YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2020/5139
KARAR NO : 2023/4141
KARAR TARİHİ : 18.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SAYISI : 2015/376 E., 2016/37 K.
SUÇ : Taksirle öldürme
HÜKÜM : Beraat
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Bozma
Sanık hakkında kurulan hükmün; karar tarihi itibarıyla 6723 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8 inci maddesi gereği yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (1412 sayılı Kanun) 305 inci maddesi gereği temyiz edilebilir olduğu, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 260 ıncı maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 1412 sayılı Kanun’un 310 uncu maddesi gereği temyiz isteğinin süresinde olduğu, aynı Kanun’un 317 nci maddesi gereği temyiz isteğinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1.Çeşme 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 21.01.2016 tarihli 2015/376 E. 2016/37 K. sayılı kararı ile sanık hakkında taksirle öldürme suçundan sanığın 5271 sayılı Kanunun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendir uyarınca eraat kararı verilmiştir.
2.Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 25.09.2020 havale tarihli ve 2016/102411 sayılı, bozma görüşlü Tebliğname ile Daireye tevdi olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
A.Katılanlar Vekilinin Temyiz Sebepleri
Sanığın kusurlu olduğuna, beraat kararının usul ve yasaya aykırı olduğuna ilişkindir.
B.Mahalli Cumhuriyet Savcısının Temyiz Sebepleri
Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmesi gerekirken beraat kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğuna ilişkindir.
III. OLAY VE OLGULAR
1.Yerel Mahkemenin Kabulü:
“Ölen …’ın sanığın marangozluk üzerine olan işyerinde işçi olarak çalıştığı, sanığın yeni aldığı işyerinin kapısında bulunan, eski, metal kepengi söktürmek ve yeni bir kepenk taktırmak için bu işin ustası olan tanık … ile anlaştığı, tanık …’ın olay günü olan 24/03/2015 tarihinde sanığın işyerine yalnız geldiği ve önce metal kepengin metal bağlantı noktalarını kestiği, daha sonra kepengi yerinden sökebilmek için iki uç kısma taşınabilir ve yaklaşık birbuçuk metre yüksekliğinde merdiven koyduğu, uçtaki merdivenin birine tanık …’ın çıktığı, diğer uçtaki merdivene ise önce sanığın çıktığı ancak kepengin üst kısmına yetişememesi nedeni ile geri indiği, bunun üzerine ölen …’ın boyunun yeteceğini söyleyerek merdivene çıktığı, tanık …’ın elindeki çekiç ile kesik olan kepengin yerinden ayrılması için vurmaya başladığı, ölen …’ın ise diğer taraftan kepengi eliyle dışarı doğru ittirdiği, kepengin orta kısmında ise aşağıya doğru bir ip bağlı olduğu ve bu ipin de Serdar isimli şahıs ya da sanık tarafından tutulduğu, …’ın çekiç darbeleri nedeni ile …’ın tarafında bulunan kepengin yerinden çıktığı, bunun etkisi ile ölen …’ın olduğu yerdeki kepengin de söküldüğü ve dikey duran metal parçanın eğilmesi üzerine kepengin …’ın durduğu merdivene çarptığı, çarpmanın etkisi ile ölen …’ın bulunduğu ve sallanan merdivenden aşağı sırt üstü düştüğü, ilk etapta yerde yatan …’da gözle görülür herhangi bir yaralanmanın olmadığı, ölen …’ın önce yerden kalkmak istediği ve konuşmaya devam ettiği, ancak yaralanması olabileceği endişesi ile yerden bir müddet kalkmamasının söylendiği ve ambulans çağrıldığı, …’ın bir müddet yerde yattığı, daha sonra gelen ambulans ile hastaneye gönderildiği, …’ın yaklaşık 4 gün hastanede tedavi gördüğü ve başından ameliyat edildiği, tedavisinin devam ettiği ancak 28/03/2015 tarihinde öldüğü, İzmir Adli Tıp