YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2021/2851
KARAR NO : 2023/2044
KARAR TARİHİ : 07.06.2023
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Taksirle öldürme
HÜKÜM : Mahkûmiyet
Sanık hakkında Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun bozma kararı üzerine kurulan hükmün; karar tarihi itibarıyla 6723 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8 inci maddesi gereği yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (1412 sayılı Kanun) 305 inci maddesi gereği temyiz edilebilir olduğu, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 260 ıncı maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 1412 sayılı Kanun’un 310 uncu maddesi gereği temyiz isteğinin süresinde olduğu, aynı Kanun’un 317 nci maddesi gereği temyiz isteğinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1.Gaziantep Kara Kuvvetleri Komutanlığı 5 inci Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığının 14.10.2009 tarihli 2009/41 Esas, 2009/803 Karar sayılı iddianamesi ile sanık hakkında ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçunu işlediği gerekçesiyle dava açılmıştır.
2.Gaziantep Kara Kuvvetleri Komutanlığı 5 inci Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin, 12.11.2014 tarihli ve 2013/123 Esas, 2045/535 Karar sayılı kararı ile sanık hakkında ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçundan, 5235 sayılı Kanun’un 257 nci maddesinin ikinci fıkrası, 62 nci maddesinin birinci fıkrası, 50 nci maddesinin birinci fıkrasının ( a) bendi uyarınca 1.500,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
3.Gaziantep Kara Kuvvetleri Komutanlığı 5 inci Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin, 12.11.2014 tarihli ve 2013/123 Esas, 2045/535 Karar sayılı kararının katılanlar vekili ile sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine Askeri Yargıtayın 07.06.2016 tarihli 2016/28 Esas, 2016/372 Karar sayılı kararı ile sanık hakkında ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçundan kurulan mahkumiyet hükmünün, suç vasfı yönünden hukuka aykırılık nedeniyle bozulmasına karar verilmiştir.
4. Askeri Yargıtayın bozma kararına Askeri Yargıtay Başsavcılığı tarafından 15.07.2016 tarihli 2015/2664 sayılı tebliğname ile itiraz edilerek dosyanın Askeri Yargıtay Daireler Kuruluna gönderilmesi talep edilmiştir.
5. Askeri Yargıtay Başsavcılığı tarafından 15.07.2016 tarihli 2015/2664 sayılı tebliğname ile Askeri Yargıtayın 07.06.2016 tarihli 2016/28 Esas, 2016/372 Karar sayılı kararına yapılan itiraz üzerine Askeri Yargıtay Daireler Kurulu’nun 16.03.2017 tarihli 2016/64 esas, 2017/20 karar sayılı kararı ile sanığın eyleminin taksirle öldürme suçunu oluşturduğu kabul edilerek mahkumiyet hükmünün suç vasfı yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
6. Askeri Yargıtay Daireler Kurulu’nun 16.03.2017 tarihli 2016/64 esas, 2017/20 kararı üzerine Gaziantep Kara Kuvvetleri Komutanlığı 5 inci Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 2017/149 esasına kayıt olan dosyanın, 6771 sayılı Kanun’un 27.04.2017 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanması ile birlikte askeri mahkemelerin kapatılması neticesinde anılan dosyanın Hatay 3. Asliye Mahkemesine devri yapılarak, Hatay 3. Asliye Mahkemesinin 23.01.2020 tarihli 2017/317 Esas, 2020/63 Karar sayılı kararı ile sanık hakkında taksirle öldürme suçundan, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (5237 sayılı Kanun) 85 inci maddesinin birinci fıkrası, 62 nci maddesi, 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 52 nci maddesi uyarınca 18.200,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
7. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan 31.05.2021 tarihli ve 2020/72838 sayılı, sanık hakkındaki mahkumiyet hükmünün onanması görüşünü içerir Tebliğname ile Dairemize tevdi edilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
Sanık Müdafinin Temyiz Sebepleri; gerçekleşen netice ile eylem arasında illiyet bağının bulunmadığına, eksik araştırma ve inceleme ile karar verildiğine, mahkumiyet kararının kanuna aykırı olduğuna ve usul ve yasaya aykırı diğer hususlara ilişkindir.
