kararda hukuka aykırılık bulunmamıştır.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 14.01.2020 tarihli ve 2020/24 Esas, 2020/72 Karar sayılı kararında davacı vekili tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Van 6. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 18.09.2023 tarihinde karar verildi.