YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2331
KARAR NO : 2023/2719
KARAR TARİHİ : 04.05.2023
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/308 Esas, 2019/385 Karar
HÜKÜM : Yeniden hüküm kurulmasına
MADDİ HATA TALEP EDEN : Davalı vekili
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 14.12.2022 tarihli, 2021/8328 E. ve 2022/9099 K. sayılı kararıyla Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davalı vekili maddi hatanın düzeltilmesi talepli dilekçesinde; katılma yoluyla temyiz dilekçesi ile kararın temyiz edildiğini, ancak Dairenin onama ilamında temyiz başvurusu hakkında değerlendirme yapılmadığını, vekalet ücreti yönünden temyiz dilekçesi doğrultusunda yeniden inceleme yapılmasını istemiştir.
Davalı vekili tarafından kararın maddi hataya dayandığı gerekçesi ile düzeltilmesi istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalılar arasında imzalanan 10.04.2014 tarihli genel kredi sözleşmesine istinaden davalı …. Grup Medikal Ltd. Şti.’ne krediler kullandırıldığını, diğer davalılar Alperen Tıbbi Aletler Ltd. Şti., Mehmet Kocaaslan ve …’ın kefil olduklarını, kredi borçlusu davalının kredi ödemelerini aksatması üzerine borçlu şirket ve kefillere ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamede belirtilen süre içerisinde ödemelerin yapılmaması üzerine icra takibi başlatıldığını, davalıların itirazı üzerine takibin durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; kredi sözleşmesine dayalı olarak davacı lehine verilen ipotekler bulunduğunu, bu teminatların satılması sonrasında banka alacağının karşılanmaması durumunda ancak bakiye alacak için ilamsız icra takibi yapılabileceğini, icra takibinde gayri nakdi alacağın takip toplamına dahil edildiğini, faiz oranlarının fahiş olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dilekçesinde takip konusu alacağın 10.04.2014 tarihli sözleşmeye istinaden kullandırıldığı belirtildiğinden 03.09.2012 ve 01.10.2013 tarihli sözleşmelerin hükme esas alınmasının mümkün olmadığı, alacağın dayanağı olan 10.04.2014 tarihli genel kredi sözleşmesinde davalı …’ın imzası yer almadığından bu davalının dava konusu alacak ile ilgili sorumluluğu bulunmadığı, asıl borçlu davalı Gör Ltd. Şti. yönünden alacak ipotek ile teminat altına alındığından 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (2004 sayılı Kanun) 45 inci maddesi gereğince asıl borçlu davalı Gör Ltd. Şti. hakkında yapılan ilamsız icra takibinin yersiz olduğu, hesap kat ihtarnamesi davalı kefiller Mehmet Kocaarslan ve Alperen Tıbbi Aletler Ltd. Şti.’ne takipten önce tebliğ edilemediğinden temerrütün takip tarihi itibariyle oluştuğu, dava konusu kredi 19.09.2016 tarihinde yapılandırıldığından bu tarihten takip tarihine kadar protokolde belirtilen %16,50 akdi faiz oranı üzerinden işlemiş faiz hesaplanması gerektiği, gayri nakdi risk yönünden davacı bankaca dosyaya her hangi bir kanıt sunulmadığı gerekçesiyle asıl borçlu Gör Grup Ltd. Şti. ve müteselsil kefil … yönünden davanın reddine, davalılar … ve Alperen Tıbbi Aletler Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kısmen kabulüne, davalıların itirazının 1.279.500,00 TL asıl alacak 112.071,19 TL işlemiş akdi faiz, 5.603,56 TL BSMV olmak üzere toplam 1.397.174,75 TL yönünden iptaline, asıl alacağa takip tarihinden itibaren %24,75 temerrüt faizi ve faize %5 BSMV uygulanmasına, hüküm altına alınan 1.397.174,75 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline, 9.870,00 TL gayri nakit alacak için herhangi bir delil ve belge sunulmadığından buna ilişkin istemin reddine, reddedilen bölüm için takip haksız ise de açıkça kötü niyet olmadığından davalılar vekilinin kötü niyet tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalılar arasında 19.09.2016 tarihinde imzalanan kredi borcunuın geri ödenmesine dair protokol ve eki geri ödeme planının 3. maddesinde protokolün daha önce banka ile imzalanmış olan 10.04.2014, 01.10.2013 ve 03.09.2012 tarihli genel kredi sözleşmelerinin ayrılmaz bir eki olduğunu, 4.maddesinde