YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/620
KARAR NO : 2023/3244
KARAR TARİHİ : 24.05.2023
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1163 Esas, 2021/1857 Karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/343 E., 2020/99 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın davalı… Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. yönünden pasif husumet yokluğundan reddine, davalılar …. ile… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili, davalı… Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davalı … yönünden davanın reddine, davalılar …. ile Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı Yargıtayca duruşma istemli olarak davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili ve duruşma istemi olmaksızın davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 23.05.2023 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılmış olup, hazır bulunan davacı vekili Av. … ile davalı Ekspres Kurye Tic. A.Ş. Av. Ufak Mansuroğlu ile davalı… Depoculuk San. Tic. Ltd. Şti. vekili Av. … Şınır dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılar… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. (… Ekspres), … Depoculuk İnsan Kaynakları Oto. Taş. Akar. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. (… Depoculuk), ….’ye (…) husumet yönelterek müvekkilinin davalılardan…’den alacağı varken süre istenince…’in 1.285.000,00 TL tutarındaki senedi düzenlediğini, bu da ödenmeyince davacının …. aleyhine icra takibi başlattığını, ….’nin… şirketine müşteri portföyünü, çalışanlarını vb devrettiğini, bu hususta hazırlanan devir sözleşmesinin… vekilince 01.10.2016 tarihinde e-maille borçlunun yetkilisine gönderildiğini, sözleşme gereği şubelere ait mal, malzeme, araç, telefon, demirbaş, işçiler, müşteri portföyü vs.nin devre konu edildiğini, ancak devir muvazaalı olduğundan gizli tutulduğunu, muvazaalı değerlendirilebileceği belirtilip önlemlerin sıralandığını, borçlunun yüksek miktardaki borcunu ödemeden malvarlığını… şirketine devrettiğini, …’ın borçlunun müşteri portföyünden gelir sağladığını, borçluya ise komisyon verileceğinin sözleşmeden anlaşıldığını, çeşitli hacizlerde elde edilen bilgilerden iş yeri devrinin görüldüğünü, 01.01.2017 başlangıç tarihli adi kira sözleşmesi ile faaliyete başladığını iddia eden…’ın henüz iş yeri açma ruhsatı ve vergi kaydı alamadığını, haciz sırasında yoklama fişi ibraz ettiğini, …’e ait kargo poşetlerinin… çalışanlarınca araçlara istiflendiğini, … adına ajandalarda…’le aynı telefonlara yer verildiğini, …’e ait kartvizitlerin bulunduğunu, eski müşteriden temin edilen kartvizit üzerinde… logosu bulunduğu halde kartvizitin… yetkilisi adına bastırıldığını, … tırlarının yükleme yaptığını, İzmir’deki aynı adreste aynı anda hem borçlu…’in hem de…’ın faaliyet gösterdiğini, … çalışanlarının…’da çalışmaya başladığını, telefonların da… adına kayıtlı iken… tarafından kullanıldığını, … çalışanlarının maaşlarının… tarafından ödendiğini, …’e ait akaryakıt makbuzu üzerinde…’a yansıtılacak notuna yer verildiğini, tutanak başlıklı belgelerde borçlu…’e ait araçların, yedek parçalarının, sigorta evraklarının, lastiklerinin, yedek anahtarlarının vs. …’a devrine dair listeler bulunduğunu, yazışmalarda personel çıkış işlemi gerçekleştirileceğinin, muvazaalı işleme sebebiyet vermemek için çıkış ve… tarafından giriş tarihlerinin ne olması gerektiğinin sorulduğunu, e-maillerde demirbaş ve bilgisayarların devrine dair listelerin gönderildiğini, … araçlarının…’a devredildiğini, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (6098 sayılı Kanun) 202 nci maddesi uyarınca iş yeri devrinin gerçekleştiğini, davalılar arasında ekonomik bütünlük bulunduğunu, davalıların tamamının icra dosyasındaki borçtan sorumlu tutulması gerektiğini, davalı…’in borca batık duruma geldiği sırada tüm ticari değerlerini diğer davalılara devrettiğini, devir karşılığında komisyon almayı garantilediğini ileri sürerek … unvanlı davalıların Denizli 2. İcra Müdürlüğünün 2017/1057 E. sayılı dosyasından borçlu ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarının tespitini, alacaklarının tahsilini, %20 oranında kötü niyet tazminatının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılar… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ve… Depoculuk İnsan Kaynakları Oto. Taş. Akar. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilleri ile davacı arasında hukuki ilişki bulunmadığını, dava dilekçesinde bahsedilen devir protokolünün imzasız olduğunu, bir devirden söz edilemeyeceğini, müvekkilleri ile diğer davalı ve takip borçlusu arasında maddi ve hukuki bağın bulunmadığını, ortakların akrabalık bağı da bulunmayan farklı kişilerden oluştuğunu, devrin 2016 yılının ekim ayında yapıldığı iddia edildiği halde takip dayanağı senedin 18.01.2017 tarihinde düzenlendiğini, iddia edilen borcun iddia edilen devirden sonra doğduğunu, sonradan doğmuş bir alacak için önceden muvazaalı işlem yapıldığından bahsedilemeyeceğini, batan bir şirketin işçilerinin ve müşterilerinin hayatın olağan akışı gereği sektördeki rakip firmalara dağılabileceğini, diğer davalının iş yerinin 01.01.2017 tarihli kira sözleşmesi ile kiralandığını, zaten batan diğer davalının müvekkillerine bir malvarlığı aktardığından söz edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı …. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin 25 yıllık birikimle ve emekle edindiği müşteri listesi ve mal varlığının… Grup’a verildiğini, … Grup’un ödeme sözü verdiği 3.000.000,00 TL’den sadece 150.000,00 TL’sinin ödendiğini, geri kalan miktarı bloke ettiğini, bu hususun tümden şirket devri olup olmadığının Mahkemenin taktirinde olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı şirketlerin sicilde kayıtlı merkez adresleri ayrı olmakla birlikte faaliyet konuları aynı olan davalılar… İç ve Dış Ticaret Şirketi ile davalı… Ekspres’in, İzmir’de bulunan şube adreslerinin aynı olduğu, … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’den ayrılan çalışanların bir çoğunun… Ekspres’te işe alındıkları, buna ilişkin hizmet bordrolarının görüldüğü, davalı… İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. ile davalı… Ekspres arasındaki e-mail yazışmalarında da personellerden verimli bulunan ve çalışmak isteyenlerin hizmet akitlerinin devam edebileceğinin bildirildiği, 2016 yılı Kasım ayından itibaren başlamak üzere, … müşterilerinin tamamına yakını ile davalıların cari hesap çalışmasının başladığı, … müşterilerine yönelik yapılan mal satışları ve buna ait tahsilatların yine davalı… Grup firmalarının ticari defterlerine kaydedildiği, davalı grup firmalarının net satışlarının Kasım 2016 ve Şubat 2017 dönemleri arasında artış gösterdiği, davalı…’in ise faaliyetini sonlandırdığı, …’in ekonomik bütünlüğünün, yoğun olarak davalı… Ekspres Kargo’da devam ettiği, ekonomik bütünlüğünün bu şirkete devredildiği, dolayısıyla, … Ekspres’in, 6098 sayılı Kanun’un 202 nci maddesi gereğince…’in borçlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, …’in bir kısım müşteri portföyü ile cari hesap çalışması yapmasının, ekonomik bütünlüğün devamı ve devri olarak değerlendirilemeyeceği, davalı… Depoculuk’un tüzel kişiliğinin diğer davalı firmalardan ayrı olduğu düşünüldüğünde davalı… Depoculuk’a husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle davalı … aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalılar …. ile… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan davanın kabulü ile, Denizli 2. İcra Müdürlüğünün 2017/1057 E. sayılı dosyasına konu 1.285.000,00 TL asıl alacak, 4.805,55 TL işlemiş faiz, 527,70 TL ihtiyati haciz vekalet olmak üzere toplam 1.290.333,25 TL alacaktan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarının tespiti ile asıl alacağa takip tarihinden avans faizi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, koşulları oluşmadığından kötüniyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili ve … Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; … unvanlı her iki davalı şirketin aynı ortaklar ve yönetim kurulundan oluştuğunu, aynı merkez adresini kullandıklarını, 10.02.2017 tarihli Akçeşme Mahallesindeki haciz esnasında iş yeri yetkilisinin adresin… Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. tarafından kiralandığını ve şirketin bu adreste faaliyet gösterdiğini söylediğini, … unvanlı iki davalının birlikte hareket ettiğini, grup firmaları olduklarını, … grup şirketleri vekilinin gönderdiği e-mailde devir işlemi için… grup şirketleri şeklindeki genel açıklamalar ile birlikte… Depoculuk’un da unvanının yer aldığını, devir sözleşmesinde de bu unvana yer verildiğini, işlemlerin bu iki şirket üzerinden yapılacağının açıkça dile getirildiğini, devir öncesi ve sonrası tüm yazışmaların gunaydıngroup.com.tr üzerinden yapıldığını, … Depoculuk’un bir dönem yetkilisi olan kişinin devir nedeniyle… ile birçok yazışma yaptığını, … çalışanlarının… Depoculuk’a geçtiğini, her iki şirketin… müşteri portföyüne yönelik cari hesap çalışması başlattığını, … Depoculuk’un da müşteri portföyü ve satışlarının yükseldiğini, sadece unvanda kargo ibaresinin olmamasının davanın reddini gerektirmeyeceğini, muvazaalı işlemlerin… Group adı altında birlikte gerçekleştirildiğini, tüm yazışmaların ayrı ayrı unvanlarla değil… Group şeklinde gerçekleştirildiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili istinaf dilekçesinde özetle; … ile müvekkilinin ortaklık yapılarının ve merkezlerinin farklı olduğunu, …’in sicilde kaydını sildirmemesi ile bir süre aynı adreste faaliyet gösterildiğinin göründüğünü, bu durumun gerçeği yansıtmadığını, şu an şube adresinde üçüncü bir firmanın bulunduğunu, bir firmadan ayrılan çalışanların aynı iş kolundaki başka firmalarda çalışabileceğini, salt iş yeri, personel müşteri portföyü devrinin işletme devri olarak kabul edilemeyeceğini, aktif ve pasifin birlikte devrinin arandığını, özmal araçların, demirbaşın, faal şubelerin, kira akitlerinin, cironun, aktiflerin, cari hareket dökümlerinin, ağın, kargo takip sisteminin devredilmediğini, üst düzey çalışanların ve kalifiye elemanlarının müvekkiline geçmediğini, kalifiye olmayan bir kısım çalışanların dağınık tarih aralıklarında müvekkilinde çalışmaya başladığını, müşterilerin çalışma taahhüdüne dair bir akit sunulmadığını, …’in 781 müşterisinden sadece 96 adedinin kesintili ve dağınık çerçevede müvekkilinde çalışmaya başladığını, bir kısım e-posta yazışmaları ile kartvizitler sunulmuşsa da bu belgelerin kaynaklarının tespit edilemediğini, sahte olup olmadıklarının açıklığa kavuşmadığını, … ile davacının muvazaalı işlem yapıp bono düzenlediğini, 2016 yılının Ekim ayında…’in faaliyetinin sona erdiği ileri sürülürken 18.01.2017 tanzim, 25.01.2017 ödeme tarihli bono tanziminde davacının iyi niyetinden söz edilemeyeceğini, hiçbir basiretli tacirin cezai müeyyideyi bırakıp çek yerine bono tercih etmeyeceğini, …’in bir kısım belgeleri, e-postaları davacıya servis ettiğini, … yetkilisinin bir kısım mail yazışmalarını masasında bulundurmasının inandırıcı olmadığını, icra takibinde… yetkilisinin de borçlu gösterildiğini, bir kısım pasif taşınmazları bulunduğu halde davacının tapu iptal davası açmadığını, …’in ihtiyati hacizde teminatın iadesine muvaffakat ettiğini, işletmenin devrine dair bir sözleşme bulunmadığını, sicilde kayıtlı merkez adresleri ile ortakların farklı olduğunu, Mahkemece, ortak adres olduğu kabul edilen şube haricinde…’in birçok şubesinin bulunduğunu, müvekkilinin bu şubeleri devralmadığı ve hatta o yerlerde faaliyet göstermediği gerçeği karşısında işletmenin bütün olarak devrinden söz edilemeyeceğini, …’in uzman ve önemli pozisyonda görevli personelinin dava dışı şirketlerde çalışmaya başladığının haricen yapılan araştırmada belirlendiğini, bir işçinin işçilik alacakları için açtığı davanın… yönünden kabul, müvekkili yönünden reddedildiğini, kararın