III. OLAY VE OLGULAR
1.Mahkemenin Kabulü
” … 21/05/2007 tarihinde müteveffa J.Er …’ın askerlik şubesinden sevk edilerek askerlik hizmetine başladığı, 24/05/2007 tarihinde Hataya-Serinyol 121. J.Eğt.A.K.lığına katıldığı, burada 12.J.Eğt.Bl.Klığı emrinde acemi eğitimini görmek üzere görevlendirildiği, müteveffanın katılışında kendisine gerekli sağlık testlerinin uygulanarak herhangi bir rahatsızlığı olmadığının belirlendiği, müteveffanın 24/07/2007 tarihinde akşam saatlerinde bölük vizite görevlisine giderek rahatsızlığını bildirdiği ve viziteye çıkmak istediğini söylediği, bunun üzerine bölük vizite sorumlusunun müteveffayı ertesi gün viziteye çıkacak acemi askerlerin listesine dahil ettiği, bu şekilde 25/07/2007 tarihinde sabah saatlerinde viziteye çıkan müteveffanın vizite muayenesinin sanık J.Tbp.Bnb. … tarafından yapıldığı, müteveffanın şikayetinin halsizlik ve ishal olduğunun belirlendiği, sanık J.Tbp.Bnb. … tarafından yapılan muayene sonucunda müteveffanın ateşinin 36.2 derece olarak ölçüldüğü ve akut gastroenterit teşhisi konularak reçete düzenlendiği, müteveffaya biteral 500 mg. 2×1 bactrim 2×1 reflör 1×1 ilaçlarının verildiği, ayrıca müteveffaya sanık J.Tbp.Bnb. …’ın emri ile buscopan ve metpamid iğneleri yapıldığının tespit edildiği, bu şekilde tedavisinin düzenlenerek birliğine geri gönderildiği, kendisiyle aynı gün viziteye çıkan diğer askerlerle birlikte viziteden dönen müteveffanın öğleden önce tekrar birliğine katıldığı, müteveffanın bölük komutanlığının olay günü öğleden önce atış faaliyeti icra ettiği, müteveffanın da vizite dönüşünde atış faaliyetine katıldığı, bölüğün emir ve komutasının olay tarihinde bölük komutanı vekili J.Yzb …’de olduğu, sanık J.Tğm. …’ın da müteveffanın takım komutanı olarak görevli bulunduğu, sanık J.Yzb …’in atış faaliyetine emir ve komuta ettiği, müteveffanın atış yapılmadan önce sırasını beklerken güneşin altında bekletildiği, ardından bölükteki diğer askerlerle birlikte atışını yaptığı, atıştan sonra öğle yemeğine gidildiği, müteveffanın da bölükle birlikte giderek yemeğini yediği, öğlen yemeğinden sonra saat 15.00 sıralarında bölüğün tekrar toplanarak eğitim alanına gittiği, bölük eğitim alanında atış sonrası silah temizliği faaliyetinin yapıldığı, sanık J.Tğm. … tarafından müteveffaya kendi üzerine zimmetli silah bulunmaması nedeniyle aynı durumdaki 3-4 asker ile birlikte eğitim alanındaki ağaçlara kovayla su taşınarak ağaçların sulanması emri verildiği, müteveffanın J.Er …, J.Er … ve J.Er … ile birlikte ağaç sulama faaliyetine katıldığı, çeşmeden kovalara su doldurularak ağaçların bulunduğu bölgeye taşıdığı ve ağaçları suladığı, ağaç sulama faaliyeti esnasında müteveffanın bir kaç kez kovayı taşırken zorlandığı ve diğer arkadaşları tarafından gölgeye oturtulup su içirilerek dinlendirildiği, bu faaliyet de sona erdirildikten sonra saat 17.00 sıralarında bölüğün tekrar toplandığı ve akşam içtimasına katılmak üzere yürüyüş kolunda alay içtima alanına hareket edildiği, yürüyüşe başlandıktan kısa bir süre sonra