de daha önce verilmiş olan teminatların aynen devam edeceğinin düzenlendiğini, dolayısı ile işbu protokolde davalının imzasının bulunduğu sözleşmenin eki, bir parçası olduğundan …’ın imza edilen sözleşmelerden kaynaklı tüm borçlardan sorumluluğunun devam edeceğini, davalı tarafından kredi sözleşmesinin imza edildiği tarihten bu güne kefaletten cayıldığına ilişkin taraflarına ulaşan yazılı bir ihtarname ve bu hususta taraflarının kabul beyanı bulunmadığını, davalıya, keşide edilen 10.03.2017 tarihli ihtarnamenin 16.03.2017 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarname içeriğine herhangi bir itirazda bulunulmadığını, bu sebeple ihtarnameye konu edilen borcun kesinleştiğini, davacı tarafça asıl borçlunun kredi borcunun teminatını teşkil eden ipotekler borcun karşılamadığı için tahsilde tekerrür edilmemesi kaydıyla ilamsız takibe dahil edildiğini, takip konusu alacağın rehin tutarı ile karşılanamayacağının belirgin olması durumunda tüm alacak için tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla haciz yolu ile takip yapılması mümkün olduğunun belirtildiğini, dava açılış esnasında sunmuş oldukları ihtarnamede davalıların müvekkil bankaya olan borçlarını gösterir hesap tablosuna yer verildiğini, borçların hangi numaralı hesaba bağlı olduğu anapara, komisyon, faiz, vergi ve toplamı açıkça gösterildiğini, gayrinakit alacağa yönelik herhangi bir delil sunulmadığı gerekçesi ile red kararı verilmesinde hukuka uyarlılık bulunmadığını, bilirkişi raporlarına itiraz etmelerine rağmen bu talepleri değerlendirilmeksizin doğrudan gayrinakdi alacak bakımından belge sunulmadığından bu yönden davanın reddine karar verildiğini, taraflar arasında imza edilen Genel Kredi Sözleşmeleri ve Protokol ticari nitelikli olduğundan faiz oranı ticaret kanunu hükümleri gereğince taraflar arasında serbestçe belirlenebileceğini, davacıların sözleşmelerde bulunan imzalara da herhangi bir itirazı bulunmadığından ve basiretli bir iş adamı gibi davranma yükümlülüğü bulunduğundan sözleşme hükümleri ile bağlı olacağı kabul edileceğini bu nedenlerle takipte talep edilen %40 temerrüt faize hükmedilmesi gerektiğini bildirerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
2. Davalılar vekili katılma yoluyla istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacı bankanın dava konusu icra takibini başlatmakta kötüniyetli olduğundan mahkemece kötüniyet tazminatı taleplerinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu bildirerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davacı aleyhine kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının dava dilekçesi ile talep ettiği işlemiş faiz miktarı 96.647,08 TL, BSMV ise 4.832,35 TL olup, bu miktarı aşan bir işlemiş faiz ve BSMV talebi bulunmadığı, mahkemece davalılar … ve Aleper Tıbbi Aletler Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen kabulüne, 1.279.500,00 TL asıl alacak, 112.071,19 TL işlemiş faiz ve 5.603,56 TL BSMV olmak üzere toplam 1.397.174,75 TL üzerinden takibin devamına karar verildiği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi uyarınca talep aşımının re’sen gözetilmesi gerektiği, takip konusu genel kredi sözleşmesinde davalı kefillerin gayrı nakit alacağa dayanağın teşkil eden çek depo bedellerinden sorumlu olduklarına ilişkin açık hüküm bulunmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kamu düzenine aykırılık gözetilerek kabulüne, sair istinaf itirazlarının reddine, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın asıl borçlu Gör Grup Ltd. Şti. ve müteselsil kefil Kadriye Kocaarslan yönünden reddine, davanın davalılar Mehmet Ali Kocaarslan ve Alperen Tıbbi Aletler İletişim Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulüne, davalıların takip dosyasında 1.279.500,00 TL asıl alacak, 96.647,08 TL işlemiş faiz ve 4.832,35 TL BSMV olmak üzere toplam 1.380.979,43 TL nakit alacağa yönelik itirazlarının iptali ile takibin asıl alacağa takip tarihinden itibaren %24,75 oranında temerrüt faizi uygulanmak suretiyle