Yargıtay Kararı 11. Hukuk Dairesi 2023/4504 E. 2023/5504 K. 02.10.2023 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4504
KARAR NO : 2023/5504
KARAR TARİHİ : 02.10.2023

MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
HÜKÜM : Asıl ve birleşen davaların kabulü

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen şirketin ihyası davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl ve bir kısım birleşen dosyalar davacısı Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi vekili ile asıl ve birleşen dosyalar davalısı Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilgisayar Orm. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Tasfiye Memuru … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Asıl ve birleşen davalara ilişkin davaların dilekçesinde davacı vekili, Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San Tic. A.Ş.’nin 18.05.2020 tarihinde ticaret sicilinden terkin edildiğini, yüklenici şirket ile imzalanan hizmet alım sözleşmelerine göre yüklenicilerin çalıştırdıkları işçilere dair tüm yasal yükümlülükleri işveren ve işçi arasındaki ilişkiden doğabilecek sosyal ve mali hak ve sorumluluklar ve cezaların yüklenici firmalara ait olacağından, müvekkili kurum tarafından ödenen işçilik alacaklarının tazminini temin etmek maksadıyla rücu davası ikame edildiğini ileri sürerek Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San Tic. A.Ş.’nin Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/788 E., Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/2064 E., Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/2065 E., Bolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/172 E,. Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkesinin 2019/284 E,. sayılı dosyaları üzerinden görülmekte olan tazminat davasındaki alacakları yönünden ve müvekkili aleyhine Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkesinin 2018/100 E. sayılı dosyasında açılan tazminat davasında ihyası istenen şirkete borcunun olmadığının tespiti talepli dava sebebi ile Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San Tic. A.Ş.’nin ihyasına karar verilmesini talep etmiştir.

Birleşen Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. sayılı dosyalarının dava dilekçelerinde davacı vekili; Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San Tic. A.Ş.’nin ticaret sicilinden terkin edildiğini, şirketin faal olduğu tarih itibariyle idareleri bünyesinde çalıştırdığı işçilerin kıdem tazminatları ve sair işçi alacaklarının idareleri tarafından ödendiğini, ödenen işçi alacaklarının tazminini temin etmek maksadıyla rücu davaları ikame edildiğini ileri sürerek Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan tazminat davalarındaki alacakları yönünden tüzel kişiliğin ihyasına karar verilmesini talep etmiştir.