Grup Başkanlığının 01/06/2015 tarihli raporunda …’ın ölüm sebebinin künt kafa travmasına bağlı kafa kubbe ve kaide kemik kırıkları ile birlikte beyin kanaması olduğunun belirtildiği, olay nedeni ile hazırlık aşamasında makine mühendisi bilirkişiden rapor alındığı ve bu raporda sanığın işyerinde işe uygun ve gerekli ekipmanları bulundurmadığı, merdivenin yere sabitlenmediği, gerekli güvelik önlemlerini almadığı gerekçesi ile kazanın gelişiminde asli kusurlu olduğu, dikkatli davranmayan ölenin de asli kusurlıu olduğu, kepenk söküm işlemi yapan tanık …’ın ise kazanın sanığın işyerinde olması sebebiyle işgüvenliği önlemi alma zorunluluğu olmadığı gerekçesi ile kusursuz olduğunun belirtildiği, bu rapora dayanılarak sanık hakkında taksirle ölüme neden olma suçundan dava açıldığı, bu raporun olayı açıklayıcı görülmemesi sebebi ile yargılama aşamasında iş güvenliği uzmanından yeniden rapor alındığı, raporda olay sırasında kullanılan merdivenlerin söküm işi için uygun bir ekipman olmadığının, söküm işine uygun olmayan metod seçildiğinin, yüksekte çalışan kişiye gerekli risklerin ve tehlikenin anlatılmasının ve gerekli önlemlerin alınmasının gerektiğinin, yapılacak işle ilgili mesleki eğitim aldırılmasının gerektiğinin, baret ya da koruyucu önlem alınmadığının belirtildiği, hem hazırlık aşamasında hem de yargılama aşamasında alınan raporda kepenk söküm işlemine ilişkin alınması gereken tedbirlerin alınmamasının kazaya etkisinin olduğunun belirtildiği, ancak sanığın marangozluk yaptığı ve ölenin de bu işyerinde marangoz olarak çalıştığı, sanığın iş akdi çerçevesinde ölene kepenk söküm işlemi yaptırmadığı, tam aksine kepenk söküm işlemi için konusunda uzman olan tanık … ile anlaştığı ve işi ona yaptırdığı, olay günü …’ın kepenk söküm işlemini yaparken yanında kimse olmaması nedeni ile ölenin ona rızaen yardım etmek istediği, ölenin kepenk söküm işleminde tanık …’la çalışması yönünde sanığın bir talimatı olduğuna dair dosyaya yansımış bir delil olmadığı, dolayısıyla kepenk söküm işi ile ilgili raporlarda belirtilen tedbirleri alma yükümlülüğünün işi asıl yapan tanık …’a ait olduğu, tanık …’ın bahse konu merdivenleri kurduğu ve söküm işinin yöntemini kendisinin belirlediği, zaten söküm işlemini de fiilen tanık … ile ölenin yaptığı, kepenk söküm işi için sanık yönünden ölenle arasında bulunun marangozluk iş akdine dayalı bir işlem yapılmadığı, dolayısıyla sanığın kepenk söküm işlemi için alması gereken bir iş güvenliği yükümlülüğünün mevzuat gereği zorunlu olamayacağı, sanığın ölene marangozluk işleri ile ilgili iş güvenliği eğitimi aldırdığına dair sertifikanın dosyada bulunduğu, ayrıca kepenk söküm işi için iş güvenliği eğitimi aldırmasının düşünülemeyeceği, işyerinde gerçekleşen kaza için sanığın iş hukuku mevzuatından kaynaklı sorumluluğunun düşünülebileceği ancak her hukuki sorumluluğun cezai sorumluluğa yol açmayacağı, cezai yönden kusurlu kabul edilebilmesi için olayda sanığın alması gerekip de almadığı bir tedbir olmadığı ve olayda taksir olarak kabul edilebilecek ve sanığa izafe edilebilecek bir kusur olmadığı, dolaysıyla gerçekleşen ölüm sonucu ile sanık arasında illiyet bağı kurulamayacağı, kusurun işi fiilen birlikte yapan tanık … ve ölen için değerlendirilebileceği, sonucun işi asıl yapan tanık … yönünden öngörülebilirliğinin incelenmesinin gerektiği, kaldı ki olayda ölene de asli kusur izafe edildiği, tüm bu açıklamalara göre atılı suçun unsurlarının sanık yönünden oluşmadığı anlaşılmakla sanığın beraatine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur. ” şeklindedir.
