YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2472
KARAR NO : 2023/6367
KARAR TARİHİ : 01.11.2023
MAHKEMESİ :İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16.Hukuk Dairesi
SAYISI :2019/1501 Esas, 2022/135 Karar
HÜKÜM :Kısmen Kabul
İLK DERECEMAHKEMESİ :İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI :2017/340 E., 2019/58 K.
Taraflar arasındaki markaya tecavüz, haksız rekabet, maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin ticari unvanının “… Yapı İnşaat Yalıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.” olduğunu, yeni yapılan inşaatlarda, tamamlanmış binalarda, işyerlerinde ve her türlü yapıda izolasyon, yalıtım, yalıtım malzemeleri imali, alım ve satım işleri ve inşaat yapımı için müteahhitlik hizmetleri işi ile iştigal ettiğini, müvekkili şirket adına “… YAPI+ Şekil” markasının 37 inci sınıfta 18.09.2012 tarihinde tescil edildiğini, müvekkili adına kayıtlı marka, logo ve ticaret unvanının “… Yapı İnşaat ve Yalıtım San. ve Tic. Ltd. Şti. “adı altında ve … İzolasyon” ismi ile davalılar tarafından tüm ticari işlemlerde, yazışmalarda, reklamlarda kullanıldığını, davalılar tarafından www…..com adlı internet alan adının da kullanıldığını, davalılara noter aracılığı ile müvekkilinin marka ve logosunun haksız ve mesnetsiz kullanıma son verilmesinin ihtar edildiğini, ancak davalılar tarafından ürünlerin halen … İzolasyon, … Yapı, … Yapı İnşaat ve Ticaret unvan, marka ve logosu ile üretildiğini, piyasaya sürüldüğünü, reklamlarının yapıldığını ve web sitesinde yayınlandığını beyanla; davalının davacının marka hakkına tecavüz ettiğinin tespitine, önlenmesine, giderilmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak suretiyle 10.000,00 TL maddi tazminatın ve 10.000,00 TL manevi tazminatın banka reeskont faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafından husumetin “… Yapı İnş. ve Yalıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.”ne yöneltildiği, 22.02.2016 tarihinde tescil edilen ortaklar kurulu kararı ile de unvanlarının “… İzolasyon Uygulama İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.” olarak değiştirildiği, davacının marka hakkına tecavüz ettiği iddiasında bulunduğu “… İzolasyon” markasının sahibinin müvekkili şirket olduğu, dolayısı ile husumetin … adına değil, müvekkili şirket adına yöneltilmesinin gerektiği gerekçesi ile davanın öncelikle husumet yokluğundan reddinin gerektiği, müvekkilinin hiçbir zaman “… Yapı” ibaresini ticaret unvanında ya da marka ve logosunda kullanmadığını, müvekkili şirketin “… İzolasyon + şekil” markası için Türk Patent ve Marka Kurumuna (”Türk Patent”) 02.05.2012 tarihinde başvurduğunu, başvurunun evrakların tamamlanmaması nedeni ile tescil işlemlerinin askıda kaldığını, davacı tarafından ise “… Yapı + şekil” markası için müvekkilinden aylar sonra 18.09.2012 tarihinde başvuru yapıldığını ve tescil yapıldığını, müvekkili …’ın davacı ile 5 yıl birlikte çalıştığını, bu çalışmanın sona ermesine doğru yaptıkları görüşmede müvekkilinin “…” kelimesini markasında ve şirket unvanında kullanma izni istediğini ve davacı tarafça kabul edildiğini, bu hususta tanıklarının olduğunu, buna rağmen davacının kötü niyetle işbu davayı açtığını, müvekkilinin www…..com web adresini 21.04.2012 tarihinde kullanmaya başladığını, davacının ise www.ilayapi.com adresini çok sonra 11.02.2013 tarihinde kullanmaya başladığını, müvekkilinin web sitesinde kendi logo ve tescile uygun bulunan logosu ile sadece kendi ürün ve hizmetlerinin tanıtımını yaptığını, marka sahibinin iznine uygun bir kullanım gerçekleştiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne, davalının, davacıya ait 2012/79222 numaralı “… YAPI + Şekil” markasının esas unsuru olan “…” ibaresini internet alan adında, internet sitesinde ve iş evrakında kullanmak sureti ile davacının marka hakkına tecavüz ettiğinin tespitine, davalıya ait www…..com internet alan adının iptaline, davalının … ibaresini markasal olarak kullanmasının durdurulmasına, bu markayı taşıyan kutu, ambalaj, poşet, peçete, yazışma evrakları gibi ürünlerin imha edilmesine, tabela, internet sitesindeki marka ve logoların kaldırılmasına, bu markayı taşıyan araç ve cihaz ve makine gibi vasıtalara el konulmasına, üzerilerindeki … markalarının silinmesine, silinmesi mümkün değilse el konulan bu makine ve cihazların imhasına, … ibaresinin davalının ticaret unvanından terkini konusundaki talep konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, kararın kesinleşmesi halinde masrafı davalıdan alınmak sureti ile hüküm özetinin Türkiye’de yayınlanan bir gazetede ilan edilmesine,182.875,18 TL maddi tazminatın ve 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyen reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Yapı İnşaat Ltd. Şti. unvanını