Birleşen Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/432 E. sayılı dosyasında davacı vekili Onur Kurumsal Hizm. İnş Bilg. Orm. Gıda San. Tic. A.Ş. aleyhine Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/284 E. sayılı dosyası üzerinde görülmekte olan rücuen alacak davasından dolayı şirketin ihyasına karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Asıl ve birleşen davalarda davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Bolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 18.03.2021 tarih, ….. sayılı kararında; ihyası istenen şirketin Olağanüstü Genel Kurul Toplantısıyla, tasfiyesinin 30.04.2020 tarihi itibariyle kapatılmasına, tasfiye memurunun ibrasına ve şirketin ticaret sicil kaydının silinmesine karar verildiği, 06.05.2020 tarihinde terkine ilişkin tescilin ilan edildiği, davacı tarafından, davalı şirketin tasfiyesi kapatılmadan önceki dönemle ilgili olarak açılmış davaların olduğu, bu davaların görülebilmesi ve verilecek kararların infaz işlemlerinin yapılabilmesi için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (6102 sayılı Kanun) 547 nci maddesi gereği ek tasfiye işlemleri için ihyasının gerektiği gerekçesiyle, asıl ve birleşen davaların kabulüne açılan davaların görülmesi ve verilecek kararların infazı ile sınırlı olmak üzere Bolu Ticaret Siciline yeniden tesciline, ek tasfiye işlemlerinin tasfiye memuru tarafından yapılmasına, davalı … Memurluğu, yasal hasım konumunda olduğundan ve tasfiyenin usulsüz kapatılmasından dolayı kusur ve sorumluluğu bulunmadığından harç, yargılama giderleri ve karşı taraf vekâlet ücretinden sorumlu tutulmamasına ancak tasfiye memurunun aynı zamanda şirketin temsilcisi olduğu ve davacı kurumun alacaklarından haberdar olduğu halde tasfiyeden davacı kurumu haberdar etmeden şirketi tasfiye ettiği ve işbu davanın açılmasına sebebiyet verdiği anlaşıldığından yargılama giderlerinin davalı … üzerinde bırakılmasına ve davalı … aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı tasfiye memuru vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 20.12.2021 tarih, …. sayılı kararıyla; ihyası talep edilen Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San. Tic. A.Ş.’nin …’nün 5387 sicil numarasında kayıtlı iken 01.10.2019 tarihi itibarıyla tasfiyeye girdiği, tasfiye memurluğuna şirket sahibi …’nun atandığı, 30.04.2020 tarihinde tasfiye kapanışı yapılarak ticaret sicilinden kaydının terkin edildiği, asıl ve birleşen dosya davacılarının ihyası istenen şirket ile yaptıkları hizmet alım sözleşmeleri nedeniyle derdest rücu davalarının bulunduğu, bu durumda, davacıların davalara konu alacakları sebebiyle şirketin ihyasını istemekte haklı oldukları, dolayısıyla terkin edilen şirket yönünden ek tasfiye koşulları oluştuğu, davalı tarafından, vekâlet ücreti sorumluluğunun bulunmadığı, tek vekâlet ücreti takdiri gerektiğinin ileri sürüldüğü, dava, 6102 sayılı Kanun’un 547 nci maddesine dayalı ek tasfiye için şirketin ihyası istemine yönelik olup tasfiye sürecinde yetki ve sorumluluk şirket tasfiye memurunda olduğundan vekâlet ücreti ve yargılama giderinden davalı şirket tasfiye memurunun sorumlu tutulmasında isabetsizlik bulunmadığı, ancak asıl ve birleşen davalarda ihya talep edenlerin, terkin edilen şirket ile hizmet alım sözleşmesi bulunan ve sözleşme kapsamında çalışan işçilere ödenen işçilik alacaklarının rücu olanağının sağlanması amaçlı talepte bulundukları, ihya söz konusu bu istemlere yönelik davalarla sınırlı olarak verildiği gibi tek bir dava üzerinden istemlerin görülmesinin de mümkün olduğu, bu hali ile dava neticesinde elde edilecek menfaatin ve davanın niteliği gereği, mahkemece davacı sayısınca vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken her bir dava yönünden ayrı vekâlet ücreti doğru görülmediği, kararın, ihya isteyen her bir talep sahibi lehine tek vekâlet ücreti hükmedilmek üzere kaldırılması gerektiği gerekçesiyle davalı tasfiye memuru vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, yerel mahkemenin kararının davalı lehine vekâlet ücreti yönünden kaldırılmasına karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen 2020/163, 2020/126, 2020/442 ve 2020/441 E. sayılı davalarda davacı … Abant İzzet Baysal Üniversitesi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 13.10.2022 tarih, … sayılı kararında; Mahkemece asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verildiği, asıl ve birleşen davalar bağımsızlıklarını koruyan ayrı davalar olduğundan birleştirilen her bir dava yönünden ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken davacı lehine tek vekâlet ücretine hükmedilerek, birleşen …. sayılı davalarda davacı lehine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmemesinin doğru görülmediği gerekçesiyle birleşen ….sayılı davalarda davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ihyası talep edilen Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San. Tic. A.Ş.’nin 01.10.2019 tarihi itibarıyla tasfiyeye girdiği, tasfiye memurluğuna şirket sahibi …’nun atandığı, 30.04.2020 tarihinde tasfiye kapanışı yapılarak ticaret sicilinden kaydının terkin edildiği, asıl ve birleşen dosya davacılarının ihyası istenen şirket ile yaptıkları hizmet alım sözleşmeleri nedeniyle derdest rücu davalarının bulunduğu, bu hale göre, davacıların davalara konu alacakları sebebiyle şirketin ihyasını istemekte haklı oldukları, dolayısıyla terkin edilen şirket yönünden ek tasfiye koşulları oluştuğu, Daire kararının asıl ve bir kısım birleşen dava davacısı Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi tarafından temyizi sonucunda kararın bu davacı lehine bozulduğu, bu davacı lehine davacı olduğu her bir davada vekâlet ücreti takdiri gerektiği, Daire kararının diğer birleşen dava davacıları tarafından temyiz edilmediği, davalılar lehine usuli kazanılmış hak doğduğu, davacı … lehine birleşen Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/218 E. sayılı dosyasında 4.080,00 TL ve birleşen Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/432 E. sayılı dosyasında İçişleri Bakanlığı lehine 4.080,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kabulüne, Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilg. Orm. Gıda San. Tic. A.Ş.’nin Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/788 E., Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin …., Bolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/172 E. sayılı dava dosyalarının görülmesi ve verilecek kararların infazı işlemleriyle sınırlı olarak ihyası ile şirketin bu konuyla sınırlı olmak üzere Bolu Ticaret Siciline yeniden tesciline, ek tasfiye işlemlerinin daha önceki tasfiye memuru olan … tarafından yürütülmesine, ek tasfiye bitinceye kadar tasfiye memurunun görevinin devam etmesine, ücret takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve bir kısım birleşen dosyalar davacısı Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi vekili, asıl ve birleşen dosyalar davalısı Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilgisayar Orm. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Tasfiye Memuru … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Asıl ve bir kısım birleşen davalar davacısı Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükmün 2. maddesinde, müvekkili lehine hükmedilmesi gereken kısımda maddi hata yapılarak istinaf vekâlet ücretinin davalı … lehine yazıldığını, asıl ve birleşen davalar yönünden müvekkili lehine ayrı ayrı istinaf vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken tek vekâlet ücreti verilmesi yönünde hüküm kurulduğunu belirerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