2.İzmir Adli Tıp Grup Başkanlığı tarafından düzenlenen 01.06.2015 tarihli raporda …’ın künt kafa travmasına bağlı kafa kubbe ve kaide kemik kırıkları ile birlikte beyin kanaması sonucu öldüğü tespit edilmiştir.
3.26.04.2015 tarihli makina mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen raporda; sanık …’in yanında çalıştırdığı …’a merdiven üzerinde çalışması esnasında uygun güvenlik önlemlerini temin ederek güvenli çalışma koşullarını sağlamaması nedeniyle asli kusurlu, ölen de meydana gelen olayda asli kusurlu bulunmuştur.
4.Mahallinde keşif sonucu A sınıf iş güvenlik uzmanı tarafından düzenlenen 03.12.2015 havale tarihli bilirkişi raporunda, kazanın nedenleri özetle, yükün indirilmesi için uygun olmayan biri alçak diğeri yüksek merdiven seçilmesi, yükün insan gücüyle tutulması ve tehlikeli harekette bulunulması, güvenli olmayan çalışma metodu seçilmesi, doğabilecek tehlikeleri önlemek için risk değerlendirmesi yapılmaması, marangozluk mesleği olan çalışanın işveren tarafından görev kapsamında olmayan tehlikeli iş olan yüksekte profil sökme işinde mesleki eğitim aldırılmadan tehlikeler kavratılmadan çalıştırılması, yük altında tehlikeli bölgede çalışılması, kişisel koruyucu donanım kullanılmaması olarak sıralanmış ve tehlikeli iş olan askıdaki yükün daha gğvenli bir iş ekipmanı kullanılarak sökülüp yere indirilmesi gerekirken, kişisel koruyucu donanım kullanılmaksızın iki farklı yükseklikteki merdiven üzerine çıkılarak insan gücü ile demir profilin zemine indirildiği, gerekli tedbirler alınmadan yapıldığı, emniyetsiz durumların oluşturulması sonucu iş kazasının meydana geldiği, belirtilmiştir.
5.Sanığın savunması “Ben marangozluk yaparım. Yeni bir dükkan aldım. Buranın girişinde metal kepenk vardı. Değiştirmek istedim. Bu amaçla … ile anlaştım. … bu parçayı 1800 tl karşılığında sökecek ve yerine yenisini takacaktı. Olay günü … yalnız geldi. Kapı sipirellerini kesmek için 2 ayrı taşınabilir merdiven kuruldu. Bir ucuna … çıktı, diğer ucuna ben çıkacaktım, Boyum yetmediği için yanımda çalışan Ölen … ben çıkarım dedi. Diğer merdivene … çıktı. Bundan önce … kepenkin kesim işini yapmıştı. Daha sonra kepenk yerinden sökülecekti bu amaçla iki uca merdiven kurularak … ve … çıktı. Abdullahın elinde çekiç vardı. O vurarak ittiriyordu. … da kendi tarafından eliyle kepenkin kesilen kısmını dışarıya doğru ittiriyordu. Ayrıca kepenkin ortasında ip bağlıydı. O ipi ben yada Serdar tutuyordu. İttirmenin etkisiyle Abdullahın taraf boşa çıktı. Busırada hasanın bulunduğu yerdeki profil de çıkarak merdivene çarptı. Bu çarpmanın etkisiyle … sırt üstü yere düştü. Ben baktığımda elini bana uzattı. Kaldır beni dedi. Ben kalkma bişey olabilir dedim. Ambulansa haber verdim. Busırada biz başının altına bir çeket koyarak yatmasını sağladık. Busırada … konuşuyordu. Daha sonra ambulans geldi. Hastaneye götürdüler. Çeşme devlet hastanesinden İzmire sevk edildi. Ben atölyeye döndüm. Hastanede 4-5 gün kadar kaldı. Öldüğünü sonradan öğrendim. Kepenk kapalı iken söküm işlemi yapılıyordu. Sökülürken kepenkin kafasına vurduğunu görmedim. Kapının iç tarafına doğru sırt üstü düştü dedi.” şeklindedir.
