YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/6937
KARAR NO : 2023/5151
KARAR TARİHİ : 28.11.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2019/955 E., 2019/559 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi kararı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Bozma
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 29.08.2017 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 24.01.2017-30.05.2017 tarihleri arasında gözaltında ve tutuklu kalan davacı hakkında yapılan yargılama sonunda beraat kararı verildiğinden bahisle davacının maddi ve manevi zararlarının tazmini için 100.000,00 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminatın 24.01.2017 tarihinden işleyecek faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
2. Davalı vekili 20.09.2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu, dolayısıyla davanın yerinde olmadığını, talep edilen tazminat miktarının fahiş olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
3. Kocaeli 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 27.03.2019 tarihli ve 2017/443 Esas, 2019/112 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 12.09.2019 tarihli ve 2019/955 Esas, 2019/559 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davalı ve davacı vekillerinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
5. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10.10.2021 tarih, 2019/103080 sayılı tebliğnamesi ile hükmedilen manevi tazminatın düşük olduğundan bahisle hükmün bozulmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi; hükmedilen manevi tazminatın davacının yaşadığı manevi zararı gidermekte yetersiz kaldığına ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü:
Mahkeme gerekçesinde ” …davacının gözaltına alınmadan önce İzmit 7.Boru İlköğretim Okulu’nda hizmetli olarak görev yapmakta iken 686 sayılı KHK ile 07.02.2017 tarihinde mesleğinden ihraç edildiği ancak 12.01.2018 tarihli 697 sayılı KHK ile görevine iade edildiği görülmüş ve davacının söz konusu gözaltı ve tutukluluk tarihlerinde alamadığı maaşlarına ilişkin talebi görevine iade edilmiş olması sebebiyle idari bir husus olması ve bu konuda idareye başvurmasının gerekmesi, davacının alamadığı maaşlar haricindeki maddi tazminat taleplerine ilişkin belgelerini çıkarılan muhtıraya rağmen dosyaya sunmamış olması nedenleriyle maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir…. tayin edilecek manevi tazminatın kişinin acı ve ızdıraplarının dindirilmesinde, sıkıntılarının azaltılmasında etken olacağı ve gözaltına alınmanın şahıs üzerinde bıraktığı olumsuz etkiler dikkate alınarak, zenginleşme sonucu doğurmayacak, adalet ve hakkaniyet ilkeleriyle bağdaşır bir miktar olmasına özen gösterilmesi icap ettiğinden, mahkememizce değerlendirme yapılırken bu olgular göz önüne alınmış davacı için uygun miktarda manevi tazminatın davalı hazineden tahsiline karar verilmesi gerektiği taktirinin hak ve nesafet ilkelerine ve az evvel sayılan kıstaslara uygun ve makul olduğu sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” denilerek lehine 7.000,00 TL manevi tazminatın 24.01.2017 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü:
İlk Derece Mahkemesince verilen kararla ilgili olarak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.
IV. GEREKÇE
Tazminat davasının dayanağını oluşturan Kocaeli 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/154-2017/241 sayılı ceza dava dosyası kapsamında davacının silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 24.01.2017-30.05.2017 tarihleri arasında 126 gün gözaltında ve tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonucunda davacının beraatine hükmedildiği, hükmün 07.06.2017 tarihinde kesinleştiği, gözaltına alınma ve tutuklama tarihi itibariyle davanın 5271 sayılı Kanunun 142 nci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen süre içerisinde yetkili ve görevli mahkemede açıldığı, kanunda öngörülen yasal koşulların gerçekleştiği anlaşılmıştır.
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, gözaltına alınmasına ve tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak miktarda eksik manevi tazminata hükmolunması, hukuka aykırı bulunmuştur.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz istemi yerinde görüldüğünden Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 12.09.2019 tarihli ve 2019/955 Esas, 2019/559 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca Kocaeli 1. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 28.11.2023 tarihinde karar verildi.