YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5264
KARAR NO : 2023/6172
KARAR TARİHİ : 25.10.2023
MAHKEMESİ :Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki şirektin ihyası davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; münfesih Termotek Ölçüm Teknolojileri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği üyesi olduğu tarihlerde pazara giriş destek belgesi başvurularında bulunduğunu, başvuru kapsamında ödemeler yapıldığını, yaptığı başvurulara istinaden pazara giriş belgesi desteğinden faydalandığını, T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünün yazısı ile; destek başvurularının reddedilmesine, firmalara yapılan ödemenin ödeme tarihinden itibaren öngörülen gecikme zammına eşit oranda faizi ile birlikte geri alınmasına dair yazısına istinaden firmadan hak ediş toplam bedeli olan 2.002.101,40 TL’nin iadesinin talep edildiğini, firmanın yetkilisi … adına imzalanmış yazı ile ödemenin yapılmayacağının bildirildiğini, firmanın tüzel kişiliği ticaret sicilinden terkin edilmesi neticesinde son bulduğundan şirkete karşı başvurulacak hukuki yollarda bu çerçevede açılacak davalarda taraf ve dava ehliyeti bulunmayan şirkete husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını belirterek şirketin ihyasına ve keyfiyetin Ticaret Sicil Gazetesinde tescil ve ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Ticaret Sicil Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde; 29.11.2019 tarihinde firmanın tasfiye işlemlerine başlandığını, tasfiye işlemlerinin mevzuata uygun yapıldığı, davalı müdürlüğün yasal hasım bulunması ve davalı kurum tarafından davanın açılmasına sebebiyet vermediği için yargılama gideri ve vekalet ücretinin talep edilmemesine yönelik karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; teşvik yardımından faydalandığını, davalının Covid-19 nedeniyle şirket faaliyetine devam edememesi nedeniyle şirketini kapatmak zorunda kalması sonrasında haksız olarak aleyhine soruşturma başlatıldığını ve hukuki dayanaktan yoksun soruşturma raporu düzenlendiğini, davalıya hukuka aykırı mahiyette yansıtılan destek iade ücret talebine ödeme yapılmaksızın itiraz edilmesi üzerine; söz konusu destek iade tutarının davacı tarafından TCMB DFİH hesabına ödendiğini, firmanın yeniden ihyası ve ticaret siciline tescili için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (6102 sayılı Kanun) 547 nci maddesi işbu davanın açıldığını, usule ve hukuka aykırı mahiyette açılan işbu dava nedeniyle davalının halen Antalya L Tipi Ceza İnfaz Kurumunda tutuklu olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının münfesih firma aleyhine birlik tarafından yapılan haksız/fazladan yapılan ödeme nedeniyle yasal yollara başvurulacağından bahisle ihya talepli dava açıldığı, münfesih firma kayıtlarının incelenmesinde şirketin 17.08.2020 tarihinde terkini yapılarak ticaret sicilinden kaydının silindiği, davacı tarafça davalı aleyhine açılacak davada/takipte taraf teşkilinin sağlanması yönünden davacı tarafın işbu davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu anlaşılmakla davanın kabulü ile tasfiye halindeTermotek Ölçüm Teknolojileri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ihyasına, şirkete eski tasfiye memuru …’un tasfiye memuru olarak atanmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı Bucak Ticaret Sicil Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihyası istenilen şirketin tasfiye işlemlerinin usule ve yasaya uygun olarak yapıldığı, ihya şartlarının oluşup oluşmadığı konusunda mahkemece dosyanın bilirkişi gönderilmesi gerekirken bu yönde bir inceleme yatırılmadığını, eski tasfiye memuru olarak atanan …’un ceza evinde olup tasfiye memuru şartlarını taşımadığı irdelenmeden karar verilmesinin hatalı olduğunu, istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
