YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/8226
KARAR NO : 2023/1884
KARAR TARİHİ : 29.05.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
DAVA TARİHİ : 29.06.2018
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 29.06.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; “müvekkilinin 17.11.2008 yılında iş yerinde gözaltına alındığını, 21.11.2008 tarihinde tutuklanmasına, 10.06.2010 tarihinde tahliyesine karar verildiğini, yapılan yargılama neticesinde beraat ettiğini ancak davacının kararın kesinleştiği tarihe kadar 9 yıl 4 ay 6 gün süre ile yargılama baskısı ve korkusu ile yaşatıldığını ve bunun 18 ay 23 günlük kısmını da tutuklu olarak ve koşulları çok zor olan bir cezaevinde geçirmek zorunda bırakıldığını belirterek 55.993,93 TL maddi ve 2.500.000 TL manevi olmak üzere toplam 2.555,993,93 TL tazminatın gözaltı tarihinden işleyecek itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini” talep etmiştir.
2. Davalı vekili 18.07.2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; “davanın süresinde açılıp açılmadığının tespiti gerektiğini, tazminat talebinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davanın reddi gerektiğini” beyan etmiştir.
3. Konya 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 22.10.2019 tarihli ve 2018/317 Esas 2019/474 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 20.12.2019 tarihli ve 2019/1880 E. 2019/1655 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 03.11.2021 tarihli, davacı vekilinin temyiz isteminin esastan reddi görüşünü içerir tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi; maddi tazminat taleplerinin kabul edilmesi gerektiğine ve hükmedilen tazminat miktarının düşük olduğuna ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
İlk Derece Mahkemesince; Selçuk Üniversitesi İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığının 12.02.2019 tarihli cevabi yazısında, davacının 21.11.2008-11.06.2010 tarihleri arasında tutuklu kaldığını, 19.07.2010 tarihinde tutuklu kaldığı dönemde eksik ödenen maaş tutarı olan 10.658,46 TL davacının hesabına yatırıldığı, başka bir alacağınını bulunmadığı belirtilmiştir.
Davacı …’un Konya 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/169 E. sayılı dosyasında 17.11.2008-21.11.2008 tarihleri arasında gözaltında kaldığı, 21.11.2008 tarihinde tutuklandığı, 10.06.2010 tarihinde tahliye edildiği, yapılan yargılama sonucunda 20.12.2017 tarih ve 2019/387 K., sayılı karar ile beraatine karar verildiği, kararın 05.01.2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmış olup, davacının gözaltında ve tutuklu olarak kalması nedeniyle duyduğu elem ve ızdırap ile sosyal durumu nazara alınarak davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000 TL manevi tazminatın gözaltına alınma tarihi olan 17.11.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı hazineden tahsiline, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine ve davacının görevinden ihraç edilmemiş olduğu, gözaltında ve tutuklu olarak kaldığı döneme ilişkin maaşlarının kurumu tarafından ödendiğinden maaş dışındaki diğer özlük haklarına ilişkin maddi kayıplarını görevli olduğu ilgili kurumdan idari yollarla talep edebileceğinden davacının maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
Bölge Adliye Mahkemesince; Mahkemenin kararında usule veya esasa ilişkin herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı, delillerde ve işlemlerde herhangi bir eksikliğin olmadığı, kovuşturma sonucuna uygun olarak maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat talebinin ise kısmen kabulüne yönelik oluşan kanaat ve takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından istinaf başvurusunda bulunan taraf vekillerinin istinaf talebi yerinde görülmemiş olmakla, 5271 sayılı CMK’nın 280/1-a maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Konya 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/169 Esas, 2017/387 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma, ihaleye fesat karıştırmak suçlarından 17.11.2008-10.06.2010 tarihleri arasından 1 yıl 6 ay 23 gün tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçu yönünden 05.01.2018 tarihinde; ihaleye fesatkarıştırmak suçu yönünden 23.03.2018 tarihinde kesinleştiği kesinleştiği, gözaltı/tutuklama tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK’nın 142 nci maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmıştır.
Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
1. Maddi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde
İlk derece mahkemesinin; koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davasına konu dava nedeniyle görevden ihraç edilmemiş olan ve gözaltında-tutuklu kaldığı döneme ilişkin maaşları kurum tarafından ödenen davacının, maaş dışındaki sair özlük haklarına ilişkin kayıplarını ilgili kurumdan idari yollarla talep edebileceği, diğer yandan tazminat talebinin dayanağı olan ceza dava dosyasında beraat etmiş olması nedeniyle davacı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği, maktu vekalet ücretini aşan ve serbest meslek makbuzu ile ispatlanan kısmın ise davacı ve avukatı arasındaki hukuki ilişkiye dayandığı bu sebeple koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davasında zarar kapsamında değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle maddi tazminat talebinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiş olup; ayrıca davacının cezaevi harcalamaları ile ailesinin ve vekilinin davacıyı ziyaret için yaptıkları harcamalara ilişkin zararın koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davasında maddi zarar kapsamında değerlendirilmemesinde hukuka ayrılık bulunmamıştır.
2. Manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak miktarda eksik manevi tazminata hükmolunması, nedeniyle hukuka aykırı bulunmuş olup, açıklanan nedenle teblipnamedeki görüşe iştirak edilmemiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde (2) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz istemi yerinde görüldüğünden Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 20.12.2019 tarihli ve 2019/1880 E. 2019/1655 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğnameye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca Konya 1. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
29.05.2023 tarihinde karar verildi.