kesinleştiğini, delil başlangıcı dahilinde tanıklarının dinlenmediğini, isticvap ile e-mail yazışmaları hakkında açıklama yaptırılması gerektiğini, müvekkilinin, …’in müşteri portföyüne ihtiyacı olmadığını, %87 oranındaki müşteri portföyünün iddia edilen devir dışında kaldığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3.Davalı… Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili yararına eksik vekâlet ücretine hükmedildiğini belirterek kararın bu yönden düzeltilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı… Depoculuk ile…’in faaliyet konuları dikkate alındığında, …’in bir kısım müşteri portföyü ile cari hesap çalışması yapmasının, ekonomik bütünlüğün devamı ve devri olarak değerlendirilemeyeceği, davalı… Depoculuk’un tüzel kişiliğinin diğer davalı firmalardan ayrı olduğu, … ile organik bağ bulunmadığı, davalı şirketlerin sicilde kayıtlı merkez adresleri ayrı olmakla birlikte faaliyet konuları aynı olan davalılar… ile davalı… Ekspres’in İzmir’de bulunan şube adreslerinin aynı olduğu, aynı adreste faaliyette bulundukları, …’den ayrılan çalışanların birçoğunun… Ekspres’te işe alındıkları, buna ilişkin hizmet bordrolarının görüldüğü, davalı… ile davalı… Ekspres arasındaki dosyaya sunulu e-mail yazışmalarında da personellerden verimli bulunan ve çalışmak isteyenlerin hizmet akitlerinin devam edebileceğinin bildirildiği, davalıların ticari defterlerinde kayıtlı müşteriler hesapları ve dosya içinde bulunan…’in müşteri portföyü incelendiğinde 2016 yılı Kasım ayından itibaren başlamak üzere, … müşterilerinin tamamına yakını ile davalı şirketin cari hesap çalışmasının başladığı, …’in müşterilerine yönelik yapılan mal satışları ve buna ait tahsilatların yine davalı… Grup firmalarının ticari defterlerine kaydedildiği, davalı grup firmalarının net satışlarının Kasım 2016 ve Şubat 2017 dönemleri arasında artış gösterdiği, davalı…’in ise, faaliyetini tümüyle sonlandırdığı, …’in ekonomik bütünlüğünün, yoğun olarak davalı şirketlerden… Ekspres’te devam ettiği, ekonomik bütünlüğünün bu şirkete devredildiği, dolayısıyla… Ekspres’in 6098 sayılı Kanun’un 202 nci maddesi gereğince de…’in borçlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, Mahkemece davalı… Depoculuk yönünden davanın esastan reddi gerekirken usulden reddedilmesi yerinde olmadığından davalı şirket vekilinin bu husustaki istinaf sebebinin oy çokluğuyla yerinde görüldüğü, davalı… Depoculuk yönünden davanın esasına da girilerek karar verildiği halde hüküm kısmında pasif husumetten red kararı verilmesinin doğru olmadığı, gerekçe ile hüküm arasındaki bu çelişkinin re’sen dikkate alındığı, esastan red karar verilmesi ile nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği, vekâlet ücretinin taraf vekillerine ilişkin olarak hükmedilemeyeceği, bu hususun da re’sen gözetildiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı… Ekspres vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı… Depoculuk vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacının davalı… Depoculuk İnsan Kaynakları Otomotiv Taşımacılık Akaryakıt Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. aleyhine açtığı davanın reddine, davacının davalılar …. ile… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açtığı davanın kabulü ile, Denizli 2. İcra Müdürlüğünün 2017/1057 E. sayılı dosyasına konu 1.285.000,00 TL asıl alacak, 4.805,55 TL işlemiş faiz, 527,70 TL ihtiyati haciz vekâlet olmak üzere toplam 1.290.333,25 TL alacaktan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarının tespiti ile asıl alacağa takip tarihinden avans faizi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; … unvanlı davalıların aynı ortaklar ve yönetim kurulundan oluştuğunu, aynı merkez adresini kullandıklarını, haciz esnasında iş yeri yetkilisinin adresin… Depoculuk tarafından kiralandığını ve şirketin bu adreste faaliyet gösterdiğini söylediğini, bu adreste…’e ait kargo poşetlerinin müşterilerden gelen gönderilerin… çalışanları