YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2020/5195
KARAR NO : 2023/5201
KARAR TARİHİ : 29.11.2023
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : Organ ve doku ticareti
HÜKÜM : Sanık … hakkında; TCK’nın 91/3-1, 53/1, 63 maddesi gereğince mahkumiyet (4 kez)
Sanıklar …, …, …, , …, …, …, …, …, …, , … haklarında; TCK’nın 91/3-1, 62/1,53/1, 63 maddesi gereğince mahkumiyet,
Sanık … hakkında; TCK’nın 91/3-1, 62/1, 53/1, 58/6 maddesi gereğince mahkumiyet,
Sanık … hakkında; TCK’nın 91/3-1, 92 53/1 maddesi gereğince mahkumiyet,
Organ ve doku ticareti, suçundan sanıkların mahkumiyetlerine ilişkin hükümler sanık … müdafii, sanık …, sanık … müdafii, sanık … müdafii, sanık …, sanık …, sanık …, sanık …, sanık …, sanık … müdafii, sanık … müdafii, sanık …, sanık … müdafii, sanık … müdafii, sanık … müdafii, sanık … müdafii, sanık … ve sanık … müdafii tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
1- Sanıklar …, … ve …’ün mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz istemlerinin incelenmesinde,
Hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, …’ün böbrek hastası olması nedeniyle organ arayışında iken organ ticareti ile uğraşan … ile irtibata geçtiği, sanık …’ın aracılığıyla böbrek vericisi olan sanık … ile böbrek nakli konusunda anlaşıldığı ve 27.11.2008 tarihinde sanık …’ın böbreğinin sanık …’e naklinin sağlandığı olayda,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık …’un samimi ikrarı dışında dosyada mahkumiyete yeterli delil olmadığına, sanık … müdafinin, suçun unsurlarının oluşmadığına, sanık … müdafinin, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 15.11.2023 tarih, 2018/543 esas, 2023/606 sayılı kararı dikkate alınarak sanık hakkında TCK’nın 25/2 maddesinin uygulanması gerektiği yönündeki temyiz isteminin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
2-Sanık …’ın, …’nin ve …’in mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
Hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, sanık …’in böbrek hastası olduğu ve sanık … aracılığı ile bulunan şahsın böbreğinin sanık …’e nakledilmesi için sahte belge düzenlenmesine sanık …’nin yardımcı olduğu ve nakil işleminin 25.01.2010 tarihinde gerçekleştiğinin anlaşılması karşısında,
a) Sanık … ve sanık … hakkında yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık …’nin mahkumiyet kararının kanuna aykırı olduğuna, sanık … müdafiinin, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince beraat kararı verilmesi gerektiğine, sanık … müdafiinin, suçun unsurlarının oluşmadığına ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
b) UYAP sisteminden temin edilen nüfus kayıt örneğinde sanık …’in 30.05.2016 tarihinde temyiz aşamasında öldüğünün tespit edilmiş olması karşısında, sanık hakkında açılan kamu davasının 5237 sayılı TCK’nın 64/1. maddesi uyarınca düşmesine karar verilmesinde zorunluluk bulunması nedeniyle, hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi gereğince isteme uygun olarak BOZULMASINA,
3- Sanıklar …, … ve …’nin mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
İletişimin dinlenmesi, yakalama ve hastane evrakları, sanıkların savunmaları ile tüm dosya kapsamından, sanık …’in böbrek hastası olup sanık …‘ın aracılığı neticesinde böbreğini vermeyi kabul eden sanık … ile tanıştığı ve etik kuruluna başvurdukları ancak etik kurulundan onay alınamaması neticesinde böbrek naklinin gerçekleşmediği anlaşılan olayda,
Organ ticareti suçunda, organ veya dokularını satanlar yönünden TCK’nın 92. maddesinde organ ve dokularını satan kişinin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik koşullar gözönünde bulundurularak, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten vazgeçilebileceği düzenlenmiş, bu şekilde yasa koyucu tarafından TCK’nın 25/2. maddesindeki ağır şartlardan ayrılarak özel bir zorunluluk hali düzenlenmiştir. Bununla birlikte madde başlığında zorunluluk hali kavramı kullanılmış ise de, esasen maddede organlarını verenler yönünden özel bir cezasızlık halinin düzenlendiği, madde başlığının içerikle örtüşmediği de kabul edilmektedir. Bu hüküm uygulanırken çok özenli davranılmalı, maddenin yorumunda organ ve doku ticaretine ilişkin suçlarla mücadelede etkisiz kalınacak bir yorum ve uygulamadan kaçınılmalı, hukuk düzeninin kendi içinde çelişmeyeceği nazara alınarak Organ ve Doku Nakli Kanunu’nun 3. maddesindeki yasaklama hükmü gözetilmelidir. Sanığın savunmalarında belirttiği üzere, maddi durumunun iyi olmaması nedeniyle böbreğini satmaya karar verip, sanık … aracılığıyla tanıştığı organ alıcısı olan diğer sanıkla irtibata geçerek anlatılan şekilde atılı suçun işlendiği olayda, ekonomik sıkıntısını, hayati önem taşıyan bir organını para karşılığında satmak dışında başka bir yolla giderebilme imkanının bulunması, öte yandan kişinin ekonomik sıkıntısını bu şekilde gidermeyi tercih etmesinde tehlikenin ağırlığı ile konu ve kullanılan vasıta arasındaki orantıdan da söz edebilme imkanının bulunmaması ve söz konusu eylemin hukukun genel ilkeleri gereğince kişinin bedeni üzerindeki tasarruf yetkisinin sınırlarının aşılması niteliğinde olması karşısında, hükümde sanık … hakkında TCK’nın 92 maddesinin uygulanması aleyhe temyiz bulunmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.
