YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2992
KARAR NO : 2023/2661
KARAR TARİHİ : 03.05.2023
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/279 Esas, 2021/868 Karar
HÜKÜM :Ret
Taraflar arasındaki ipoteğin fekki davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ortağı ve yetkilisi olduğu dava dışı 3G Taşımacılık Turizm Tekstil İnş. Tic. Ltd. Şti. ile davalı arasında 20.12.2005 tarihli acentelik sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşmenin teminatı olarak müvekkili adına kayıtlı taşınmazın üzerine 3 ayrı acente şubesi için 21.000’er TL’den 63.000,00 TL için davalı lehine ipotek konulduğunu, Temmuz 2014 tarihinde acentelik ilişkisinin son bulduğunu, ipoteğin teminat fonksiyonunun ortadan kalktığını, davalıya gönderilen ihtara rağmen ipoteğin kaldırılmadığını ileri sürerek müvekkilinin taşınmazı üzerine konulan ipoteğin fekkini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının, müvekkilinin müşterilerine ait kargoları başka bir şirket aracılığıyla gönderdiğini, müşterileri dolandırdığı, hizmet sebebiyle güveni kötüye kullandığını, bu hususların tespiti için yapılan denetime engel olmaya çalıştığını, kamerayı ve kamera kayıtlarını yok ettiğini, denetim görevlilerini darp ettiğini, böylece sözleşme gereği yükümlülüklerine ve sadakat borcuna aykırı davranışları nedeniyle müvekkilince acentelik sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, davacının bu eylemlerinin rekabet yasağının ve gizlilik şartının ihlali mahiyeti taşıdığını, taraflar arasında henüz ibralaşmanın yapılmadığını, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 6 ncı maddesinde öngörülen sorumluluk süresinin dolmadığını, gerek henüz sona ermemiş 2 yıllık rekabet yasağı hükümleri doğrultusunda gerekse davacının öncelikle yükümünde olduğu halde müvekkili tarafından ödenmek durumunda kalınan bedellerin rücu için ipoteğin fonksiyonunun devam ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemece Verilen İlk Karar
Mahkemece 28.12.2015 tarih ve 2015/256 E. ve 2015/1109 K. sayılı kararı ile tapu kaydı ve ipotek resmi senedine göre ipoteğin 10 yıllık olduğu, 20.12.2015 tarihinde süresinin sona erdiği, bu hali ile davanın konusuz kaldığı, taraflarca ipoteğin süresinin uzatıldığına ilişkin bir kaydın sunulmadığı, davalının ipotek süresinin uzatılmasını talep etmediği, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapmadığı, elindeki bu teminatı kullanmadığı, dava açılmasına davalının neden olduğu gerekçesiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinden davalının sorumlu tutulmasına karar verilmiş, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
B. Bozma Kararı
Dairemizin13.11.2017 tarih, 2016/8886 E. ve 2017/6091 K. sayılı kararıyla terkini istenen ipoteğin Tapu Sicil Müdürlüğünce re’sen ya da davalının talebi üzerine fekkedildiğine dair bir iddia ileri sürülmediğine ve bu hususta belge bulunmadığına göre, mahkemece taraflar arasında düzenlenen acentelik sözleşmesi hükümleri ve tüm dosya kapsamına göre dava tarihi itibariyle ipoteğin terkini şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilerek hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir hüküm kurulması gereğine işaret edilerek bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ile dava dışı şirket 3G Taşımacılık Turz. Teks. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında, acentelik sözleşmesi düzenlendiği, davalının 09.07.2014 tarihli fesih ihtarı ile sözleşmeyi fesih ettiği, davanın ise 05.03.2015 tarihinde açıldığı, davanın açıldığı tarihte davalı ile davacı yanın lehine ipotek tesis ettiği taraflar arasında ibralaşma olmadığı, dava tarihi itibariyle halen derdest olan ve İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/706 E. sayılı dosyasında acentelik sözleşmesi kapsamında doğduğu iddia olunan alacak kalemlerine ilişkin olan derdest dava olduğu, acentelik sözleşmesinin 36 ncı maddesi gereği, acentelik ilişkisi sona erse dahi davacının lehine ipotek tesis ettiği dava dışı şirketin davalı yana karşı olan rekabet etme yasağının 2 yıl daha devam ettiği, fesih edildiği tarihi ile dava tarihi arasında henüz 2 yıllık rekabet etme yasağına ilişkin sürenin dolmadığı, davacı yanca dava dışı şirket lehine tesis edilen ipotek senedinin davacının dava dışı şirketin davalı ile yapmış olduğu acentelik sözleşmesinden doğacak olan borçları, mali sorumluluk ve yükümlülükleri ile davalı şirketin uğrayacağı her türlü maddi ve manevi zararlarına ilişkin olarak tesis edildiği, dava tarihi itibariyle dava dışı şirket lehine verilen ipoteğin teminat görevini ve niteliğini henüz yitirmediğinden dava erken açılmış olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; fekki talep edilen ipoteğin konulma amacının dava tarihi itibariyle ortadan kalkmış olduğundan davanın kabulü gerektiğini, acentelik sözleşmesinin davalı tarafça feshedildiği tarihten itibaren davalı tarafça herhangi bir zarardan doğan tazminat talebinde bulunulmadığını, ilgili ipoteğin süresinin uzatılmasına ilişkin bir talep ya da girişimde de bulunulmadığını, acentelik sözleşmesinin dava dışı 3G Taşımacılık Tur. Teks. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı şirket arasında akdedildiğini, davacının ipoteğin verildiği taşınmazın maliki olduğunu, ipotek işleminin 10 yıl süreli olarak tasarruf edildiğini ve 20.12.2015 tarihinde ipotek süresinin sona erdiğini, taşınmazın maliki olan davacının tarafı olmadığı bir sözleşmeden doğan rekabet yasağının süresiyle bağımlı olmayacağını, aksinin davacının mülkiyet hakkını ihlal edici nitelikte olduğunu, davanın açılmasına sebebiyet veren davalı taraf olduğundan yargılama giderleri ve vekalet ücretinden davalının sorumlu olması istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ipoteğin fekki istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un 883 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
03.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.