YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/205
KARAR NO : 2023/2118
KARAR TARİHİ : 05.04.2023
MAHKEMESİ : İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 09.11.2018
SAYISI : 2014/9 Esas, 2018/1279 Karar
HÜKÜM : Karar verilmesine yer olmadığına, davanın kabulüne
Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak davacı vekili, davalılar … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 01.12.2020 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ……, bir kısım davalı gerçek kişiler vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Tümteks Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş., Boyasan Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş., Kutsalteks Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin borçlarının tahsil ve tasfiyesine yönelik imzalanan 14.10.2002 tarihli Finansal Yeniden Yapılandırma Sözleşmesinin (FYYS) ihlal edildiğini, müvekkilinin FYYS çerçevesinde Tümteks Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş. ve Boyasan Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin sermaye artışlarına alacaklarına mahsuben iştirak suretiyle iktisap ettiği hisse senetlerinin FYYS ve ekindeki garanti ve taahhüt metni gereğince satılan bir kısım hissenin mahsubu sonrası yıllık kapitalize libor faiz oranından yapılan hesaplamaya göre 11.01.2007 tarihi itibariyle 54.230.845,31 USD’nin müvekkiline ödenerek geri alınması gerektiğini, bu üç şirketin iflas erteleme taleplerinin bir yıl müddetçe mahkeme tarafından kabul edildiğini ileri sürerek şimdilik 5.000.000 USD’lik kısmı ile 30.06.2002 tarihinden itibaren işlemekte olan yıllık %libor + 6 oranında temerrüt faizi, faizin gider vergisi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının FYYS kapsamında Tümteks ve Boyasan’ın sermaye artırımı ile oluşan hisselerine alacağına karşılık olmak üzere sahip olduğunu, buna mukabil hiçbir bedel ödemediğini, hisseleri iktisap etmek suretiyle hisse devir işleminin tamamlandığını, FYYS’de asıl borçlu ve garantörlerin kimler olduğunun belirlenmediğini, sözleşmede “geri alınacaktır” şeklinde edilgen bir ibare kullanılmışsa da bunun kimin yükümünde olduğunun gösterilmediğini, hiçbir davalının bu hisselerin tamamını geri almak için bir taahhüdünün bulunmadığını, Tümteks ve Boyasan’ın zaten kendi hisselerini temellük edemeyeceğini, böylece anılan düzenlemenin icra kabiliyetinin bulunmadığını, üçüncü kişinin fiilini taahhüt edenin, bu edimi yerine getirmekle değil, edim yerine getirilmezse doğacak zararı gidermekle yükümlü tutulabileceğini, bu sebeple davalıların hisse senetlerini geri alma yükümlülüğünden bahsedilemeyeceğini, hisse bedellerinin ödenerek geri alınmasının ancak 7 yıl sonra doğacağını, borcun vadesinin gelmediğini, davacının hisse senetlerinin geri alınmasını isteyemeyeceğini, özel hüküm bulunan hallerde genel hükmün uygulanamayacağını, sözleşmede açıkça hisse senetlerinin geri alınması için gerekli iki şart öngörüldüğünü, dava tarihi itibariyle bu iki şartın da yani 7 yıllık süre ve borsada tahtanın 3 ay açılmaması şartlarının gerçekleşmedini, hisselerin geri alınmasını düzenleyen sözleşme maddesinin özel nitelik taşıdığını, tarafların temerrüt halinde hisselerin geri alınması gerektiği yönünde bir iradelerinin oluşmadığını, müvekkilleri hakkında temerrüt hükümlerinin de gerçekleşmediğini, şirketlerin hisselerinin bir çok zaman nominal değerin üstüne çıktığı halde davacının bunları satmayarak kendi alacağını kendisinin engellediğini, kaldı ki sözleşmede nominal değerin altında dahi olsa satmaya yetkili kılındığı halde satmadığını, böyle bir tercihin sonuçlarından davalıların sorumlu tutulamayacağını, eğer satılsaydı bu davanın açılmasına gerek kalmayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemece Verilen Karar
Mahkemece 17.12.2009 tarih, 2007/291 E., 2009/679 K. sayılı kararı ile davacının fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davanın kabulü ile 5.000.000 USD’nin 30.06.2002 temerrüt tarihinden itibaren yıllık %libor faizi ve gider vergisi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davalılar tarafından davacı bankaya tevdi edilen hisse senetleri üzerinde davacı bankanın rehin ve hapis hakkı saklı kalmak üzere borç ödendiğinde davalılara iadesine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
