YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/5975
KARAR NO : 2023/1856
KARAR TARİHİ : 29.05.2023

MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2018/3021 E., 2018/3361 K.
DAVA : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat

İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edilebilir olduğu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 142 nci maddesinin sekizinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 291 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin süresinde olduğu, 294 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz dilekçesinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298 inci maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz isteminin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:

I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Davacı vekili 07.09.2017 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/31917 soruşturma sayılı dosyası kapsamında Gaziantep Kom Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından 24.11.2016 günü sabah saatlerinde gözaltına alındığını, 25.11.2016 tarihinde savcılık tarafından ifadesinin alındığını, Gaziantep 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından serbest bırakıldığını, yürütülen soruşturma sonucu Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının 07.06.2017 tarih ve 2017/14036 sayılı kararı ile müvekkili hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğini, 200.000,00 TL maddi tazminat taleplerinin olduğunu, özgürlükten mahrum olarak geçirilen süreyi parayla ölçmek mümkün değilse de, bir ölçüde olsa teskini, kamu ve adalete karşı sarsılan güvenin yeniden tesisi açısından ne davalının fakirleşmesine nede zenginleşmesine sebebiyet vermeyecek olan 300.000,00 TL manevi tazminatın birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalı vekili 21.09.2017 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

3. Gaziantep 5. Ağır Ceza Mahkemesinin, 10.04.2018 tarihli ve 2017/315 Esas, 2018/177 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

4. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesinin, 12.12.2018 tarihli ve 2018/3021 Esas, 2018/3361 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükme yönelik davacı vekili ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun 5271 sayılı Kanun’un 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.

5. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 17.09.2021 tarihli, davacı vekilinin temyiz talebinin esastan reddi ile hükmün onanması görüşünü içerir Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.

II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Davacı vekilinin temyiz istemi, hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarının az olduğuna, ilişkindir.

III. DAVA KONUSU
Temyizin kapsamına göre;

A. İlk Derece Mahkemesinin Kabulü
Davacının hürriyetinin 24.11.2016 günü devlet eliyle kısıtlandığı, yapılan yargılama sırasında davacının 25.11.2016 günü serbest bırakıldığı, yargılama sonunda Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının Mahkemesinin 07.06.2017 tarih 2017/31917 soruşturma 2017/14036 K. sayılı kararıyla davacı hakkında atılı suç yönünden kovuşturmaya yer olmadğına dair kararın verildiği, bu kararın 09.07.2017 günü kesinleştiği tespit edilmiştir.

Davacının talep ettiği maddi tazminat talebinin konusu cezaevinde bulunduğu süre içinde çalışamamaktan kaynaklı kazanç kaybıdır. Dosyada davacının çalıştığı dönemde elde ettiği aylık kazanca dair ayrıntılı bilgi ve belgenin sunulmadığı, bu nedenle en azından çalışsa idi aylık net asgari ücret kadar bir kaybının olacağı değerlendirilmiştir.

Davacının tutuklu kaldığı tarihlerde yürürlükte olan asgari ücret tarifesi esas alınarak hazırlanan bilirkişi raporunda; davacının gözaltı ve tutuklama süresinin toplam 1 gün olduğunu ve tutuklama süresince davacının net gelir kaybının 43,37 TL olduğu belirtilmiş, bilirkişi tarafından tespit edilen 43,37 TL’nin maddi tazminat olarak ödenmesine karar verilmiştir.

Davacının tutuklu kaldığı süre, duyduğu acı ve üzüntü, şahsi ve sosyal durumu dikkate alınarak takdiren 200 TL manevi tazminatın göz altı tarihi olan 24.11.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte hazineden alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.

B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü
İlk Derece Mahkemesince verilen kararla ilgili olarak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.

IV. GEREKÇE
Tazminat talebinin esasını oluşturan Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/31917 soruşturma sayılı dosyası kapsamında davacının silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 24.11.2016-25.11.2016 tarihleri arasında 1 gün gözaltında kaldığı, yapılan soruşturma sonunda 07.06.2017 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, kararın 08.07.2017 tarihinde kesinleştiği, gözaltına alınma tarihi itibariyle davanın 5271 sayılı Kanun’un 142 nci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen süre içerisinde yetkili ve görevli mahkemede açıldığı anlaşılmıştır.

Hükmedilen Maddi ve Manevi Tazminat Miktarının Az Olduğuna İlişkin Temyiz Sebebi Yönünden;
Tutuklandığı dönem içerisindeki maddi zararını ücret bordrosu, vergi kaydı, gelir vergisi beyannamesi gibi itibar edilebilecek bir belgeyle ispatlayamayan davacıya tutuklu kaldığı dönemde 16 yaşından büyükler için geçerli net asgari ücret üzerinden hesaplanan miktarın maddi tazminat kapsamında davacıya ödenmesine karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamıştır.

Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilen manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti yapıldığından hükmedilen manevi tazminat miktarında hukuka aykırılık görülmemiştir.

V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesinin, 12.12.2018 tarihli ve 2018/3021 Esas, 2018/3361 Karar sayılı kararında davacı vekili tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden aynı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA,

Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca Gaziantep 5. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 29.05.2023 tarihinde karar verildi.