tarafından adreslerine göre istiflendiğini, … adına bastırılan ajandalardaki telefonların… telefonları ile aynı olduğunu, ajanda üzerinde… Group yazdığını, borçlu…’e ait kartvizitlerin bulunduğunu, bilgisayarda “…” şeklinde arama yapıldığında hacizden bir gün öncesine kadar müşterilerden gelen siparişlere göre…’ın çalışmasına devam ettiğini, kartvizitte… logosu bulunduğu halde… yetkilisi adına bastırıldığını, …’e ait tırların yükleme yaptığını, aynı adreste… borcundan dolayı haciz işlemi gerçekleştirildiğini, … unvanlı iki davalının birlikte hareket ettiğini, grup firmaları olduklarını, … grup şirketleri vekilinin gönderdiği e-mailde devir işlemi için… grup şirketleri şeklindeki genel açıklamalar ile birlikte… Depoculuk’un da unvanının yer aldığını, devir sözleşmesinde de bu unvana yer verildiğini, işlemlerin bu iki şirket üzerinden yapılacağının açıkça dile getirildiğini, devir öncesi ve sonrası tüm yazışmaların gunaydıngroup.com.tr üzerinden yapıldığını, işçilik alacakları davalarında her iki şirket yönünden davaların kabul edildiğini, … Depoculuk’un bir dönem yetkilisi olan kişinin devir nedeniyle… ile birçok yazışma yaptığını, … çalışanlarının… Depoculuk’a geçtiğini, her iki şirketin… müşteri portföyüne yönelik cari hesap çalışması başlattığını, … Depoculuk’un da müşteri portföyü ve satışlarının yükseldiğini, sadece unvanda kargo ibaresinin olmamasının davanın reddini gerektirmeyeceğini, muvazaalı işlemlerin… Group adı altında birlikte gerçekleştirildiğini, tüm yazışmaların ayrı ayrı unvanlarla değil… Group şeklinde gerçekleştirildiğini, aksi kanaat halinde ise istinaf itirazları da dikkate alındığında davanın esastan değil pasif husumet yokluğundan reddinin gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) vekili temyiz dilekçesinde özetle; faaliyetini sona erdiren bir şirketin çalışanlarının aynı faaliyet sahasında iş arayacaklarını, salt işyeri, personel, müşteri portföyü devrinin işletme devri için yeterli kabul edilemeyeceğini, devre konu işletmenin mevcut hiçbir şubesinin devir alınmadığını, ilgili şube, il ve ilçelerinde yeni bir şube açılışı yapılmadığını, bir bütün olarak işletmenin devrinden bahsedilemeyeceğini, …’in özmal araçlarından hiçbirinin müvekkiline devir ve teslim edilmediğini, hiçbir alet, edevat ve demirbaşın teslim ve satışının gerçekleştirilmediğini, faal hiçbir şubesinin, hiçbir merkez veya şube işletmesinin kira akdinin, hiçbir kiralık araç veya filo ile yaptığı kiralamaya dair sözleşmelerin devredilmediğini, …’in 250 sigortalı personelinden üst düzey yönetici ve kalifiye elemanlarının hiçbirinin müvekkiline geçmediğini, kalifiye olmayan ve vasıfsız kabul edilen hamal sınıfındaki 10 kişiden ibaret çalışanın dağınık tarih aralıklarında işe başladığını, 2.000.000,00 TL olarak bildirilen aylık cirosunun devrolmadığını, …’in mevcudunda bildirdiği 781 müşteri portföyünün hiçbiri ile ileriye dönük çalışma taahhüdü bulunduğuna dair bir akit sunulmadığını, bir akdin devralınmadığını, toplam 781 müşteriden sadece 96 adedinin kesintili ve dağınık çerçevede davalı müvekkili ile çalıştığını, ağın ve kargo takibine özgü sistemin devredilmediğini, …’in cari hesap ekstrelerinin ve ticari hak ve alacaklarının, eş değişle aktif nakdi alacaklarının ve bunları gösteren cari hareket dökümlerinin devre konu edilmediğini, davacı tarafça bir kısım elektronik posta yazışmaları ve bir kısım kartvizitler delil olarak dosyaya sunulmuş ise de bu belgelerin kaynaklarının belirlenmediğini, müvekkilince doğrudan yapılmayan bu yazışmaların inkar edildiğini, sahte olarak düzenlenip düzenlenmedikleri hususunun açıklığa kavuşmadığını, davacı ile davalı… arasında açık muvazaa bulunduğunu, icra takibine konu bononun tanzim ve vade tarihlerinin muvazaayı ortaya koyduğunu, 2016 yılının Ekim ayında faaliyetinin sona erdirildiği bildirilen davalı… ile 18.01.2017 tarihinde ve bir hafta sonra ödeme tarihi belirlenmek sureti ile bono tanziminde bulunan davacının