a) Sanıklar … ve … hakkında yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık …’nin, sanık …’ın kendisine “organını bağışla sen de rahat et çocuğun da rahat etsin” dediğine, para almadığına sanık … müdafinin, suçun unsurlarının oluşmadığına ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
b) UYAP sisteminden temin edilen nüfus kayıt örneğinde sanık …’in 09.02.2022 tarihinde temyiz aşamasında öldüğünün tespit edilmiş olması karşısında, sanık hakkında açılan kamu davasının 5237 sayılı TCK’nın 64/1. maddesi uyarınca düşmesine karar verilmesinde zorunluluk bulunması nedeniyle, hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi gereğince isteme uygun olarak BOZULMASINA,
4- Sanıklar … ve … ‘nin mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
İletişimin dinlenmesi, hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, yargılama sırasında ölen sanık … ’ın böbrek hastası olduğu ve sanık …’ın aracılığı ile tanıştığı organ vericisi sanık …’den 27 bin TL karşılığında kendisine böbrek naklinin yapıldığı olayda,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık …’nin maddi manevi mağdur olduğuna, sanık …’ın mahkumiyet hükmünün Kanuna aykırı olduğuna, sanık … müdafinin, beraat kararı verilmesi gerektiğine, yeterli delil bulunmadığına, sanık …’nin zor durumda olduğu için bu yola girdiğine, suçun unsurlarının oluşmadığına ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
5- Sanıklar …, … ve …‘in mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
İletişimin dinlenmesi, hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, sanık …’in böbrek hastası olduğu ve organ arayışı içindeyken organ ticareti ile uğraşan kişilerle irtibata geçtiği ve bu kişilerin ayarladığı verici olan sanık …’dan böbrek alınmak suretiyle 30.07.2010 tarihinde böbrek naklinin gerçekleştiği ve sanık …‘nin eşi olan sanık …’in de organ satın alınması eylemine bilerek katıldığı anlaşılmakla,
a) Sanık … ve sanık … hakkında yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık …’ın böbreğini karşılık almadan …’ye verdiğine, mahkumiyet kararının kanuna aykırı olduğuna, sanık … müdafinin, beraat kararı verilmesi gerektiğine ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
b) UYAP sisteminden temin edilen nüfus kayıt örneğinde sanık …’in …’in 26.06.2021 tarihinde temyiz aşamasında öldüğünün tespit edilmiş olması karşısında, sanık hakkında açılan kamu davasının 5237 sayılı TCK’nın 64/1. maddesi uyarınca düşmesine karar verilmesinde zorunluluk bulunması nedeniyle, hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi gereğince isteme uygun olarak BOZULMASINA,
6-Sanıklar … ve …‘nın mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
İletişimin dinlenmesi, hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, sanık …’ın böbrek hastası olduğu ve organ arayışı içindeyken organ ticareti ile uğraşan kişilerle irtibata geçtiği ve bu kişilerin ayarladığı verici olan sanık …’dan böbrek alınmak suretiyle 18.08.2010 tarihinde böbrek naklinin gerçekleştiği anlaşılan olayda,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık … müdafinin yetersiz gerekçe ile hüküm kurulduğuna, mahkumiyet hükmünün kanuna aykırı olduğuna, sanık …’nın beraat kararı verilmesi gerektiğine, ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,
7- Sanık … ve sanık …’ın mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde:
İletişimin dinlenmesi, hastane evrakları, sanıkların savunmaları ve tüm dosya kapsamından, sanık …’ın böbrek hastası olduğu ve organ arayışı içindeyken organ ticareti ile uğraşan sanık … ile irtibata geçtiği, sanık …’ın ayarladığı vericiden böbrek alınmak suretiyle 21.12.2010 tarihinde nakil işleminin gerçekleştiği anlaşılan olayda,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanıklar müdafilerinin mahkumiyet hükümlerinin kanuna aykırı olduğuna ilişkin temyiz istemlerinin reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA,29.11.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.