6. Ölenin eşi ve kızı sanıktan şikayetçi olup davaya katılmalarına karar verilmiştir.
7.Tanık …’un beyanı: “Ben demirci ustasıyım. Olay günü sanığın işyerine kapı yapım işi için gittim. Mevcut kepenki sökecektim. Kepenk kapalı iken bağlantıları kestim. Ben işyerine kapı yapım işi için yalnız gelmiştim. Herhangi bir işçim yoktu. İşyerinde sanık, … ve mermerci olduğunu bildiğim birkişi vardı. Daha sonra kesilen kepenki sökmek için merdiven kurduk. Sanığın aracından ip alarak, kepenkin ortasından ip bağladım. Önce öne çekmek istedim. Kepenke zarar gelir diyerek vazgeçtik, bu sefer ipin ucunu dükkanın iç tarafına doğru verdik. İki uca ayrı merdiven kurduk. Önce sanık bir merdivene çıktı. İpin ucunda Serdar vardı. … da çağıralım dedik. O da geldi. Önce merdivene halil çıkmıştı ancak daha sonra sebebini hatırlamadığım şekilde indi. … merdivene çıktı. … seslenmişti. … bir uçta, ben bir diğer uçta kepenki dışarı doğru ittiriyorduk. Merdivenler dükkanın iç tarafında kuruluydu. İttirmenin etkesiyle Kepenkin iki ucu aynı anda dışarı doğru çıktı. Ben kepenkin çarptığını görmedim. Ancak … dengesini kaybetti. … sırt üstü düştü. Yerden kalkmak istedi. Biz kalkmasına izin vermedik. Ambulans çağırdık. Biz buarada kepenki kaldırdık. Daha sonra ambulans geldi.Ölen merdivene çıktığında ayakkabılarının arkası basılı şeklindeydi. Zaten düştüğünde birtanesi ayağından çıkmıştı. Ayakkabılarını giymesi konusunda herhangi bir uyarı yapılmamıştı dedi.” şeklindedir.
8.Tanık …’ın beyanı: “Ben kazanın olduğu dükkanın yan tarafında bulunan işyerini işletirim. Olay günü sanığın işyerinde bende vardım. Önce … usta kepenkin bağlantı noktalarını kesti.Daha sonra kepenki çıkarmak için çekilmesi gerekiyordu. Her iki uca merdiven kuruldu. Bir uca … çıktı, bir uca ise Önce sanık çıktı. Boyu yetmediği için indi. Daha sonra ben çıktım. Benimde boyum yetmediği için indim. Sonra … çıktı. … ile ikisi kepengi dışarı doğru ittirmeye başladılar. Daha sonra biranda hasanın olduğu yerden kepenk çarpraz şekilde dışarıya doğru yattı. Busırada kepengin alt ayağı ağırlığı taşımadı ve yamuldu. Bunun etkisiyle kopan kepengin altta bulunan bağlantı parçası ölen hasanın bulunduğu merdivene çarptı ve çaprmanın etkisiyle merdiven hızlıca gitti. Bunun üzerine … sırt üstü yere düştü. … ilk başta baygın haldeydi. Biz kendisini yan çevirdik. O anda kendine geldi. Kalkmak istedi. Biz ambulansa haber verdik. Biz kalkmamasını söyledik. Ve yerde yattı dedi.” şeklindedir.
