YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/6278
KARAR NO : 2023/2481
KARAR TARİHİ : 04.09.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2019/319 E., 2019/413 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : Düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddi kararı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Esastan ret
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, aynı Kanun’un 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 09.05.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; dava dilekçesi ve ekinde ibraz edilen belgeler ile koruma tedbirleri nedeniyle 1.000,00TL maddi (fazlaya dair talep hakkı saklı olarak) ve ayrıca 150.000,00 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı hazineden alınarak müvekilline ödenmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili 04.07.2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın usul ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 30.11.2018 tarihli ve 2018/632 Esas, 2018/653 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 22.02.2019 tarihli ve 2019/319 Esas, 2019/413 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 25.09.2021 tarihli, davacı vekilinin temyiz itirazlarının esastan reddi görüşünü içerir Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi, hükmedilen manevi tazminat miktarının az olduğuna, ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Davacının, FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanun’a muhalefet suçlamasıyla 23.07.2016 günü gözaltına alındığı, 26.0./2016 tarihine kadar gözaltında kaldıktan sonra 26.07.2016 tarihinde tutuklandığı ve 04.04.2017 tarihinde tahliye edildiği, Samsun 2. Ağır Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda 05.12.2017 tarihli ve 2017/10 Esas, 2017/356 Karar sayılı kararla beraat ettiği, iş bu kararın 15.12.2017 tarihinde kesinleştiği ve davacının gözaltında ve tutuklulukta geçirdiği sürenin başka bir cezasından mahsup edilmediği tespit edilmiştir.
Davacı vekilinin, davacının maaşının ödenmemesi nedenine dayalı maddi tazminat talebine ilişkin olarak; davacının gözaltına alındığı tarihte fiilen kamu görevlisi olması nazara alındığında, haksız gözaltı ve tutuklama nedeniyle oluştuğu iddia olunan özlük haklarına ilişkin maddi kayıplarının, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 04.05.2016 tarih 2016/7916 sayılı kararında da vurgulandığı üzere, davacının uğramış olduğu gelir kaybını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 141/2. maddesi uyarınca çalıştığı kurumdan talep edebileceği, talebin yerine getirilmemesi halinde ise idari yargı yoluna başvurmasının olanaklı olduğu gözetilerek, maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Manevi tazminat talebine ilişkin olarak ise; davacının gözaltına alınması ve tutuklanması nedeniyle elem ve ızdıraba maruz kaldığı, manevi yönden zarar gördüğünün izahtan vareste olduğu, bu nedenle davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, gözaltına alınmasına ve tutuklanmasına sebep olan olayın cereyan tarzı ve gözaltında ve tutuklulukta geçirdiği süre göz önünde bulundurulmak suretiyle hakkaniyet ve nesafet ölçülerine göre manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 34.600,00 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı hazineden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
Bölge Adliye Mahkemesince, hükmedilen manevi tazminat miktarının 17.000,00 TL’ye düşürülmesi suretiyle düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin dayanağı olan Samsun 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/10 Esas, 2017/356 Karar sayılı ceza dava dosyasında davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 23.07.2016-04.04.2017 tarihleri arasında 255 gün gözaltında ve tutuklu kaldığı, yapılan yargılama üzerine 08.12.2017 tarihinde beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 15.12.2017 tarihinde kesinleştiği ve davanın 5271 sayılı Kanun’un 142 inci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen süre içerisinde yetkili ve görevli mahkemede açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı Vekilinin Temyiz İstemi Yönünden;
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak miktarda eksik manevi tazminata hükmolunması, bozmayı gerektirmiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz istemi yerinde görüldüğünden Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin, 22.02.2019 tarihli ve 2019/319 Esas, 2019/413 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04.09.2023 tarihinde karar verildi.