müteveffanın sendelemeye başladığı, bunun üzerine J.Er …ile J.Er … ‘ün müteveffanın koluna girdikleri, bu sırada müteveffanın yüzünün kızardığının ve hızlı hızlı nefes alıp verdiğinin anlaşıldığı, bunun üzerine müteveffanın gölgelik bir yere taşındığı, bunu gören sanık J.Tğm. …’ın ne olduğunu sorduğu, durumun ciddi olduğunu anlaması üzerine müteveffanın en yakın çeşmeye götürülerek yüzünün yıkanmasını emrettiği, bu arada telsizle ambulans çağırdığı, müteveffaya durumunun nasıl olduğunun sorulduğu, sabah halsizlik şikayeti nedeniyle revire gittiği, revirde kendisine iğne vurulduğu, iğneden sonra kendisini daha kötü hissettiğini söylediği, kısa bir süre içerisinde ambulansın geldiği, müteveffanın önce ambulans ile kışla revirine nakledildiği, kışla revirinde ilk müdahalenin yapıldığı, müteveffanın ateşinin 39 derece ölçüldüğü ve bilincinin kapalı olduğu, ağrılı uyarılara cevap vermediğinin anlaşılması üzerine Hatay Devlet Hastanesi’ne sevk edildiği, sanık J.Tbp.Bnb. …’ın da ambulans ile hastaneye gittiği, müteveffaya nöroloji ve enfeksiyon hastalıkları uzmanı tarafından müdahale edildiği, ileri tetkik ve tedavi için yoğun bakım ünitesi olan hastaneye sevkinin uygun bulunduğu, müteveffanın Adana Başkent Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edilmesine karar verildiği, Hatay Devlet Hastanesine ait ambulans ile yola çıkan müteveffanın hastaneye varmadan gelişen komplikasyonlar neticesinde vefat ettiği, yapılan inceleme sonucu Adli Tıp AD.Öğr.Üyesi Yrd.Doç.Dr. Aysun Baransel Isır tarafından hazırlanan 13.07.2009 tarihli rapor ve İstanbul Adli Tıp Kurumu 1. Adli Tıp İhtisas Kurulunun 15.01.2014 tarihli raporuna göre ‘ölümün sıcak çarpması ve gelişen komplikasyonlardan meydana geldiği, sanık J.Tbp.Bnb. … tarafından 25/07/2007 tarihinde hastanın muayenesinin yapıldığı, akut gastroenterit tanısının konulduğu, tanıya uygun ilaçlar reçete edilmiş olduğu, halsizliği ve ishali bulunan hastaya istirahat verilmesi gerektiği, bunun yapılmasının eksiklik olduğu, istirahat raporu verilmemesi nedeniyle aynı gün çıktığı görevi esnasında sıcak çarpması sonucu öldüğü de dikkate alındığında istirahat verilmemesi şeklinde eksik eylem ile ölüm arasında dolaylı illiyet bağının bulunduğunun tespit edildiği, tanıkların müteveffanın devriyesi oldukları, olay günü müteveffanın revire gittiği, revirde iğne yaptıkları, akşama kadar sıcakta müteveffaya su taşıtıldığı, kendisinin rahatsız olduğunu söylemesine rağmen sanık J.Tğm. …’ın bunu dikkate almadığı, su taşıtmaya devam ettiği, müteveffanın rahatsızlandığı, daha sonra yanlış iğnenin yapıldığını ve sıcak çarpması sonucu öldüğünü duydukları yönünde beyanları bulunduğu, sanıklar …’ın ve …’ın kusurları bulunmadığına dair savunmada bulundukları, tüm dosya kapsamı, mevcut delil durumu, sanıklar savunmaları, tanıklar beyanları, olay tutanakları, uzmanlık raporları, Adli tıp raporu, Gaziantep Askeri Mahkemesi’nin 12/11/2014 tarih 2013/123 Esas 2014/535 Karar sayılı kararı, Askeri Yargıtay’ın 07/06/2016 tarih 2016/28 Esas 2016/372 Karar