YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/6098
KARAR NO : 2023/2472
KARAR TARİHİ : 04.09.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2018/2321 E., 2018/1505 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Onama
İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçelerinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz istemlerinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı 08.06.2017 tarihli dava dilekçesinde özetle; Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2016/7227 (tefrik edilerek 2016/10838 soruşturma sayılı dosyasından şüpheli olarak 15.08.2016 günü gözaltına alındığını ve 21.08.2016 günü savcılık ifadesinin ardından nöbetçi hakimliğe sevk edilmeksizin salıverildiğini, suçsuz olmasına rağmen adının geçtiği adli soruşturma dosyasından hakkında ek takipsizlik kararı verildiğini, Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2016/7227 (Tefrik edilerek 2016/10838 soruşturma sayılı dosyası ve özlük dosyasının incelendiğinde, geçirdiği soruşturma ve yaşadığı pskolojik travmayı hak etmediğinin görüleceğini, bu süreçte 15.08.2016 pazartesi sabahı saat 06:00 ‘da polis ekiplerinin evine geldiğini, arama, gözaltı, doktor muayenesi derken Çanakkale Çevik Kuvvet yerleşkesinde 7 gün gözaltında tutulduğunu, polislerin evlerine geldiği sırada tansiyon hastası olan annesinin, lise son sınıfa giden ve üniversite sınavlarına hazırlanan kardeşinin ve ağabeyinin evde olduğunu, hiçbir şeyden habersiz, arama, baskın, gözaltı gibi hususlarının ne olduğunu dahi bilmeyen ailesinin evinden alınıp 7 gün gözaltında tutulması karşısında şok olduklarını, yine evlenme planları yaptığı kız arkadaşının yaşadıkları, yaşadığı yer Biga’da memuriyetten önce 7 yıl gazetecilik yaptığını, çevresinin oldukaça geniş olduğunu, bu çevrede herkesin gözaltına alındığını ve her ne kadar gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılsa da toplumda FETÖcü yaftasının üzerinde kaldığını, bu bağlamda kendisi ve yaşadığı süreçten olumsuz etkilenen tüm sevdiklerinin madi ve manevi yıkımı karşısında, toplam 3.800,00 TL maddi tazminat ve 50.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili 03.08.2017 tarihli cevap dilekçesinde özetle; 5271 sayılı Kanunun 142/3 maddesi gereğince tazminat isteminde bulunan kişinin dilekçesine zarara uğradığı işlemin ve zararın nitelik ve niceliğini kaydetmesi ve bunların belgelerini eklemesi gerektiğini, davada istenen tazminatın belgelerle teyit edilmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Çanakkale 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 22.05.2018 tarihli ve 2017/251 Esas, 2018/261 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
4. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin, 04.10.2018 tarihli ve 2018/2321 Esas, 2018/1505 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 279 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca reddine karar verilmiştir.
5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 17.09.2021 tarihli, davacının temyiz talebinin reddi ile hükmün onanması görüşünü içerir Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacının temyiz sebepleri
1.Talep edilen maddi tazminatın tamamının kabul edilmesi gerektiğine,
2.Talep edilen manevi tazminatın tamamının kabul edilmesi gerektiğine,
ilişkindir.
III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;
A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Davacının Çanakkale ili Biga ilçesinde FETÖ silahlı terör örgütüne üye olmak suçlamasıyla şüpheli sıfatıyla 15.08.2016 tarihinde gözaltına alındığı ve 21.08.2016 tarihinde Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edilmeksizin serbest bırakıldığı ve bu sebeple 7 gün gözaltında kaldığı ve davacının evinde 15.08.2016 tarihinde arama yapıldığı tespit edilmiştir.
Ayrıca davacı hakkında yürütülen suç soruşturması kapsamında Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2016/10838 sayılı dosyası ile 09.03.2017 tarihinde Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar verildiği, Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 20.07.2017 tarihli müzekkere cevabi yazısından tespit edilmiştir.
Davacının koruma tedbirleri nedeniyle maddi tazminat talebine ilişkin mahkemece alınan 30.03.2018 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen 430,00 TL. (dörtyüzotuz) maddi tazminat miktarının (belgelenen ve gözaltına alınması sebebiyle harcanmasının hayatın akışına uygun kabul edilen) kabul edilebilir, denetlenebilir ve yerinde olduğu kabul ve itibar edilmekle ve nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılan suçun niteliği, gözaltına alınmasına neden olan olayın cereyan tarzı, gözaltı süresi, evinde yapılan arama ile hak ve nefaset ilkelerine uygun olarak manevi tazminat miktarı takdiren 500,00 TL. (beşyüz) olarak hüküm altına alınmış ve davacının dava dilekçesinde faiz talep etmediği anlaşıldığından faize ilişkin hüküm kurulmamıştır.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
İlk Derece Mahkemesince verilen kararla ilgili olarak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.
IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin esasını oluşturan Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığının 2016/10838 soruşturma sayılı dosyası kapsamında davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 15.08.2016-21.08.2016 tarihleri arasında 6 gün gözaltında kaldığı, yapılan soruşturma sonunda 09.03.2017 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, kararın itiraz edilmeksizin kesinleştiği, gözaltına alınma tarihi itibariyle davanın 5271 sayılı Kanun’un 142 inci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen süre içerisinde yetkili ve görevli mahkemede açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının Temyiz İstemi Yönünden;
1.Talep edilen maddi tazminatın tamamının kabul edilmesi gerektiğine ilişkin temyiz sebebi yönünden;
Davacının talep etmiş olduğu cezaevine ziyarete giden yakının konaklama giderinin ve gözaltı süresince giysi, iç çamaşır ihtiyaçları nedeniyle yapılan giderlerin 5271 sayılı Kanun’un 141 inci ve devamı maddelerine göre belirlenmesi gereken maddi zarar kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bu taleplere ilişkin maddi tazminatın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabul edilmesi temyiz eden sıfatına göre bozma nedeni yapılmamıştır.
Diğer maddi taleplere ilişkin olarak yargılama sürecindeki işlemlerin usul ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, incelenen dosya kapsamına göre delillerde ve işlemlerde herhangi bir eksiklik olmadığı, tazminat talebinin kısmen kabulü yönünde verilen kararın dosya kapsamına uygun bulunduğu anlaşıldığından, davacının yerinde görülmeyen temyiz istemi reddedilmiştir.
2.Talep edilen manevi tazminatın tamamının kabul edilmesi gerektiğine ilişkin temyiz sebebi yönünden;
Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilen manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, gözaltına alınmasına neden olan olayın cereyan tarzı, gözaltında kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti yapıldığından hükmedilen manevi tazminat miktarında isabetsizlik görülmemiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin, 04.10.2018 tarihli ve 2018/2321 Esas, 2018/1505 Karar sayılı kararında davacı tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Çanakkale 1. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04.09.2023 tarihinde karar verildi.