YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/130
KARAR NO : 2023/6779
KARAR TARİHİ : 23.11.2023
MAHKEMESİ : İstanbul 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/302 Esas, 2022/95 Karar
HÜKÜM : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki eser sahipliğinden kaynaklanan tazminat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin haftalık yayınlanan Hafta Sonu isimli derginin yayıncısı, yayın ve isim hakkı sahibi olduğunu, anılan dergide yayınlanan yazı, fotoğraf, harita, illüstrasyon ve konuların her hakkının saklı olduğunu, izinsiz, kaynak gösterilerek dahi alıntı yapılamayacağını, buna karşın davalı şirkete ait www. ….com isimli internet sitesinde derginin sayfalarının izin alınmadan ve bedelsiz olarak yayınlandığını, dergi sayfalarının eser mahiyetinde olduğunu, derginin piyasaya sürülen her yeni sayısının izinsiz kullanılması ve bu durumun süreklilik arz etmesinin müvekkiline zarar verdiğini, kâr kaybına uğradığını, izinsiz kullanımın dört ayrı tarihte noterlikçe tespit edildiğini, diğer davalının internet sitesinin yazı işleri müdürü olduğunu ileri sürerek derginin izin alınmaksızın sözleşme dışı kullanımdan doğan her bir sayı için 5.000,00 dolar ve Katma Değer Vergisi (KDV) olmak üzere izinsiz yayınlanan ve derginin dört ayrı sayısı için 20.000,00 ve KDV olmak üzere, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (5846 sayılı Kanun) 68 inci maddesi hükmünce üç kat fazlası olan 60.000,00 dolar ve KDV’nin yayın tarihinden itibaren işletilecek faizi ile ödeme günündeki en yüksek kur üzerinden davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde; davacının iddiasının maddi tazminat talebine dayanak olmasının haftalık yayınlanan bir dergi olması sebebiyle teknik olarak mümkün olmadığını, internet yayınının dergi yayınlarından sonra yapılmış olması sebebiyle bu yayınların davacı bakımından zarara sebebiyet vermesinin mümkün olmadığını, derginin 7 gün yayınlandıktan ve yenisi çıktıktan sonra eskisinin toplatıldığını bu nedenle davacının fiili bir zarara uğramayacağını, davacının tazminat talebinin fahiş olduğunu, davacının iddiasının kötü niyetli ve haksız kazanç elde amacına hizmet ettiğini, internette derginin sadece birkaç sayfası detay ve yazı kısmı yayınlanmaksızın yer aldığını, davacının yabancı para birimi üzerinden talepte bulunamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Diğer davalı davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemece Verilen Önceki Karar
Mahkemece 17.06.2010 tarih, 2010/6 E. ve 2010/119 K. sayılı kararı ile derginin bütün olarak yayınlandığı, tazminat hesabının tek tek fotoğraflara göre değil, derginin bütünselliğine göre belirlenmesi gerektiği, derginin bir aylık telif bedelinin 7.970,00 TL olarak hesaplandığı, fotoğraflar kullanılan dergi içeriği kapsamında kaldığından ve telif bedeline dahil olduğundan fotoğraflar için ayrıca telif bedeli hesaplanmasının gerekmediği, önceki hükümle bağlı olmama ve hükmün davacı yararına bozulması ile içtihatlar doğrultusunda tespit edilen telif bedelinin 3 misli artırıldığı gerekçesiyle davalı şirket hakkındaki davanın kısmen kabulüne, diğer davalı hakkındaki davanın ise husumetten reddine karar verilmiş, davacı ve davalı şirket vekillerince temyiz edilmiştir.
B. Bozma Kararı
Dairemizin 17.04.2012 tarih, 2010/14542 E. ve 2012/6249 K. sayılı kararıyla somut uyuşmazlıkta davalıya ait internet web sayfasında davacı tarafça ticari maksatla çoğaltılmış bulunan derginin izinsiz olarak umuma iletildiği, davalı eyleminin 5846 sayılı Kanun’un 84 üncü maddesi delaletiyle 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (6762 sayılı Kanun) 56 ncı maddeleri uyarınca haksız rekabet oluşturduğu kabul edilerek bu çerçevede araştırma ve inceleme yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gereğine işaret edilerek bozulmuştur. Mahkemece anılan karara direnilmiş ise de Hukuk Genel Kurulunun 2014/11-107 E., 2016/957 K. sayılı kararı ile mahkeme kararı Dairemiz gerekçeleriyle bozulmuştur.
