YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2724
KARAR NO : 2023/5415
KARAR TARİHİ : 28.09.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/295 Esas, 2021/690 Karar
HÜKÜM : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, duruşma istemli olarak davalı vekili, duruşmasız olarak davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 26.09.2023 günü hazır bulunan davacı vekili Av. … ile davalı vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan SC Dış Ticaret Ltd. Şti. ile imzalanan 22.01.2009 tarihli satış sözleşmesine istinaden sözleşmeye konu malların teslim edilip, mal karşılığı düzenlenen iki adet faturanın kargo aracılığıyla gönderilerek kesinleştirildiğini, satış sözleşmesinin 6 ncı maddesi uyarınca SC Dış Ticaret Ltd. Şti.’den teminat alındığını; ancak adı geçen şirketin bu teminatı ifadan acze düştüğünü, dosyaya sunulan akreditif temlikine ilişkin belgelerden akreditif tahtında herhangi bir tarafın sahip olduğu bir güvence ve ödeme garantisinin bulunmadığını, SC Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin 541.667,00 USD ve 153.301,77 USD ödeme dışında herhangi bir ödeme yapmadığını, SC Dış Ticaret Ltd. Şti. ile yapılan toplantı ile bunun 13.10.2009 tarihinde tutanağa bağlanıp, SC Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin borç miktarını ikrar ettiğini, SC Dış Ticaret Ltd. Şti. aleyhine Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2009/674 E. sayılı dosyasında açılan davanın derdest olduğunu, Ankara 32. İcra Dairesinin 2009/17070 E. sayılı dosyası üzerinden yapılan takibe SC Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin itiraz etmediğini ve takibin kesinleştiğini, davalı şirketlerin tüzel kişilik perdelerinin çapraz olarak kaldırılmasının tüm koşullarının oluştuğunu, zira davalı şirketlerin unvanlarının ve faaliyet alanlarının aynı olup her iki şirket ortaklarından …ve…’ın evli olduklarını, borçlu SC… Ltd. Şti.’nin, SC…A.Ş. tüzel kişiliği adı altında mal kaçırma girişimleri olduğunu ileri sürerek tüzel kişilik perdesinin kaldırılması suretiyle SC Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin ikrar ile sabit olan borcundan diğer davalı SC Endüstri…A.Ş.’nin de aynen sorumlu olduğunun tespitine, dava konusu 2.454.565,13 USD alacağın fatura tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte SC Endüstri…A.Ş.’den tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle dava konusu alacağın faizi ile birlikte SC Endüstri….A.Ş.’den müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı SC Endüstri… A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin, davacı ile diğer davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti. arasındaki 22.01.2009 tarihli satış sözleşmesinin tarafı olmadığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin, davacıdan ihraç kaydı ile satın aldığı malların yurtdışındaki alıcı firmalardan kaynaklanan tahsilat gecikmesi nedeniyle davacıya diğer davalı tarafından 695.000,00 USD ödeme yapıldığını, davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti. ile davacının 13.10.2009 tarihinde bir araya gelerek 2.017.500,00 USD karşılığında borcun 31.12.2009 tarihinde ödenmesi kaydıyla borcun tasfiyesine karar verildiğini, davalı şirketlerin farklı tüzel kişilikler olduğunu, şirketlerin faaliyet alanlarının farklı olup iki şirket arasında organik bir bağ bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacı yanın müvekkili şirket aleyhine Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2009/674 E. sayılı dosyasıyla alacak davası açtığını, davanın derdest olup işbu dava ile konularının aynı olduğunu, davacının müvekkili şirket ile sözleşme imzaladığını, her iki şirketin faaliyet alanlarının farklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemece Verilen Karar
Mahkemenin 26.12.2013 tarih, 2010/500 E. ve 2013/647 K. sayılı kararı ile davalı şirketler arasında tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasını gerektirir koşullar bulunmadığı gerekçesiyle davalı SC Endüstri…A.Ş. aleyhine açılan davanın esastan, davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın derdestliğe dayalı dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
B. Bozma Kararı
Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 24.03.2015 tarih, 2014/7187 E. ve 2015/4144 K. sayılı kararıyla davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik temyiz itirazlarının reddine, maddi vakaların tespiti yönünden birbirini doğrulayan bilirkişi raporlarında yer alan veriler birlikte değerlendirildiğinde, somut olayda davalı şirketlerin farklı tüzel kişiliklere sahip olduğu yolundaki savunmaların hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olup 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 2 nci maddesinde öngörüldüğü gibi yasaca korunamayacağı ve olayda tüzel kişilik perdesinin kaldırılması teorisini uygulama koşullarının gerçekleşmesi nedeniyle davalı SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin, davacıya olan borcundan dolayı diğer davalı SC Endüstri… A.Ş.’nin de müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunun kabulü gerektiğine işaret edilerek karar bozulmuştur.