B. Bozma Kararı
Dairemizin 02.10.2012 tarih, 2010/10858 E., 2012/14796 K. sayılı kararıyla davalılardan Tümteks A.Ş., Boyasan A.Ş., Kutsal A.Ş.’nin borçlarının tahsil ve tasfiyesine yönelik olarak imzalanan 14.12.2002 tarihli finansal yeniden yapılandırma sözleşmesinin ihlali iddiasına dayalı alacak istemine ilişkin davada anılan davalıların karar tarihinden sonra iflaslarına karar verildiği, anılan kararların akibetleri araştırılarak bir ara kararı ile davanın ikinci alacaklılar toplantısından on gün sonraki bir tarihe kadar durmasına karar verilmesi gerektiği belirtilerek o tarihten sonra yargılamaya davaya devam edilmek üzere hüküm bozulmuş, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile FYYS’de davalılardan herhangi birisinin iflasının istenmesinin temerrüt hali olarak tanımlandığı, davalılardan Tümteks Teks. San. Tic. A.Ş., Kutsalteks Teks. San. Tic. A.Ş. ve Boyasan Teks. San. Tic. A.Ş. hakkında mahkemeye müracaat ile iflasın ertelenmesinin talep edildiği, talebin niteliği itibariyle borca batıklık halini şart koştuğundan bu niteliği itibariyle sözleşmedeki iflasın istenmesi koşulunun gerçekleştiği gerekçesiyle davalılar Müflis Boyasan Tekstil San. ve Tic. A.Ş. ve Tümteks Tekstil San. ve Tic. A.Ş. hakkında açılan dava konusuz kaldığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile diğer davalılar karşı açılan davanın kabulü ile 5.000.000 USD’nin temerrüt tarihi olan 30.06.2002 tarihinden itibaren yıllık %libor faizi ve gider vergisi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalılar … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; yıllık libor+ 6 oranında temerrüt faizine hükmedilmesi gerekirken FYYS’ye aykırı olarak yıllık % libor oranında temerrüt faizine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırılık taşıdığını, temerrüt halinde % libor+ 6 oranında faiz uygulanacağının kararlaştırıldığını, mahkemenin kabulüne göre davalıların temerrüde düşüp düşmemelerinin farklılık arzetmediğini, bu durumun sözleşmeye ve hayatın olağan akışına aykırılık taşıdığını, hangi tarihli libor oranının esas alınacağının da belirtilmediğini, yabancı para üzerinden kurulan hükümde ödeme tarihindeki TL’ye çevriminde müvekkilinin döviz satış kurunun uygulanacağına dair sözleşme hükmünün de dikkate alınmadığını, dava konusu uyuşmazlığın harçtan muaf olduğunu, hükümde nispi ilam harcı tahakkukunun yasaya aykırılık teşkil ettiğini, masraf kaleminin de dikkate alınması gerektiğini, borç ödendiğinde dava konusu hisse senetlerinin davalıya iadesine ilişkin hükmün eksik ve açıklamaya muhtaç olduğunu, ihtiyati haciz kendiliğinden kesin hacze dönüştüğünden ihtiyati haczin devamına karar verilemeyeceğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalılar … vekili temyiz dilekçesinde özetle; ilk karar üzerine sundukları temyiz dilekçesindeki temyiz nedenlerini tekrar ettiklerini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (818 sayılı Kanun) 110 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, FYYS’de 1. grup alacaklı bankaların hisse senetlerinin kendilerine tesliminden itibaren 7 yıl içerisinde Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. aracılığıyla borsada satışa arz edip de düşük bir bedelle sattığı veya satamadığı tüm hisse senetlerinden dolayı alacağının tahsil edilememesi veya sermayesine iştirak edilen borçlu şirketlerin İMKB’deki tahtasının (sırasının) kapatılması nedeniyle işlemlerinin durdurulması ve 3 ay içinde açılmaması hali öngörülmüşse de daha sonra borçlu şirket yöneticileri iflas erteleme talebinde bulunmakla davacı bankanın şirket hisselerini ekonomik değer üzerinden satımını sağlama imkanı ve kabiliyeti kalmadığından temyiz eden davalıların sorumluluğunun doğması için FYYS’de öngörülen sürelerin beklenmesine gerek bulunmamasına göre, davacı vekili ile davalılar … vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekili ile davalılar … vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Takdir olunan 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılar …’e verilmesine, takdir olunan 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılar …’den alınarak davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine, Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,