C. Mahkemece Verilen Sonraki Karar
Mahkemenin 28.09.2017 tarih, 2017/11 E. ve 2017/198 K. sayılı kararı ile davacının 2003 yılında ortalama çalıştırdığı personel sayısının 333 olduğu, ihlalin internet aracılığıyla olması sebebi ile internetin daha çok kitlelere ulaşma potansiyeli dikkate alındığında üzerinde davacının hak sahibi olduğu derginin tüm sayfalarının 4 ayrı ihlal tarihinde tamamen davalı tarafından ticari amaçla yayınlandığı, davalının bu kadar çalışan istihdam etmeden ve herhangi bir vergi ve sigorta sorumluluğu yüklenmeden bu emek ve çabaya haksız olarak ortak olmaya çalıştığı, hakkaniyet ilkelerine göre maddi tazminat miktarının bilirkişinin belirlediği değerin altında olamayacağı gerekçesi ile bilirkişi tarafından belirlenen 41.026.22 TL tazminatın davalı … İnternet Hizmetleri ve Yay. Tic. Ltd. Şti.’nden alınmasına, alacağın 1/4’üne 11.03.2003 tarihinden, 1/4’üne 19.03.2003 tarihinden, 1/4’üne 02.04.2003 tarihinden ve 1/4’üne 04.04.2003 tarihinden itibaren Devlet Bankalarının uyguladığı en yüksek faiz uygulanması suretiyle faiz yürütülmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, diğer davalı hakkındaki davanın husumetten reddine dair hüküm kesinleşmiş olduğundan yeniden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, hüküm özetinin kararın kesinleşmesinden sonra bir gazetede bir kez masrafının davalı … İnternet Hizmetleri ve Yay. Tic. Ltd. Şti.’nden alınarak yayınlanmasına karar verilmiş, davalı şirket vekilince temyiz edilmiştir.
D. Son Bozma Kararı
Dairemizin 16.04.2019 tarih, 2018/1000 E. ve 2019/3043 K. sayılı kararıyla davacının ilgili aylara ilişkin yaptığı gider listesine dayalı olarak davalı tarafından internetten yayınlanan haftalık dergiye isabet eden giderin davacının zararı olarak hüküm altına alındığı, ancak sektör bilirkişilerinden oluşan kuruldan alınacak rapor ile 6762 sayılı Kanun’un 58 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre davalının haksız rekabet sonucunda elde etmesi mümkün görünen menfaat karşılığının belirlenmesi ve bu meblağa göre davacı lehine tazminata hükmedilmesi, bu meblağ dahi belirlenemediği taktirde 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (818 sayılı Kanun) 42 nci maddesine göre tazminata hükmedilmesi gereğine işaret edilerek bozulmuştur.
E. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece yukarıda tarih ve sayıları verilen karar ile davacının çalışanları tarafından oluşturulan dergi sayfalarının eser mahiyetinde olmadığı, ancak bu ürünün haksız rekabet kapsamında korunacağı, kullanılan fotoğrafların türü, niteliği dikkate alındığında davalı tarafça kullanılan fotoğrafların temin edilmesi halinde ödeyeceği bedelin fotoğraf başına ortalama 150,00 TL’den 292 fotoğraf için 43.800,00 TL, 4 kapak fotoğrafı 300,00 TL’den 1.200,00 TL olabileceği, magazin yazıları ve muhtelif ropörtajlar için de bunların davalı tarafça ödeme yapılarak temin edilmesi ihtimalinde ödeyebileceği ortalama bedel 7.500,00 TL olabileceğinden neticeten talep edilebilecek maddi tazminatın 818 sayılı Kanun’un 42 nci maddesi hükümlerine göre toplamda 52.500,00 TL olarak kabul edildiği gerekçesiyle 52.500,00 TL tazminatın davalı … İnternet Hizmetleri ve Yay. Tic. Ltd. Şti.’den alınmasına, alacağın 1/4’üne 11.03.2003 tarihinden, 1/4’üne 19.03.2003 tarihinden, 1/4’üne 02.04.2003 tarihinden ve 1/4’üne 04.04.2003 tarihinden itibaren Devlet Bankalarının uyguladığı en yüksek faiz uygulanması suretiyle faiz yürütülmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, diğer davalı hakkındaki davanın husumetten reddine dair hüküm kesinleşmiş olduğundan yeniden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan hüküm özetinin kararın kesinleşmesinden sonra bir gazetede bir kez masrafının davalı … İnternet Hizmetleri ve Yay. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak yayınlanmasına, tedbirin hükmün kesinleşmesine kadar devamına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı şirket vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacının haksız rekabet kapsamında bir tazminat talebi bulunmadığını, hükme esas alınan hesabın somut verilere dayanmadığını, davacının hesaba esas sunduğu dokümanların taraflarınca kabul edilmediğini, davacı tarafın yasal defterlerini sunmamasından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, verilen ortalama fiyatların kaynağının belli olmadığını, hükmedilen tazminatın fahiş olduğunu, davacının talebi olan yabancı paranın ödeme karşılığındaki ederi üzerinden vekalet ücreti ve harç tahsili gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava eser hakkına tecavüz iddiasıyla 5846 sayılı Kanun’un 68 inci maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5846 sayılı Kanun’un 68 inci maddesi.
2. 6762 sayılı Kanun’un 58 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi.
3. 818 sayılı Kanun’un 42 nci maddesi.
4.Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13 üncü maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme ve Sonuç
1.Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı şirket vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. Somut olayda, davalı şirket vekili lehine hükmedilen vekalet ücretinin tarifede öngörülen 7.375,00 TL maktu vekalet ücretinden az olamayacağı gözetilmeksizin 6.455,00 TL nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesi ve 5236 sayılı Kanun’un geçici 2 nci maddesi yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 5236 sayılı Kanun’un 16 ncı maddesi ile değiştirilmeden önceki 438 inci maddesinin yedinci fıkrası gereğince mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebep;
1. Davalı Şirket vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Davalı Şirket vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının hüküm fıkrasının (7) numaralı bendinde yer alan “ret edilen miktar üzerinden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 6.455 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, reddedilen miktar üzerinden hesaplanan nisbi vekalet ücretinin her halükarda maktu vekalet ücretinin altında kalamayacağından hareketle 7.375,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.