YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/8550
KARAR NO : 2023/2343
KARAR TARİHİ : 03.07.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2019/513 E., 2019/789 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : Davanın reddi
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, aynı Kanun’un 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 01.08.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; “Müvekkil suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan 23.09.2011 – 20.01.2012 tarihleri arasında gözaltında ve tutuklu kalmıştır. Yapılan yargılama sonunda müvekkilin beraatine karar verilmiştir. 123 gün süren haksız tutuklama sebebiyle 15.000,00 TL maddi, 90.000,00 TL manevi tazminatın 15.05.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ederiz.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
2. Davalı vekili 21.09.2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; “Davanın süresinde açılıp açılmadığı araştırılmalıdır. Beraate konu olan dava dosyası, davacının nüfus ve adli sicil kaydı istenmeli, tutukluluk süresi hesaplanmalıdır. Davacının ihmali veya kusurlu davranışının olup olmadığı tazminat miktarının belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Talep edilen manevi tazminat miktarı fahiştir. Davacı tutuklandığı tarihte fiilen bir işte çalışmadığından, tutukluluk sebebiyle iş bulamadığına yönelik iddiaları yersizdir. Davacının cezaevi harcamalarına ilişkin talebinin reddi gerekmektedir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
3. Isparta 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 23.11.2018 tarihli ve 2018/409 Esas, 2018/405 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesinin, 20.03.2019 tarihli ve 2019/513 Esas, 2019/789 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekili ve davalı vekilinin istinaf başvurularının kabulüne karar verilerek yapılan inceleme neticesinde İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan 31.10.2021 tarihli ve 2019/50407 sayılı, onama görüşlü Tebliğname ile Daireye tevdii edilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi; suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçundan yargılanan ve tutuklu kalan davacının beraatine karar verildiğinden tazminat istemenin koşullarının oluştuğuna, ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Davacı …’un 23.09.2011 tarihinde gözaltına alındığı, Isparta 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 27.09.2011 tarihli 2011/12 sorgu sayılı kararıyla ihaleye fesat karıştırma ve suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçlarından tutuklandığı, davacının 20.01.2012 tarihinde tahliye edildiği, davacı hakkında suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından cezalandırılması talebiyle Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 15.05.2014 tarihli, 2012/33 Esas ve 2014/189 Karar sayılı kararıyla davacının üç suçtan da beraatine karar verildiği, Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 01.03.2018 tarihli, 2016/931 Esas ve 2018/1364 Karar sayılı ilamıyla suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan verilen beraat kararının onandığı, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından verilen beraat kararlarının ise bozulmasına karar verildiği, bozulan suçlar yönünden yargılamanın Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/196 E sayılı dosyası üzerinden devam ettiği, davacı hakkında suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan verilen beraat kararının 01.03.2018 tarihinde kesinleştiği, kesinleşmiş gerekçeli kararın davacıya ve müdafiilerine tebliğ edildiğine ilişkin tebliğ parçasının dosya içinde bulunmadığı, davacının ceza davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiği, beraat kararı nedeniyle davacıya yürürlükte bulunan vekalet ücretinin verildiği, davacının bu dosyada tutuklu kaldığı sürenin başka herhangi bir mahkumiyetinden mahsubuna ilişikin dosya içinde herhangi bir bilgi ya da belgeye rastlanmadığı, ancak
Isparta E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünün 08.11.2018 tarihli cevabi müzekkeresiyle davacının suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçuna ilişkin tutuklama müzekkeresinin fiilen infaz görmediği, ihaleye fesat karıştırma suçuna ait müzekkerenin 27.09.2011 – 20.01.2012 tarihleri arasında infaz gördüğünün bildirildiği,
Bu itibarla davacının beraat etmesi nedeniyle tazminat talep ettiği suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan tutuklu kalmadığının anlaşıldığı, davacının tutuklu kaldığı tarihler için suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan tutuklama müzekkersinin infaz görmemesi nedeniyle maddi manevi bir zararı oluşmadığından bu talep yönünden tazminat istemi kabul edilmemiştir.