sayılı ilamı, Askeri Yargıtay Daireler Kurulu’nun 16/03/2017 tarih 2016/64 Esas 2017/20 Karar sayılı ilamı birlikte değerlendirildiğinde, sanık J.Tbp.Bnb. …’ın belirtilen tanıyı koyduğunda müteveffaya istirahat vermemesi halinde müteveffanın eğitime çıkarılacağını, ayrıca olay tarihi ve bulunan coğrafi konum itibariyle müteveffanın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanabilecek bir tıbbi tabloyla karşılaşabileceğini öngörmesi gerektiği halde bu konuda yeterli dikkat ve özeni göstermeyerek müteveffanın ölümüne sebebiyet verdiği anlaşıldığından taksirle ölüme neden olma suçunu, sanık J.Tğm. …’ın emir ve komutasında görev yapan müteveffanın sağlık sorunlarıyla ilgilenme görevini savsaklamak, rahatsız olduğu halde onu eğitime çıkarmak, güneşin altında bekletmek, ağaç sulama faaliyetine katılması için emir vermek ve bütün bu faaliyetler yapılırken onun durumunu yakından takip etmemek suretiyle ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçunu işlediği anlaşılmakla, sanıkların eylemlerine uyan suçlardan ayrı ayrı cezalandırılmasına, sanık J.Tbp.Bnb. … hakkında verilen hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesine… ” karar verilmiştir.
2. Adli Tıp Kurumu 1. İhtisas Dairesi’nin 13.10.2008 tarihli raporunda, 25.07.2007 tarihinde rahatsızlandığı, reçete düzenlendiği, aynı gün rahatsızlığının artması üzerine hastaneye götürülürken yolda öldüğünü bildirilen Can Satılmış hakkında düzenlenen adli ve tıbbi belgelerde bulunan veriler değerlendirildiğinde;
Otopsi bulgularına göre kişinin travmatik bir etkenle öldüğünün tıbbi kanıtlarının bulunmadığı, kimyasal inceleme raporuna göre kişinin zehirlenerek öldüğünün tıbbi kanıtlarının bulunmadığı, klinikte hipertermi, merkezi sinir sistemi bulguları ve otopside iç organ kanaması saptanan kişinin ölümünün sıcak çarpmasından meydana geldiği, olaydan önce kendisinde mevcut olan gastroenteritin vücutta sıvı kaybına yol açacağından sıcak çarpmasından ölümü kolaylaştırdığının kabulünün gerektiği belirtilmiştir.
3. Adli Tıp Kurumu 1. İhtisas Dairesi’nin 15.01.2014 tarihli raporunda, otopside, beyin yüzeyi hiperemik ve ıslak -parlak görünümde olup kesitlerinde sıvı çıkışı izlendiği, göğüs boşluğunda sıvı izlendiği, kalp yüzeyi peteşiyal kanamalı ve geniş alanlar şeklinde kanamalı izlendiği , her iki ventrikül içinde kanama alanı görüldüğü , mikroskobik incelemede, akciğer intraalveoler ve intestisyel taze kanama alveol lümenlerinde hemosiderin yüklü makrofajlar tespit edildiği dikkate alındığında, sanık tarafından olay gününün sabahında hastanın muayenesinin yapıldığı, akut gastroenterit ( bağırsak enfeksiyonu) tanısı konulduğu , tanıya uygun ilaçlar reçete edilmiş olduğu, halsizliği ve ishali bulunan hastaya istirahat verilmesi gerektiği, bunun yapılmamasının eksiklik olduğu, istirahat verilmemesi nedeniyle aynı gün çıktığı görevi esnasında sıcak çarpması sonucu öldüğü de dikkate alındığında istirahat verilmemesi şeklinde eksik eylem ile ölüm arasında dolaylı illiyet bağı bulunduğu belirtilmiştir.
