YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1926
KARAR NO : 2023/4203
KARAR TARİHİ : 06.07.2023
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1721 Esas, 2022/139 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
SAYISI : 2019/156 E., 2020/290 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 04.07.2023 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılmış olup hazır bulunan davacı vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde;davacının davalı şirket ile uzun yıllar boyunca yem alışverişi yaptıklarını, taraflar arasında yapılan 17.12.2007 tarihli sözleşme uyarınca davacı müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki 2009 ve 2010 yıllarındaki ticari ilişkiden kaynaklanan 2009 yılı için 148,.025,00 USD ve 2010 yılı için 132.912,80 USD olmak üzere toplamda 280.937,80 USD’nin dava tarihi itibari ile karşılığı olan 1.668,460,11 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, davacı şirketin, davalı şirketten 09.10.2004 tarihinden 04.04.2011 tarihine kadar, çeşitli tarihlerde değişik miktarlarda yem aldığını ve bir kısım ödemelerde bulunduğunu, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 04.04.2011 tarihinde sona erdiğini, Çorum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.09.2013 tarih, 2011/423 E. ve 2013/358 K. sayılı kararı ile bu davada davacı sıfatını taşıyan … İç ve Dış Ticaret İnş. Mad. Gıda Yat. Tur. Nak. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘nin bu davada davalı sıfatını taşıyan Güç Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne 118.025.22 TL borcunun bulunduğuna hükmedildiğini, davanın taraflarının aynı olduğunu, her iki davada da, taraf şirketler arasında 09.10.2004 tarihinde başlayarak 04.04.2011 tarihinde sona eren ticari ilişki nedeniyle tarafların birbirlerinden alacaklı olup olmadıkları alacak var ise tutarı dava konusu edildiği için her iki davanın konusu da aynı olduğunu, kesin hüküm bulunduğunu belirterek davanın dava şartı noksanlığı (kesin hüküm) nedeniyle reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, eldeki dava ile Çorum 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/423 E. sayılı ilamındaki dava konularının aynı olduğu, taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle alacak borç ilişkisinin hüküm altına alındığı, aksi halin kabulünde ise aynı düzey ve sıfattaki ilk derece mahkemesince verilen kararın başka bir ilk derece mahkemesince ortadan kaldırılmasına sebebiyet vereceği bu hali ile maddi anlamda kesin hüküm oluşturacağı gerekçesiyle davalı şirket aleyhine açılan davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, sözleşmenin yeni elde edilmesi nedeniyle önceki davada incelenmediğini, bilirkişiden sözleşme kapsamında yeniden rapor aldırılmak suretiyle hesaplama yaptırılıp davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, bu nedenlerle Mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, mahkeme kararı ve gerekçelerinin usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesinin kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; taraflar arasındaki 17.12.2007 tarihli sözleşme uyarınca 2009 ve 2010 yılları arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi