YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/8525
KARAR NO : 2023/2385
KARAR TARİHİ : 04.07.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2019/2034 E., 2019/3317 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, aynı Kanun’un 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı 19.11.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/233 Esas sayılı dosyasında yargılamanın uzun sürdüğünden ve uzun süre tutuklu kaldığından bahisle tazminat talep etmiş, duruşmada ise talebinin 60.000,00 TL maddi ve 60.000,00 TL manevi tazminat olduğunu beyan etmiştir.
2. Davalı vekili 30.01.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın süresinde açılmadığını, davacının zararını delillendirmediğini, yargılama neticesinde mahkumiyet kararı verildiğinden haksız tutuklama olmadığını, mükerrer dava olup olmadığının araştırılması gerektiğini ve davanın reddini talep ettiklerini beyan etmiştir.
3. Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 20.02.2019 tarihli ve 2019/11 Esas, 2019/55 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
4. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin, 25.12.2019 tarihli ve 2019/2034 Esas, 2019/3317 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
5.Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 05.11.2021 tarihli tebliğnamesi ile temyiz talebinin esastan reddini talep etmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacının temyiz istemi; davanın süresinde açıldığına ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesi gerekçesinde ” Sanık ve arkadaşları hakkında suç işleme amacıyla örgüt kurma, örgüte üye olma, adam öldürme, adam öldürmeye teşebbüs suçlarından yürütülen soruşturma kapsamında sanığın 31/01/2008 tarihinde tutuklandığı, sanık hakkında kurulan ilk mahkumiyet hükmünün Yargıtay 1. Ceza Dairesince bazı suçlar yönünden bozulduğu, yeniden yapılan yargılama sırasında Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 17/02/2015 tarih 2014/233 E ve 2015/73 K sayılı kararı ile verilen mahkumiyet kararının Yargıtay 1. Ceza Dairesince 13/06/2016 tarihinde onanmak suretiyle kesinleştiği, sanığın yargılama aşamasında 4 yıl 15 ay 26 gün süreyle hürriyetinden yoksun bırakıldığı, bu sürenin 5271 sayılı kanunun 102/2 numaralı fıkrasında Ağır Cezalık işler için öngörülen 5 yıllık azami tutukluluk süresini aştığı, bu nedenle Anayasa Mahkemesinin 08/03/2018 tarih 2014/16516 başvuru numaralı kararı ile hak ihlali yönünde karar verildiği,
Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/233 Esas sayılı dava dosyasında kurulan hükmün 13/06/2016 tarihinde kesinleştiği, iş bu davanın ise 19/11/2018 tarihinde açıldığı, CMK’nın 142/1 maddesinde ”karar veya hükümlerin kesinleştiğinin ilgilisine tebliğinden itibaren üç ay ve her halde karar veya hükümlerin kesinleşme tarihini izleyen bir yıl içinde tazminat isteminde bulunabilir” şeklinde düzenlemenin bulunduğu, kararın 13/06/2016 tarihinde kesinleştiği, davanın en geç 1 yıllık süre içerisinde açılması gerekirken 19/11/2018 tarihinde açıldığı anlaşılmakla süresi içerisinde açılmayan davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar vermek gerekeceği netice ve kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
İlk Derece Mahkemesince verilen kararla ilgili olarak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.
IV. GEREKÇE
1. Tazminat talebinin dayanağı olan Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/233 Esas – 2015/73 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının suç işlemek amacıyla örgüt kurma, kasten öldürme ve 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçlarından 31.01.2008 tarihinde tutuklandığı, yapılan yargılama neticesinde tüm suçlardan mahkumiyetine hükmedildiği, suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçlarından kurulan hükmün 26.02.2014 tarihinde, kasten öldürme suçundan kurulan hükmün 13.06.2016 tarihinde kesinleştiği, tutuklama tarihi itibariyle davanın yürürlükte bulunan 5271 sayılı Kanun’a tabi olduğu anlaşılmıştır.
2. Davacı hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçlarından verilen hükmün 26.02.2014 tarihinde, kasten öldürme suçundan verilen hükmün 13.06.2016 tarihinde kesinleştiği anlaşılmakla, 5271 sayılı Kanun’un 142 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “…her hâlde karar veya hükümlerin kesinleşme tarihini izleyen bir yıl içinde tazminat isteminde bulunulabilir.” şeklindeki düzenleme uyarınca her iki kesinleşme tarihine göre de 1 yıllık süre geçtikten sonra 19.11.2018 tarihinde dava açıldığı göz önünde bulundurulduğunda, davacının temyiz istemi yerinde görülmemiştir.
3. Gerekçeli karar başlığında, dava tarihinin 19.11.2018 yerine hatalı olarak 07.01.2019 olarak gösterilmesi, mahallinde düzeltilmesi mümkün maddi hata olarak kabul edilmiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin, 25.12.2019 tarihli ve 2019/2034 Esas, 2019/3317 Karar sayılı kararında davacı tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04.07.2023 tarihinde karar verildi.