YARGITAY KARARI
DAİRE : 12. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2018/5756
KARAR NO : 2023/2449
KARAR TARİHİ : 06.07.2023
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SAYISI : 2015/68 E., 2015/699 K.
SUÇ : 2863 sayılı Kanun’a aykırılık
HÜKÜM : Mahkumiyet
Sanıklar hakkında kurulan hükümlerin; karar tarihi itibarıyla 6723 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8 inci maddesi gereği yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (1412 sayılı Kanun) 305 inci maddesi gereği temyiz edilebilir olduğu, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 260 ıncı maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edenlerin hükümleri temyize hak ve yetkilerinin bulunduğu, 1412 sayılı Kanun’un 310 uncu maddesi gereği temyiz isteklerinin süresinde olduğu, aynı Kanun’un 317 nci maddesi gereği temyiz isteklerinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Çorum ( Kapatılan) 5. Asliye Ceza Mahkemesinin, 08.10.2015 tarihi ve 2015/68 Esas, 2015/699 Karar sayılı kararı ile sanıklar hakkında 2863 sayılı Kanun’a aykırılık suçundan, 2863 sayılı Kanun’un 74 üncü maddesinin birinci fıkrası, 74 üncü maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi, 5237 sayılı Kanun’un 62 nci maddesinin birinci fıkrası, 51 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları uyarınca, 1 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verilmiştir.
2. Dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tanzim olunan, 06.09.2018 tarihli ve 2015/369562 sayılı, onama görüşlü Tebliğname ile Daireye tevdii olunmuştur.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
A. Sanık …’in temyiz isteği;
1.Eksik araştırma ile karar verildiğine,
2.Kararın usul ve yasaya aykırı olduğuna,
3.Kararın bozulması gerektiğine,
İlişkindir.
B. Sanık …’nın temyiz isteği;
1.Herhangi bir kazı yapmadan kolluk tarafından olaya el konulduğuna,
2.Lehe takdiri indirim nedenlerinin uygulanmadığına,
3.Soruşturmanın eksik yapıldığına,
4.Kararın usul ve yasaya aykırı olduğuna,
İlişkindir.
III. OLAY VE OLGULAR
A. Yerel Mahkemenin Kabulü
1. “Çorum C. Başsavcılığının 12/01/2015 tarihli 2014/12789 soruşturma, 2015/107 Esas sayılı iddianamesi ile şüphelilerin olay tarihinde Çorum Merkez Elicek Köyü civarında bulunan ve Çorum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 10/12/2014 tarihli yazısı içeriğinde sit alanı veya korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarını barındıran yerlerden olmadığı belirtilen mevkide, yukarıda sevk maddeleri gösterilen suça vücut verecek şekilde değerli veya kültür varlığı eşya bulmak amacıyla adli emanetin 2014/1811 sırasında kayıtlı 2 adet kazma, 4 adet saplı kürek, 1 adet demir manivela ile kazı yaptıkları anlaşılmakla, şüphelilerin yargılamasının mahkemenizde yapılarak eylemlerine uyan ilgili sevk maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle 2863 sayılı Kanun’un 74/1 maddesi ve 5237 sayılı TCK’nın 53/1 ve 54 maddelerinin tatbiki talep olunduğu, sanıklar savunmalarında kazı mevkiine birlikte geldiklerini amaçlarının tarihi eser bulmak olduklarını, kazmaya başladıklarını bu sırada jandarma ekiplerinin geldiğini, lehine olan yasa maddelerinin uygulanmasını talep etmişlerdir. Kültür varlıkları bulmak amacıyla izinsiz olarak kazı ve sondaj yapmak suçunun sanıklar tarafından işlendiği, sanıkların ikrarları, iddia, olay yeri inceleme raporu, tutanaklar ve sair tüm dosya kapsamı ile sabit olduğundan, sanıkların kültür varlıkları bulmak amacıyla izinsiz olarak kazı ve sondaj yapmak suçundan dolayı suçun işleniş biçimi, suç konusunun önem ve değeri göz önüne alınarak takdiren alt sınırdan olmak üzere hapis cezası ile cezalandırılmalarına, kazı veya sondajın yapıldığı yerin, sit alanı veya 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Koruma Kanunu’na göre korunması gerekli başka bir yer olmaması nedeniyle, sanıkların cezalarında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Koruma Kanun’un 74/1 (2. cümlesi) maddesi gereğince indirim yapılarak; ayrıca fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları lehine takdiri hafifletici neden kabul edilerek, sanıkların cezalarında tekrar indirime gidilmiştir. Sanıklar …, …, …, …’e verilen cezaların nevi ve miktarı, sabıkasız olmaları, sanıkların kişilik özellikleri, duruşmadaki iyi hal ve tavırları, sanıkların ileride tekrar suç işlemekten çekinmelerine sebep olacağı ve olay sebebiyle müştekinin dosyaya yansıyan ve talep edilen maddi bir zararının bulunmaması ve sanıkların hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesini talep etmeleri nazara alınarak, sanıklar hakkında verilen hükümlerin açıklanmasının geri bırakılmasına karar vermek gerekmiştir. Diğer sanıklar … ve …’in daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmiş olmamaları ve suçu işledikten sonra yargılama sürecinde gösterdikleri pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyecekleri konusunda mahkememize olumlu kanaat geldiğinden anılan sanıkların mahkum olduğu hapis cezaların 5237 sayılı TCK’nın 51. maddesi gereğince ayrı ayrı 2 yıl süre ile ertelenmesine karar verilerek tüm sanıklar hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Beraatine karar verildiği anlaşılmıştır.” denilmektedir.
IV. GEREKÇE
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 04.06.2020 gün ve 2018/6-472-2020/262 sayılı ilamında, “sanık hakkında açılan kamu davasına katılma hakkı bulunan suçtan zarar görene 5271 sayılı Kanun’un 233 üncü maddesi uyarınca duruşma gününü bildirir çağrı kağıdı tebliğ edilmesi ve aynı Kanun’un 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılan hakları kullanma imkanının tanınması gerekirken, bunun yapılmamasının, duruşmadan haberdar edilmeden yargılamaya devam edilerek delil sunma hakkı elinden alınan suçtan zarar gören yönünden hak kısıtlaması niteliğinde olduğunun” belirtilmesi karşısında, suçtan zarar gören Kültür ve Turizm Bakanlığı adına İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne duruşma günü usulüne uygun olarak bildirilip, davaya katılma imkanı sağlanmadan hüküm tesis edilmesi suretiyle aynı Kanun’un 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine aykırı davranılması, hukuka aykırı bulunmuştur.
V. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenle Çorum ( Kapatılan) 5. Asliye Ceza Mahkemesinin, 08.10.2015 tarihi ve 2015/68 Esas, 2015/699 Karar sayılı kararına yönelik sanık … ve sanık …’in temyiz istekleri yerinde görüldüğünden başkaca yönleri incelenmeyen hükmün, 1412 sayılı Kanun’un 321 inci maddesi gereği, Tebliğname’ye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 06.07.2023 tarihinde karar verildi.