devamına, hüküm altına alınan 1.380.979,43 TL nakit alacağın %20’si oranında hesaplanan 276.195,88 TL icra inkar tazminatının davalılar Mehmet Ali Kocaarslan ve Alperen Tıbbi Aletler İletişim Ltd. Şti.’nden tahsiline, 9.870,00 TL gayri nakit alacağın depo edilmesine ilişkin talebin reddine, davalıların kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yoluyla davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalılar tarafından verilen kefaletin süresiz ve doğmuş/doğacak tüm borçları kapsayacak şekilde olduğu ve kefaletin sona ermesine ilişkin mevzuat hükümleri göz önüne alındığında kefillerin sorumluluğunu ortadan kaldırıcı herhangi bir durum söz konusu olmadığından davalı tarafın kefaletin verildiği tarihten sonra imza edilen sözleşmelerden ve bunlardan kaynaklı risklerden doğan sorumluluğunun devam ettiğini, ipotekli takibin borcu karşılayıp karşılamayacağının belirsiz olduğunu, gayrinakdi kredilerden kefillerin de sorumlu olduğunu, faiz oranının hatalı tespit edildiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı vekili katılma yoluyla temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesince yeniden hüküm kurulduğunu, bu sebeple vekalet ücretinin yeni hüküm tarihi olan 08.04.2021 tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 81.479,73 TL ve 4.080,00 TL olarak hesaplanarak hüküm altına alınması gerektiğini belirterek hükmün düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
C.Temyiz Sonucu
1.Dairemizin 14.12.2022 tarihli, 2021/8328 E. ve 2022/9099 K. sayılı kararıyla davacı vekilinin temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.
2.Davalı vekili maddi hatanın düzeltilmesi talepli dilekçesinde; katılma yoluyla temyiz dilekçesi ile kararın temyiz edildiğini, ancak Dairenin onama ilamında temyiz başvurusu hakkında değerlendirme yapılmadığını, vekalet ücreti yönünden temyiz dilekçesi doğrultusunda yeniden inceleme yapılmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3.Değerlendirme
1.Davalılar vekili, davacının temyiz dilekçesine cevap dilekçesi ile vekalet ücreti yönünden katılma yoluyla temyiz isteminde bulunmuş ve temyiz harçlarını yatırmış ise de davalılar vekilinin temyiz istemi gözden kaçırılarak Dairemizin 14.12.2022 tarihli, 2021/8328 E. ve 2022/9099 K. sayılı ilamı ile davacı vekilinin temyiz isteminin reddine, kararın onanmasına karar verilmesi maddi hataya dayalı olup Dairemizin onama ilamının kaldırılmasına ve davalılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine karar vermek gerekmiştir.
2.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gerek hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3.Davalılar vekilinin temyizine gelince; Bölge Adliye Makemesince İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına, davanın asıl borçlu Gör Grup Ltd. Şti. ve müteselsil kefil Kadriye Kocaarslan yönünden reddine, davalılar Gör Grup Ltd. Şti. Ve Kadriye Kocaarslan kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan ve takdir olanan 66.161,34 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar Gör Grup Ltd. Şti. Ve Kadriye Kocaarslan’a verilmesine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince hükmedilen vekalet ücretinin ilk derece mahkemesince verilen vekalet ücreti ile aynı olduğu, karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uygun olmadığı, ayrıca reddedilen gayrinakdi alacak yönünden maktu vekalet ücretine hükmedilmediği anlaşılmakla, kararın bu yönden bozulması gerekmektedir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin maddi hata düzeltimi isteminin kabulü ile Dairemizin 14.12.2022 tarihli, 2021/8328 E. ve 2022/9099 K. sayılı ilamının kaldırılmasına, davalılar vekilinin temyiz isteminin incelenmesine,
2. Davacı vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE,
3. Davalı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının altı numaralı bendinde yer alan “66.161,34 TL vekalet ücretinin” ibaresinin çıkartılarak yerine “ 81.133,23 TL nispi, 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.