2. Asıl ve birleşen dosyalar davalısı Onur Kurumsal Hizm. İnş. Bilgisayar Orm. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Tasfiye Memuru … vekili temyiz dilekçesinde özetle; 6102 sayılı Kanun’un geçici 7 nci maddesinin onbeşinci fıkrası gereği asıl ve birleşen davaların hak düşürücü süreden reddi gerektiğini, davacıların şirketin ihyasını isteme hakkı olduğu kabul edilse dahi davanın mahiyeti gereği davacılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı olduğundan her bir davacı lehine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini, ihtiyari dava arkadaşlığında aslolanın dava sayısı değil taraf sayısı olduğunu, asıl ve birleşen davalar arasında konu bakımından farklılık olmadığını, bir şirketin birden fazla ihyası söz konusu olamayacağından birleşen her dava için ayrı vekâlet ücretinin fazladan vekâlet ücreti kazanmak üzere ayrı ayrı ikame edilen davalardaki hukuksuzluğa zemin sağlanması anlamına geleceğini, birleşen davalardaki taleplerin tamamının birbiriyle aynı olup sadece tarafları ve ikame edilme tarihlerinin farklı olduğunu, davaların özünde tek dava olduğunu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 07.06.2022 tarihli ilamında da bu hususa yer verildiğini, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının mefhumu muhalifinden de somut olayda tek vekâlet ücretinin takdiri gerektiğini, Anayasa Mahkemesinin 19.09.2018 tarihli ve 2015/6160 başvuru sayılı kararının dikkate alınması gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl ve birleşen davalar, ticaret sicilinden terkin edilen şirketin ihyası istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2.6102 sayılı Kanun’un 547 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla, asıl ve birleşen davalarda davalı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

3. Asıl ve birleşen 2020/126 E., birleşen…. sayılı dosyalarda davacı vekilinin temyiz itirazına gelince, asıl ve birleşen davalar bağımsızlıklarını koruduklarından istinaf vekâlet ücreti yönünden de her bir dava için ayrı ayrı istinaf vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm kısmının 2 nci maddesinde yazılı olduğu şekilde tek vekâlet ücretine hükmedilmesi ve bu vekâlet ücretinin hataen davacı … lehine verilmesi bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Asıl ve birleşen davalarda davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine,

2. Asıl ve birleşen 2020/126 E., …. sayılı dosyalarda davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (2) numaralı maddesinin (c) bendinde yer alan “Davacı … Abant İzzet Baysal Üniversitesi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 5.500,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacı … Bakanlığına verilmesine,” ibaresinin çıkartılarak yerine “c)Davacı … Abant İzzet Baysal Üniversitesi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, asıl ve birleşen 2020/126 E., birleşen 2020/163 E., birleşen 2020/442 E., birleşen …. sayılı dosyaların her biri için karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.500,00’er TL vekâlet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacı … Abant İzzet Baysal Üniversitesine verilmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Temyiz harcı asıl ve birleşen davalarda davalı tasfiye memuru …’ndan peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

02.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.