iyi niyetinden söz edilemeyeceğini, hiçbir basiretli tacirin ticari faaliyeti durma noktasındaki bir tüzel kişi ile karşılıksız çek keşide etme suçundan elindeki cezai müeyyideyi bir kenara bırakıp sadece haciz yetkisi veren bir bonoyu tercih ederek alacağını tahsil yoluna gitmeyeceği gibi karşılıksız çekleri ödemediği anlaşılan borçlusu ile ödemede acze düştüğü tarihte bir hafta vade ile 1.285.000,00 TL bedelli bir senedin ödeneceğinden bahisle evrak tanzim etmeyeceğini, takibe ve davaya dayanak bononun bu sebeple muvazaalı şekilde işbu davanın ikamesi ve müvekkil şirketten haksız kazanç elde etme gayesi ile tanzim edildiğini, …’in bir kısım belgeleri davacıya servis ettiğini, haciz mahallinde ele geçirilemeyen ve hatta haciz mahallinde ele geçirilemediği tutanakta sabit olan davalı…’e ait bir elektrik faturasının haciz esnasında davacı şirkette bulunmasının makul hiçbir açıklaması olmadığını, … yetkilisinin kendi adına bastırdığı kartvizitin haciz öncesi davacıda bulunduğunu, … yetkilisinin 14.02.2017 tarihli haciz esnasında 01.10.2016 tarihli bir kısım mail yazışmalarının çıktısını alarak yeni taşındığı adresin masasında bulundurmasının da inandırıcı olmadığını, yasal yolla ele geçirilmesinin mümkün olmayan yazışmaların tarafı olan davalı…’in davacıya işbu davanın ikamesi ve haksız kazanç elde edilmesi hususunda servis edildiğinin anlaşıldığını, icra takibinde davalı…’in yetkilisinin de şahsen borçlu olmasına ve bu şahıs hakkında çok sayıda pasif taşınmaz kaydı tespit edilmesine rağmen, davacının bu taşınmazların hiçbirine karşı tapu iptal ve tescil davası açmadığını, aynı icra takibinde davalı… yetkilisinin ihtiyati haciz esnasında teminatın iadesine muvafakat etmesinin de danışıklı işlemi ispatladığını, davacının sadece müvekkili aleyhine işlemleri sürdürdüğünü, müvekkilinin hiçbir zaman…’in kestiği fatura üzerinden hiçbir müşteriden tahsilat yapmadığını, müvekkilinin…’in malvarlığını veya işletmesini devralmasına herhangi bir ihtiyacı bulunmadığını, …’in ağır tonajlı, paletli yük ve taşıma işi yaptığını, müvekkilinin ise hacim olarak küçük koli, mektup ve zarf türü kargo taşıdığını, işletme devrinin kabulünde aktif ve pasifin birlikte devrinin önemine vurgu yapıldığını, hangi aktiflerin davalı müvekkiline intikal ettiğinin gerekçesi ile ortaya konulması gerektiğini, bir an için taraflar arasında bir muvazaaya teşebbüs edildiği bu hususta görüşmeler yapıldığı ve hatta bir an için bir akit tanzim edildiği ve bunun gizli tutulması yönünde bir anlaşma yapıldığı kabul dahi edilse somut olayda devreden şirketin devre konu olacak işletme değerlerinin, duran varlıklarının, taşınır ve taşınmaz mallarının, işletmenin sürekliliğine yönelik tüm malvarlığı unsurlarının yasal geçiş şartlarına uyulmak sureti ile devralan şirkete geçişi işletme devrinin kabulü için gerektiği halde elde edilen delillerin hiçbirinde bu unsurun yerine getirildiğinden bahsedilemediğini, davalıların ilgili adreste aynı anda faal olmadıklarını, kira kontratlarının farklı zamanlara ilişkin düzenlendiğini, ilgili adresteki sicil kaydını…’in terkin etmemesi ile bu şüphenin ortaya çıktığını, adreste şu an dava dışı bir şirketin faaliyet yürüttüğünü, diğer tüm şube varlıklarının devredilip devredilmediği ya da…’in İzmir Şubesinin işletmenin esaslı bir kısmını teşkil edip etmediği hususlarının değerlendirilmediğini, …’in defter ve kayıtlarında demirbaş veya maddi malvarlığının müvekkiline geçtiğine dair bir kayıt olmadığı gibi müvekkilinin defter ve kayıtlarının incelenmesinde de…’den demirbaş veya bir maddi malvarlığının geçişine dair kayıt bulunmadığını, işletme devri için gerekli olan işçilerin nicelik bakımından çoğunluğunun devredildiği hususunda hatalı hüküm tesis edildiği gibi nitelik bakımından çoğunluğunun devredilip devredilmediği hususunda da herhangi bir araştırma yapılmadığını, işçinin işçilik alacakları için açtığı davanın… yönünden kabul, müvekkili yönünden reddedildiğini, kararın kesinleştiğini, delil başlangıcı dahilinde tanık deliline başvurmalarına rağmen tanıkların dinlenmediğini, devre konu edilen müşteri portföyünün %87’si müvekkiline devrolmadığını, … ile diğer davalılar arasında husumet bulunduğunu, … tarafından satışa konu müşteri portföyü açıklaması ile… Depoculuk’a 03.09.2018 tarih ve 3.540.000,00 TL bedelli bir fatura keşide edildiğini, faturanın gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, … Depoculuk defter ve kayıtlarına kaydedilip kaydedilmediği hususu bir başka tartışma konusu ise de…’in keşide ettiği fatura ile muhatabının… Depoculuk olduğunu açıkça kabul ve beyan ettiğini, faturada müvekkilinin olmadığını, faturanın gizlendiğini, kötü niyeti gösterdiğini, müvekkilinin ilgili dönem cirolarında olağan dışı ve işletme devri şüphesi doğuracak hiçbir artışın bulunmadığını, davacının gerçek ve yasal bir alacağının olmadığını, takip ve dava dayanağının muvazaalı şekilde ve müvekkilden haksız tahsilat yapmak şeklindeki kötü niyetin bir projesi olarak düzenlendiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.6098 sayılı Kanun’un 202 nci maddesi.
3.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (6102 sayılı Kanun) 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı, davalılar arasında muvazaalı işlemlerle davalı ….’nin diğer davalılara devredildiğini, bu sebeple ….’nin borcundan diğer davalıların da sorumlu olduğunu ileri sürerek işbu davayı açmış, Mahkemece …. ile… Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın kabulüne, diğer davalı yönünden reddine karar verilmiştir.
3. 6102 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası “Ticari işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri için zorunlu tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek olmaksızın bir bütün hâlinde devredilebilir ve diğer hukuki işlemlere konu olabilir. Aksi öngörülmemişse, devir sözleşmesinin duran malvarlığını, işletme değerini, kiracılık hakkını, ticaret unvanı ile diğer fikrî mülkiyet haklarını ve sürekli olarak işletmeye özgülenen malvarlığı unsurlarını içerdiği kabul olunur. Bu devir sözleşmesiyle ticari işletmeyi bir bütün hâlinde konu alan diğer sözleşmeler yazılı olarak yapılır, ticaret siciline tescil ve ilan edilir.” şeklinde, 6098 sayılı Kanun’un 202 nci maddesi ise “Bir malvarlığını veya bir işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur.
Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsil borçlu olarak sorumlu kalır. Bu süre, muaccel borçlar için, bildirme veya duyuru tarihinden; daha sonra muaccel olacak borçlar için ise, muacceliyet tarihinden işlemeye başlar.
Borçların bu yoldan üstlenilmesinin sonuçları, dış üstlenme sözleşmesinden doğan sonuçlarla özdeştir.
Bildirme veya ilanla duyurma yükümlülüğü devralan tarafından yerine getirilmedikçe, ikinci fıkrada öngörülen iki yıllık süre işlemeye başlamaz.” şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre ticari işletmenin devrinin geçerliliği işletmenin tüm mal varlığının yazılı olarak devrini gerektirmektedir. Yasada öngörülen yazılı şekil geçerlilik şartıdır.
4. Davacı tarafından 6098 sayılı Kanun’un 202 nci ve 6102 sayılı Kanun’un 11 inci maddesine uygun olarak işletme devrine dair bir sözleşme sunulmamıştır. Bu durumda Mahkemece davanın Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.) yönünden de reddi gerekirken yazılı şekilde ….’nin borcundan Ekspres Kurye Hizmetleri San. Tic. A.Ş. (Eski unvanı: … Ekspres Kargo Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.)’nin sorumlu tutulması doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, 2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Takdir olunan 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalılar Ekspres Kurye Tic. A.Ş.’ye ve… Depoculuk San. Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıya yükletilmesine, Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalıya iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.