IV. GEREKÇE
1.Can Satılmış’ın, olay günü halsizlik ve ishal şikayetleri ile viziteye çıkarak, sanık doktor tarafından olay günü sabahında muayene edildiği, sanık doktor tarafından ölene akut gastroenterit teşhisi koyularak reçete düzenlediği, muayene sonrasında askeri faaliyetleri yapmak üzere birliğe katıldığı, gün içinde silah talimi yaptığı sonrasında ağaçları sulamak için kova ile su taşıma faaliyetinde bulunduğu saat 17.00 sıralarında akşam içtimasına katılmak üzere yürüyüş kolunda alay içtima alanına hareket edildiğinde fenalaştığı, bilincinin kapalı olup ağrılı uyarana cevap vermediği, çok hızlı nefes alıp verdiğinin görülmesi üzerine hastaneye sevkinin yapıldığı ancak tüm müdahalelere rağmen olay günü akşamı öldüğü olayda, tüm dosya kapsamı ile otopsi raporunda, kişinin ölümünün sıcak çarpmasından meydana geldiği, olaydan önce kendisinde mevcut olan gastroenteritin vücutta sıvı kaybına yol açacağından sıcak çarpmasından ölümü kolaylaştırdığı belirtildiği ve Adli Tıp Kurumu 1. İhtisas Dairesi’nin 15.01.2014 tarihli raporunda, sanık tarafından olay gününün sabahında hastanın muayenesinin yapıldığı, akut gastroenterit ( bağırsak enfeksiyonu) tanısı konulduğu, tanıya uygun ilaçlar reçete edilmiş olduğu, halsizliği ve ishali bulunan hastaya istirahat verilmesi gerektiği, bunun yapılmamasının eksiklik olduğu, istirahat verilmemesi nedeniyle aynı gün çıktığı görevi esnasında sıcak çarpması sonucu öldüğü de dikkate alındığında istirahat verilmemesi şeklinde eksik eylem ile ölüm arasında dolaylı illiyet bağı bulunduğunun belirtilmesi karşısında, sanık doktorun olay günü sabahı muayene sonucu akut gastroenterit teşhisi koyduğu ölene, istirahat vermesi gerektiği halde koyduğu teşhise ve tedavi yöntemine ters düşecek şekilde ölenin eğitime çıkarılacağını bilerek ayrıca olayın meydana geldiği mevsim ve bulunulan coğrafi konum itibariyle akut gastroenterite bağlı sıvı azlığı, halsizlik ve hipertermi bulgularının daha da yoğunlaşarak olumsuz sonuçlara neden olacağını dikkate almadan değerlendirme yapan sanık doktor hakkında Mahkemece kurulan hükümde bir isabetsizlik görülmemiştir.
2. Yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve Kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, eylemin sanık tarafından gerçekleştirildiğinin saptandığı, vicdanî kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eyleme uyan suç vasfı ile yaptırımların doğru biçimde belirlendiği anlaşıldığından, sanık müdafiinin yerinde görülmeyen diğer temyiz sebepleri de reddedilmiştir.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle Hatay 3. Asliye Mahkemesinin 23.01.2020 tarihli 2017/317 Esas, 2020/63 Karar sayılı kararında sanık müdafii tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve dikkate alınan sair hususlar yönünden herhangi bir hukuka aykırılık görülmediğinden sanık müdafiinin temyiz sebeplerinin reddiyle hükmün, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle ONANMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 07.06.2023 tarihinde karar verildi.