YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/7025
KARAR NO : 2023/5294
KARAR TARİHİ : 04.12.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2018/4447 E., 2019/922 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi kararı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Onama
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen hükmün; 6100 sayılı Kanun’un 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği hükmün temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 18.05.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’in silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 24/08/2016 tarihinde gözaltına alındığını, 06/09/2016 tarihinde Antalya 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 2016/435 sorgu sayılı kararı ile tutuklandığını, Antalya 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/32 Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan yargılaması ile 02/03/2017 tarihinde tahliye edildiğini ve 07/03/2018 tarih, 2018/32 Esas 2018/97 Karar sayılı ilam ile hakkında beraat kararı verildiğini ve kararın 15/03/2018 tarihinde kesinleştiğini, nezarethane ve cezaevinde haksız olarak gözlatında ve tutuklu kaldığı 186 gün için toplam 10.000,00 TL maddi ve 2.000.000,00 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili 08.06.2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesinin, 09.10.2018 tarihli ve 2018/276 Esas, 2018/388 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin, 26.03.2019 tarihli ve 2018/4447 Esas, 2019/922 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 04.10.2021 tarihli, davacı vekilinin temyiz talebinin esastan reddi ile hükmün onanması görüşünü içerir Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz sebepleri
Hükmedilen manevi tazminat miktarının az olduğuna,ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü:
Davacı …’in 24/08/2016 tarihinde terör örgütü üyeliği suçundan gözaltına alındığı, 06/09/2016 tarihinde Antalya 2. SCM’nin 2016/435 sorgu sayılı kararı ile tutuklandığı, hakkında aynı suçtan açılan kamu davasında 02/03/2017 tarihinde tahliye edildiği, 2018/97 sayılı kararla beraat kararı verildiği ve İstinaf edilmeden kararın 15/03/2018 tarihinde kesinleştiği, herhangi bir mahsup kararının bulunmadığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Davacının son görevli olduğu kurum olan Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğünce davacının marif müfettişi olarak görevli olduğu, 02/09/2016 tarihinde görevden uzaklaştırıldığı, ihraç edilmediği, 18/11/2016 tarihinde emekli olduğunun belirtilerek davacının açıkta olduğu dönemle ilgili bordro icmali evrakları gönderilerek açıkta kaldığı dönem bakımından ödenmeyen ve mahrum kalınan miktarın 2.650,36 TL olduğu belirtilmiştir.
Yukarıdaki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile tutuklu kaldığı süreç içerisinde maaşının ödenmeyen 1/3 kısmına denk gelen 2.650,36 TL maddi tazminatın gözaltı tarihi olan 24/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte hazineden alınarak davacıya verilmesine, fazla istemin reddine, davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile davacının olay tarihinde müfettiş olarak görevli olması, yaşı, haksız olarak tutuklu kaldığı süre, şahsi ve sosyal durumu dikkate alınarak ve hiç maaş verilmediği taktirde ödenecek miktarla orantı kurularak takdiren 20.000 TL manevi tazminatın gözaltı tarihi olan 24/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı hazineden alınarak davacıya verilmesine, fazla istemin reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü:
İlk Derece Mahkemesince verilen kararla ilgili olarak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Antalya 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/32 Esas, 2018/97 Karar sayılı ceza dava dosyasında davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 24.08.2016-02.03.2017 tarihleri arasında 190 gün gözaltında ve tutuklu kaldığı, yapılan yargılama üzerine 07.03.2018 tarihinde beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 15.03.2018 tarihinde kesinleştiği ve davanın 5271 sayılı Kanun’un 142 nci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen süre içerisinde yetkili ve görevli mahkemede açıldığı anlaşılmıştır.
5271 sayılı Kanun’un 141 inci maddesine göre ”suç soruşturması veya kovuşturması sırasında” uygulanan koruma tedbirlerine karşı devlet aleyhine tazminat davasının açılabileceği belirtilmiş olup, davacının görevden uzaklaştırılma işleminin idari işlem niteliğinde olduğu, eksik ödenen maaşının idareden talep etmesi gerekirken kısmen kabul edilmesi temyiz eden sıfatına göre bozma nedeni yapılmamıştır.
Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Hükmedilen manevi tazminat miktarının az olduğuna ilişkin temyiz sebebi yönünden;
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilen manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklulukta kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti yapıldığından hükmedilen manevi tazminat miktarında isabetsizlik görülmemiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin, 26.03.2019 tarihli ve 2018/4447 Esas, 2019/922 Karar sayılı kararında davacı vekili tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04.12.2023 tarihinde karar verildi.