9.Tanık …’nin beyanı “Sanığa işyerini ben sattım. Olay günü sanık … aracılığlıyla kapıyı değiştirecekti. Bende işyerindeki bazı mermer parçalırını kendi işyerime taşıyordum. … kepenk toplu iken parçalarını kesti. Daha sonra her iki uca merdiven kuruldu. Ben ara sıra kendi işyerime gidip geliyordum. Birara baktığımda merdivenin bir ucunda ölen hasanı diğer merdivende de … gördüm. Her ikisi kepengi dışarı doğru ittiriyordu. … çekiç ile vuruyordu. Ben yine dışarı doğru çıktığımda bir ses duydum. Baktığımda hasanı yerde yatarken gördüm. Zannedersem baygın değildi. Kaza buşekilde gerçekleşti.Ayrıca kepengin ortasından ip bağlıydı. Ancak çeken varmıydı hatırlamıyorum. Hasanın hangi merdivende olduğunu bilmiyorum. Dükkanın iç tarafından bakıldığında dükkanın sol tarafında … çalışıyordu dedi.” şeklindedir.
IV. GEREKÇE
Katılanlar Vekili ve Mahalli Cumhuriyet Savcısının Temyiz Sebepleri Yönünden;
Dosya içeriğine göre, mağdur …’ın marangoz olan sanığın yanında çalıştığı, sanığın işyeri girişine kapı yaptırmak için bitişik iş yeri sahibi olan ve demir doğrama işleri ile uğraşan tanık … ile anlaştığı, olay günü tanığın, sanığın işyerine kapıyı takmak için geldiği, kapı takılmadan önce girişte var olan kepenklerin yerinden sökülmesi için kepengin demir profillerinin kesildiği, kepengi yerinden söküp çıkarmak için bir taraftaki merdivene tanığın çıktığı, diğer merdivene ise sanığın çıktığı fakat sanığın boyu yetişmediği için inip yanında çalışan işçisi …’ı çıkarttığı, kepengi sökmek için üst taraftan delik açarak profilin iple bağlanarak çekildiği, merdiven üzerinde olan mağdur ve tanığın da kepengi düşürmek için ittirdikleri sırada tanığın bulunduğu taraftaki profilin boşa çıkması sonucu mağdurun profili elinden kaçırdığı ve mağdurun üzerinde bulunduğu merdivene çarpması sonucu mağdurun dengesini kaybederek 1,5 metre yükseklikteki merdivenden düşerek künt kafa travmasına bağlı beyin kanaması sonucu öldüğü ve sanığın müdafi eşliğinde alınan savcılık ifadesinde boyu yetişmediği için merdivene …’ı çıkarttığını beyan ettiği olayda, sanığın marangozluk mesleği olan çalışanını görev kapsamında olmayan ve tehlikeli iş olan yüksekte profil sökme işinde emniyetsiz şekilde çalıştırması nedeniyle meydana gelen olayda kusurlu olduğu ve mahkumiyetine karar verilmesi gerektiği gözetilmeyerek, ölenin kepenk söküm işleminde tanık …’la çalışması yönünde sanığın bir talimatı olduğuna dair dosyaya yansımış bir delil olmadığı, olayda sanığın alması gerekip de almadığı bir tedbir olmadığı ve olayda taksir olarak kabul edilebilecek ve sanığa izafe edilebilecek bir kusur olmadığı şeklindeki oluş ve dosya kapsamına uygun olmayan gerekçeyle beraatine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuş olup katılanlar vekili ve mahalli Cumhuriyet savcısının bu yöndeki temyiz sebepleri yerinde görülmüştür.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Çeşme 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 21.01.2016 tarihli 2015/376 Esaas 2016/37 Karar sayılı kararına yönelik katılanlar vekilinin ve Cumhuriyet savcısının temyiz isteği yerinde görüldüğünden hükmün, 1412 sayılı Kanun’un 321 inci maddesi gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 18.10.2023 tarihinde karar verildi.