Ancak davacının tutuklanmadan önce 4 gün gözaltında kaldığı ve bu süreye ilişkin de tazminat isteminin bulunduğu anlaşılmakla; davacının bu tarihte herhangi bir işte çalışmadığına ilişkin beyanları da gözetilerek 100,00 TL maddi tazminatın ve 200,00 TL manevi tazminatın dava dilekçesinde talep edilen 15.05.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine dair karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
Davacı hakkında Isparta İl Emniyet Müdürlüğünün 25.09.2011 tarihli yazısına göre, içerisinde davacının da bulunduğu toplam 28 şüpheli hakkında “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek, örgütün faaliyeti çercevesinde ihaleye fesat karıştırmak, edimin ifasına fesat karıştırmak, resmi belgede sahtecilik, kamu kurumu zararına dolandırıcılık, görevi kötüye kullanma” suçlarında işlem yapıldığı, gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin tebliğ ve tebellüğ tutanağına göre de; “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik vb.” gibi suçlardan soruşturmanın yürütüldüğünün belirlendiği, davacının 23.09.2011 tarihinde gözaltına alındığı, 27.09.2011 tarihinde Isparta 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 2011/12 sorgu sayılı kararı ile atılı suç işlemek amacı ile kurulan örgüte üye olma ve ihaleye fesat karıştırma suçlarından ayrı ayrı tutuklandığına ilişkin tutuklama müzekkerelerinin düzenlendiği, Isparta Cumhuriyet Başsavcılığının 06.01.2012 tarih ve 2012/74 esas numaralı iddianamesi ile davacı hakkında “kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği, zimmet ve suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma” suçlarından cezalandırılması için kamu davası açıldığı, Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/33 esas sayılı dosyasında 20.01.2012 tarihlinde, Isparta Sulh Ceza Hakimliğinin 2011/12 Sorgu sayılı tutuklama müzekkerelerinden tahliyesiyle serbest bırakılmasına karar verildiği, Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 15.05.2014 tarih ve 2012/33 Esas, 2014/189 Karar sayılı kararı ile davacının “suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma, resmi belgede sahtecilik ve zimmet” suçlarından ayrı ayrı beraatine karar verildiği, Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 01.03.2018 tarih ve 2016/931 Esas, 2018/1364 Karar sayılı kararıyla “suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma” suçundan verilen beraat kararının onandığı, “resmi belgede sahtecilik ve zimmet” suçlarından verilen beraat kararlarının ise bozulmasına karar verildiği, bozulan suçlar yönünden yargılamanın Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/196 Esas sayılı dosyasında halen devam ettiği, “suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma” suçundan verilen kararın 01.03.2018 tarihinde kesinleştiği, kesinleşen gerekçeli kararın davacıya ve müdafiilerine tebliğ edildiğine ilişkin tebliğ parçasının dosya içinde bulunmadığı, davacının ceza davasında kendisini vekaletnameli müdafii ile temsil ettirdiği, beraat kararı nedeniyle davacıya yürürlükte bulunan vekalet ücretinin verildiği, davacının bu dosyada tutuklu kaldığı sürenin başka herhangi bir mahkumiyetinden mahsubuna ilişkin dosya içinde herhangi bir bilgi ya da belgeye rastlanmadığı, Isparta E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünün 08.11.2018 tarihli cevabi müzekkeresiyle davacının suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçuna ilişkin tutuklama müzekkeresinin fiilen infaz görmediği, ihaleye fesat karıştırma suçuna ait müzekkerenin 27.09.2011 – 20.01.2012 tarihleri arasında infaz gördüğünün bildirildiği tüm dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Davacının gözaltında kaldığı sürelerin tüm suçlar için geçerli olduğu, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından halen davanın derdest olduğu, bu davanın sonucuna göre gözaltında kaldığı sürelerin değerlendirilmesinin yapılabileceği ve yapılması gerektiği, Isparta E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünün 08.11.2018 tarihli yazısı ile de davacının suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçuna ilişkin tutuklama müzekkeresinin fiilen infaz görmediği, ihaleye fesat karıştırma suçuna ait müzekkerenin 27.09.2011 – 20.01.2012 tarihleri arasında infaz gördüğünün belirtilmesi karşısında, davacının talep ettiği maddi ve manevi tazminatın tamamı ile reddine karar verilmesi gerekirken sembolik de olsa maddi ve manevi tazminatın kısmen kabule karar verilmesinin yasaya aykırı olduğu ve dosya kapsamına uygun düşmediği anlaşıldığından, Isparta 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 23.11.2018 tarih ve 2018/409 Esas, 2018/405 Karar sayılı kararının ortadan kaldırılmasına, davacı …’un yasal koşulları oluşmadığından maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/33 E., 2014/189 K. sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının ihaleye fesat karıştırma suçundan 23.09.2011 – 20.01.2012 tarihleri arasında 119 gün gözaltında ve tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından ayrı ayrı beraatine karar verildiği, Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 01.03.2018 tarih ve 2016/931 Esas, 2018/1364 Karar sayılı kararıyla suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçundan verilen beraat kararının onandığı, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından verilen beraat kararlarının ise bozulmasına karar verildiği, bozulan suçlar yönünden Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/196 E., 2022/2 K. sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılamanın sonunda beraat kararı verildiği, UYAP üzerinden yapılan incelemede dosyanın hala temyiz aşamasında olduğu, davanın gözaltına alınma tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı Kanun’a tabi olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin temyiz isteği yönünden;
Davacının gözaltında kaldığı sürelerin tüm suçlar için geçerli olduğu, resmi belgede sahtecilik ve zimmet suçlarından davanın hala derdest olduğu, bu davanın sonucuna göre gözaltında kaldığı sürelerin değerlendirilmesinin yapılabileceği, davacının beraatine karar verilen ve kararı kesinleşen suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçuna ilişkin tutuklama müzekkeresinin fiilen infaz görmediği, ihaleye fesat karıştırma suçuna ait müzekkerenin infaz gördüğü anlaşılmakla, yasal koşulları oluşmayan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin davanın reddine karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamıştır.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesinin, 20.03.2019 tarihli ve 2019/513 Esas, 2019/789 Karar sayılı kararında davacı vekili tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Isparta 2. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 03.07.2023 tarihinde karar verildi.