YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2100
KARAR NO : 2023/4460
KARAR TARİHİ : 13.07.2023
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2020/137 Esas, 2021/767 Karar
HÜKÜM : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 11.07.2023 günü hazır bulunan davacı vekili Avukat … ile davalılar vekili Avukat…dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı şirket arasında 11.11.2004 tarihli bayilik ve işleticilik sözleşmesi akdedildiğini, diğer davalıların sözleşmede müteselsil kefil olduklarını, davacı şirketin davalı şirket adına kayıtlı taşınmazında 15 yıl süreyle intifa hakkı tesis ettiğini, Rekabet Kurumu’nun duyurusu ile tüm sözleşmelerin süresinin 18.09.2010 tarihinde sona ereceği kararlaştırıldığından taraflar arasında imzalanan dikey ilişkiye esas sözleşmelerin de bu kapsamda sona ermesinin zorunlu hale geldiğini, davacı şirketin sahip olduğu intifa hakkının 01.05.2011 tarihinde sona erdiğine dair davalı şirkete ihtarname gönderildiğini, sözleşmelerin erken sona ermesi nedeniyle davalı şirkete ödenen intifa hakkı/gayri maddi hak ve istasyona yapılan yatırım bedelleri yönünden davalıların sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, davalı şirkete intifa bedeli/gayri maddi hak bedeli ve yatırım bedeli olarak ödenen ve sürenin erken sonlanması nedeniyle iadesi gereken 736.602,00 TL + KDV alacağının temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkillerinin davacıya herhangi bir borçları bulunmadığını, on beş yıl için öngörülen intifa süresine davalı tarafça biçilen değerin 35.000,00 TL olduğunu, bu sürenin beş yıl sekiz aylık bölümünün kullanıldığını, talebe konu faturaların intifa bedeli olmayıp gayri maddi hak bedeli olduğunu, bunların istenemeyeceğini, sebepsiz zenginleşme söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemece Verilen Karar
Mahkemece 23.12.2015 tarihli, 2011/876 E. ve 2015/1096 K. sayılı kararıyla, taşınmaz üzerinde akaryakıt petrol istasyonu olmadığı, arsa üzerinde on katlı apartman inşaatı bulunduğu, intifa hakkı tesis edilen taşınmazların üzerindeki yapıya 03.10.2021 tarihinde yapı ruhsatı verildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
B. Bozma Kararı
Dairemizin 09.10.2018 tarihli, 2016/18971 E. ve 2018/4895 K. sayılı kararıyla, taşınmazın intifa hakkı bedeli olarak tapuda düzenlenen resmi sözleşmede 15 yıllık intifa bedeli olarak 35.000,00 TL ödendiği yazılı olup bu hususun aksi kanıtlanamadığı sürece intifa bedelinin 35.000,00 TL olarak kabulü gerektiği, bakiye süre için kıstelyevm usulü ile davacının talep edebileceği intifa hakkı bedelinin tespit edilmesi gereğine işaret edilerek bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile intifa hakkının 27.12.2004 tarihinde 35.000,00 TL olarak tesis edildiği, sözleşmenin Rekabet Kurumu kararıyla sona erdiği, ancak taraflar arasındaki sözleşmenin 01.05.2011 tarihine kadar fiili olarak devam ettiği anlaşıldığından sözleşmenin bitim tarihinden sonra tarafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre karşılıklı olarak aldıklarını geri vermeleri gerektiği, kıstelyevm hesaplama usulüne göre intifa hakkı süresinin toplam 15 yıl olarak tesis edildiği, ancak fiili olarak 6 yıl 4 ay 4 gün sürdüğü, yapılan hesaplama ile intifa bedelinin 20.196,00 TL olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; intifa bedelinin tapuda yazılı miktardan daha fazla olduğunu, davalı tarafından gönderilen ihtarnamede bu durumun ikrar edildiğini, üç adet faturada yazılı bedelin intifa bedeli olarak ödendiğini, sabit yatırım giderlerinin de intifa bedelinde ayrı düşünülmemesi gerektiğini, denkleştirici adalet ilkesi gibi haksız kazanımların güncellenmiş değeriyle iadesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, intifa sözleşmesi ve bayilik sözleşmesi uyarınca taşınmaz üzerine yapılmış olan yatırım bedellerinin, sözleşmenin rekabet hukuku uyarınca erken feshi nedeniyle, bakiye döneme isabet eden kısmının tahsili istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, intifa bedelinin miktarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 63 üncü ve 64 üncü maddeleri.
2.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 145 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, 6100 sayılı Kanun’un 145 inci maddesi uyarınca Kanunda belirtilen süreden sonra delil gösterilemeyecek olmasına, davacı tarafın temyiz dilekçesi ekinde sunduğu 27.04.2011 tarihli ihtarnamenin daha önce dosyaya sunulmamış olmasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Takdir olunan 8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
13.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.