hiç kullanmadığını, 26.02.2016 tarihinde … İzolasyon Uygulama İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti olarak unvan değişikliği yaptıklarını, davanın … ve … … İzolasyon Yetkilisi için de husumet yöneltilmişse de “… İzolasyon” markasının davalı şirket adına kayıtlı olduğunu, ”… Yapı” ibaresinin müvekkili tarafından hiçbir zaman ticaret unvanında, marka ve logosunda kullanılmadığını, Şubat 2016’da ”…” ibaresinin ticaret unvanından çıkarıldığını, müvekkilinin ”… İzolasyon+şekil” marka için TPK’ya 02.05.2012 tarihinde başvurduğunu ve TPK tarafından tescile izin verildiğini ancak işlemlerin tamamlanmadığını, davacının marka başvurusunun daha sonra 18.09.2012 tarihli olduğunu, davacının davalı tarafın markası ve unvanında … ibaresini kullanımına izin verdiğini, tanıkların bu görüşmenin gerçekleştiğini inkar etmediklerin, müvekkilinin www…..com web sitesini 21.04.2012 tarihinde kullanmaya başladığını, davacının ilayapi.com.tr web adresini müvekkilinden çok sonra 11.02.2013 tarihinde kullanmaya başladığını, müvekkilinin web sitesinde kendi ürün ve hizmetlerini tanıtmak için, kendi logo ve tescile uygun marka kullandığını, davacı tarafça kullanma izni verildiğini, marka hakkına tecavüz gerçekleşmediğini, müvekkilinin izolasyon sektöründe, ısı, ses, su ve yangın yalıtımı konularında faaliyet gösterdiğini, davacı firmanın inşaat alanında faaliyet gösterdiğini, … İZOLASYON ve … YAPI logolarının görsel ve anlamsal olarak birbirinden farklı olduğunu, farklı renkler kullanıldığını, bilirkişi tarafından tecavüz konusunda yapılan değerlendirmenin hatalı olduğunu, davacının izninin bulunup bulunmadığı konusunda araştırma yapılmadan karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu. müvekkili ve davacı şirketin belirtilen yıllarda zarar etmiş olmasına rağmen mahkemece 182.875,18 TL’lık gelir kaybına hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece alınan ek raporda davalının internet sitesinde davacı tarafa ait … YAPI ibaresi ve logosunun 15/06/2013- 04/03/2016 tarihine kadar aralıksız kullanıldığının tespit edildiğinin anlaşıldığı, mahkemece alınan ek raporda yeniden hesaplama yapılmadığı, kök raporda yapılan tazminat hesabında ise davalının rekabeti olmasaydı 2012 yılında 386.837,46 TL, 2013 yılında 671.874,45 TL, 2014 yılında 2.117.413,87 TL, 2015 yılında 1.357.462,68 TL, ve 2016 yılında dava tarihine kadar 38.291,04 TL olmak üzere toplam 4.571.879,50 TL tutarında daha satış yaparak 4.571.879,50 TLx 0,04 (faaliyet karının satışlarına oranı)=182.875,18 TL olarak hesaplandığının beyan edildiğinin anlaşıldığı, davalının web sitesindeki markasal kullanımlarının başlangıç tarihi dikkate alınarak 2012 yılının tamamının ve 2013 yılının 15.06.2013 tarihine kadarki kısmının tazminat hesabında dikkate alınması yerinde olmadığından, dairece bilirkişi raporundaki veriler kullanılarak yapılan hesaplamada, 2012 yılı hesaba katılmadan, 2013 yılı 1/2 oranda 335.937,23 TL+ 2014 yılı 2.117.413,87 TL+ 2015 yılı 1.357.462,68 TL+2016 yılı (dava tarihine kadar) 38.291,04 TL olmak üzere toplam 3.849.104,82 TL tutarı üzerinden 0,04 (faaliyet karının satışlarına oranı) uygulanarak, davacının yoksun kaldığı kar 153.964,19 TL olarak hesaplandığından davalı vekilinin maddi tazminata yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, mahkeme kararının kaldırılarak, unvan terkini talebi konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, hükmün diğer kısımlarının tarafların kazanılmış hakları da korunarak aynen tekrarına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; husumet itirazında bulunduğu, müvekkile ait “… İZOLASYON” logosu ile davacıya ait “… YAPI” logosu karşılaştırıldığında, görsel ve anlamsal olarak birbirinden farklı olduğu, müvekkil şirketin “…” ibaresini kullanması konusunda mutabakata varıp varmadığı hususu, davanın temelini oluşturan hususlardan olup, bu husus araştırılmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu, bu sebeple müvekkil şirket yetkilisi …’in Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 169 uncu maddesi gereğince isticvabın yapılması gerekmekteyse de, yerel mahkemece, müvekkilin isticvabı yapılmadığı Bölge Adliye Mahkemesince bu husus dikkate alınmadan karar verildiği, davacı tarafa ait “… YAPI” ibaresinin ve logosunun sürekli olarak değişmeksizin 15.06.2013-01.08.2015 tarih aralığında kullanıldığının tespit edildiğinin bildirildiği, bu nedenle 153.964,19 TL hesaplanmasının doğru olmadığını belirterek istinaf dilekçesinde yer alan hususları da tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, markaya tecavüz, haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, giderilmesi ve maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 29 ve 30 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.