2.Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; 6102 sayılı Kanun’un 547 nci maddesi gereğince açılan davalarda öncelikle sicilden silinme kararının iptali isteminde bulunulması şartı aranmakta iken davacının böyle bir talebinin bulunmadığı gözetilerek dava şartı eksiliği nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, tek tasfiye için yaklaşık ispatın yeterli olmayıp ihyaya dayanak kabul edilen olguların varlığının bilirkişi incelemesi ile ortaya koyulması gerektiğini eksik araştırma ile karar verildiğini, ceza kavuşturmasının beklenilmesi taleplerinin reddedildiğini, müvekkilinin tek ortağı ve yetkili müdür olduğunu ihyası istenilen şirketin devlet teşvikinden yararlandığını, davacının hukuken var olan bir alacağının bulunmadığını, davacının bu davayı açmakta korunmaya bir değer menfaati hukuki yararının bulunmayıp davanın reddi gerektiğini, istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının destekleme primlerini ödediğine dair belgeleri dosya arasına koyduğu böylece eldeki davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu, davalı tasfiye memuru vekilinin istinaf sebebi olarak getirdiği hususların açılacak olan davada değerlendirilmesi gerektiği, davalı ticaret sicil müdürlüğünün tasfiye memuru olarak atanan …’un cezaevinde bulunduğuna ve tasfiye memuru olamayacağına ilişkin istinaf sebebinin ise Uyap üzerinden yapılan incelemede …’un cezaevinde bulunduğuna dair bir uyarı verilmeyip bu yönde de bir kaydın bulunmadığı, kaldı ki tasfiye memuru değişikliğinin İlk Derece Mahkemesince her zaman yapılabileceği gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince ek tasfiye kararı verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, bu yöndeki istinaf taleplerinin yerinde olmadığı, ancak İlk Derece Mahkemesince ek tasfiye kararının açılacak dava ve bu davanın işlemleri ile sınırlı tutulmaması hatalı olup davalıların istinaf taleplerinin resen sebeplerle yerinde olduğu gerekçesi ile, davalıların istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına, Burdur Bucak Ticaret Sicil Müdürlüğünün 3362 Ticaret Sicil Numarasında tescilli iken sicilden terkin edilmiş bulunan tasfiye halinde Termotek Ölçüm Teknolojileri San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin açılacak yersiz ödendiği iddia edilen destekleme ödemelerinin iadesine ilişkin dava ve bu davaya ilişkin işlemlerle sınırlı olmak üzere ihyasına, şirkete eski tasfiye memuru …’un tasfiye memuru olarak atanmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; şirketin ihyası için açılan davalarda öncelikle ”sicil memurunun şirketi sicilden silme kararının iptali isteminde bulunulması” şartının olduğu, davanın dava şartı eksikliğinden reddi gerektiği, müvekkkil hakkında düzenlenen soruşturma raporu ve hakkında ceza davasının açılmış olmasının alacağın varlığını ispatlamadığı, ceza davasının beklenilmesi taleplerinin reddedildiğini, müvekkilin şirketi hukuka ve mevzuata uygun bir şekilde kurduğu ve devlet teşviğinden yararlandıktan birkaç ay sonra COVİD 19 salgını nedeniyle şirketini kapatmak zorunda kaldığı, Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından ”yanıltıcı bilgi ve belge ibraz etmesi nedeniyle haksiz ödeme yapıldığı” iddiası ile hakkında soruşturma başlatıldığını, kendisine 1.400.000.00 TL ödemenin gecikme faizi ile birlikte 2.063.885,60 TL yatırılmasının talep edildiği, yasal 7 günlük süre içerisinde iddiaların asılsız olduğu ve destek ödemesinin haksız olarak addedilemeceğine dair itirazda bulunduklarını, ödeme yapılmaksızın itiraz edilmesi üzerine söz konusu destek iade tutarının Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği tarafından TCBM DFİH hesabına ödendiği, müvekkilinin pazara giriş desteğinden yararlandığı, bu kapsamda mal üretimi yapmalarının zorunlu olmadığı, yalnızca belge alımının hedefinin bulunduğu, bu destek bakımından üretim için yasal bir zorunluluğun bulunmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı Bucak Ticaret Sicil Müdürlüğü temyiz dilekçesinde özetle; tasfiye işlemlerinin usule uygun yapıldığı, ihya şartlarının oluşup oluşmadığına dair bilirkişi raporu alınmadan karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, diğer davalı …’un tasfiye memuru olarak atanmasının usule aykırı olduğu, adı geçenin ceza evinde olmadığı sistem üzerinden tespit edilmişse de buna dair bir yazışma yapılmadığı, adı geçenin denetimli serbestlik kapsamında olabileceği ya da kendisine vasi atanmış olabileceği araştırılmadan karar verildiğini, şahsın şirketin kurucu ortağı olduğunu, objektif 3 üncü bir kişinin atanması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık şirketin ihyası istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6102 sayılı Kanun’un 547 nci maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.