C. Mahkemece Verilen Direnme Kararı
Mahkemenin 19.10.2016 tarih, 2016/287 E. ve 2016/478 K. sayılı kararı ile direnme kararı verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
D. Hukuk Genel Kurulu Kararı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 06.09.2020 tarih, 2020/19-94 E. ve 2020/358 K. sayılı ilâmı ile direnme kararının Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı bozulmasına karar verilmiştir.
E. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının SC Dış Tic. Ltd. Şti.’den dava tarihi itibarıyla 2.454.565,13 USD alacağı bulunduğu, bu miktardan dava tarihinden sonra yapılan 407.900,74 USD mahsup edildiğinde bakiye 2.046.664,39 USD alacağın kaldığı, bu alacaktan davalı SC Endüstri… A.Ş.’nin tüzel kişilik perdesinin çapraz kaldırılması şartlarının oluşması nedeniyle sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalı şirket ile SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin tüzel kişilik perdesinin çapraz kaldırılmasına, davacının SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nden olan 2.046.664,39 USD alacağının dava tarihi olan 11.01.2010 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı SC Endüstri… A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesine, dava tarihinden sonra ödenen 407.900,74 USD yönünden dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının fazlaya dair isteminin reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkili lehine vekalet ücreti hesaplanırken karar tarihindeki kur üzerinden ve yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre vekâlet ücretinin hesaplanması gerektiğini, buna göre vekâlet ücretinin 289.464,18 TL olacağını ileri sürerek ve resen nazara alınması gereken sebeplerle kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalı şirketler arasındaki organik bağ bulunmadığını, SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin davacıya borcu olmadığını, dava konusu çimento satışı sebebiyle SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin davacıya olan borcunun, alacağın temliki sözleşmesinin 1 inci maddesiyle davacıya ödendiğini, SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin çimento alım-satım ilişkisinden kaynaklanan borcun karşılığı olmak üzere “National Financial Credit Bank SA” tarafından açılmış olan LC/YDEHIP/016/08 refarans numaralı dönülemez, rotatif ve Citibank, Newyork tarafından teyit verildiğini, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’nin ihbar bankası olduğu (“akreditifin”) alacağını davacıya devir ve temlik ettiğini, dosyada 3 kez rapor alındığını, raporlarda davalılar arasındaki organik bağın araştırıldığını, alacağa karşılık yapılan temlikname, bu temliknamenin ödeme niteliği ve davacının dava konusu çimentoların alıcısı olan “Enterprise Generale Battiments Travaux Public” (E….T.P) isimli firmadan yaptığı tahsilat ve ödemelerin araştırılmadığını, ticari defter ve kayıtlarda bu ödemelere ilişkin değerlendirme yapılıp borç ilişkisi hakkında inceleme yapılmadığını, bilirkişi raporlarına karşı itirazlarının değerlendirilmediğini, dava konusu çimentonun Kamerun’daki alıcısı olan “Enterprise Generale Battiments Travaux Public” (E….T.P) isimli firma ile davacının temsilcisi Bülent Mazarcıoğlu görüşerek dava konusu satış bedellerini tahsil ettiğini, bu konuda yapılan mail yazışmaları ve davacının tahsilata ilişkin banka bilgilerinin de olduğu yazışmaların dosyaya sunulduğunu, yapılan bu ödemelerin davacının defter ve kayıtlarından teyit ve incelenmesi gerektiği halde bilirkişi raporlarında bu yönde bir inceleme yapılmadığını, davacının Enterprise Generale Battiments Travaux Public firmasına bizzat mümessillik vererek tahsilatları imkansız kıldığını, SC Dış Tic. Ltd. Şti. Kamerun’da tek yetkili distribütör olmasına rağmen müvekkilini devreden çıkarıp alıcı E….T.P. firmasından davacının doğrudan ödeme aldığını, dava konusu mal bedellerine karşılık E….T.P. firmasından yapılan ödemelerin SC Dış Tic. Ltd. Şti.’nin borcundan düşülmediğini, davalılar arasında müteselsil sorumluğu gerektirir kanuni bir düzenleme bulunmadığı gibi kabul edilmiş ilama dayalı bir borç da olmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu alacağın miktarına ve ödeme yapılıp yapılmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 427 nci ve davamı maddeleri.
3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Takdir olunan 17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin taraflardan ayrı ayrı alınarak yekdiğerine verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.