YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1788
KARAR NO : 2023/2088
KARAR TARİHİ : 05.04.2023

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/31 Esas, 2021/1063 Karar
BİRLEŞEN DAVADA DAVACI : Burdi S.R.L vekili Avukat …
HÜKÜM : Asıl davanın reddi, birleşen davanın kabulü
Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili
BİRLEŞEN DAVA : Menderes 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/85 Esas

Taraflar arasındaki asıl davada yabancı hakem heyeti kararının iptali ve birleşen davada yabancı hakem heyeti kararının tanınması davasının yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı, asıl davada davacı/birleşen davada davalı Aso Gıda San. Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
1.Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirkete savcılık aracılığıyla Hanseatik Yüksek Mahkemesi 6. Sivil Senatosu tarafından gönderilen Hamburg Mal Borsası Derneği Hakem Heyeti kararı ve bu kararın icra edilebilirliğinin tanınmasına yönelik dilekçe tebliğ edildiğini, ancak davacı şirketin tebligatın muhatabı olan Aso Food Industry Ltd. Şti.’den farklı bir tüzel kişiliğe haiz olduğunu ileri sürerek bu dilekçenin davacı şirket ile ilgisinin olmadığının tespitine ve hakem heyeti kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

2.Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde; İtalya’da yerleşik olan müvekkilinin davalı şirket ile yapmış olduğu satış sözleşmesi gereğince aldığı malların ayıplı olması üzerine zarara uğradığını, alacağının tahsili amacıyla Hamburg Borsası Mal Derneği Hakem Mahkemesine başvurduğunu, Hakem Heyetince verilen kararın Hansa Bölgesi Yüksek Mahkemesinin temyiz incelemesi sonucu kesinleştiğini, bu karar ile davalı aleyhine tazminata hükmedildiğini ileri sürerek Hamburg Borsası Mal Derneği Hakem Mahkemesi kararı ile bu karar ile bağlantılı olan davalı şirket ve Aso Food Industry Ltd. Şti.’nin aynı tüzel kişilik olduğuna yönelik Hansa Bölgesi Yüksek Mahkemesinin 5/14 esas sayılı kararının tanınmasını ve tenfizini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı vekili asıl davaya cevap dilekçesinde; asıl davada davalı tarafından henüz tanıma tenfiz talep edilmediğinden yabancı hakem kararının Türkiye’de icra edilebilirliği olmadığını, bu nedenle davacının işbu davayı açmasında hukuki yararı olmadığını savunarak davanın usulden reddini istemiştir.

2.Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı şirketin tanıma ve tenfizini talep ettiği Hamburg Mal Borsası Derneği Hakem Heyeti Kararı ve Hansa Bölgesi Yüksek Mahkemesi kararında belirtilen şirket olmadığını, taraflar arasında yapılmış bir sözleşme bulunmadığını, hakem heyeti dosyasında müvekkiline tebligat yapılmadığını, bu nedenle müvekkilinin savunma yapmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI
1. Menderes 2. Asliye Hukuk Mahkemesince 10.05.2016 tarih, 2014/179 E. ve 2016/118 K. sayılı kararı ile mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş, kararın asıl davacı-birleşen davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 05.12.2018 gün, 2016/19659 E. ve 2018/6362 K. sayılı ilamı ile tavzih yoluyla hüküm fıkrasının değiştirilemeyeceği gerekçesiyle sair yönler incelenmeden bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, tarafların tacir olup aralarında ticari iş olduğu gerekçesiyle dosyanın yetkili ve görevli İzmir Nöbetçi Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, kararın davacı-birleşen davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 22.10.2020 tarihli kararı ile onanmasına karar verilmiş, dosya bunun üzerine görevli ve yetkili İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir.

2.Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu yabancı hakem kararı ve yabancı mahkeme kararına ilişkin yargılamalarda yapılan tebligatlar ve bu tebligatların usulüne uygun şekilde her aşamada yapıldığına dair her iki gerekçeli karardaki tespitler ile bu davalarda yapılan tebligatların asıl dosya davacısı şirkete yapılmış olduğu, davacının yabancı hakem ve mahkeme kararlarına konu sözleşmede yabancı dildeki unvanını kullandığı, yabancı ülkedeki kararlara ilişkin tüm tebligatların davacı şirketin Menderes’teki adresine resmi yollarla ve usulüne uygun bir şekilde yapılmış olduğu, İstinaf Mahkemesinde davalı şirketin, asıl dosya davacı şirketinin tek ortağı ve yetkilisi Sorgun Özbalcı tarafından tayin edilen vekil tarafından temsil edildiği, taraflar arasındaki sözleşmede dahi Aso Food Industry Ltd. unvanı kullanılmasına rağmen basılan kaşenin davacı şirkete ait olduğu, asıl dosya davacısı şirketin yabancı hakem ve mahkeme kararlarına konu davalardaki davalı ile aynı şirket olduklarının kabulü gerektiği, tanınması istenen hakem heyeti ve mahkeme kararında kamu düzenine ve Türk hukuk mevzuatına aykırı bir durum bulunmadığı, davaya konu her iki kararda birleşen dosya davalısına tebligatların usulüne uygun yapıldığı, davalıya savunma hakkının verildiği halde yargılamaya katılmadığı, yalnız Hansa İstinaf Mahkemesinde yapılan yargılamada kendisini bir vekille temsil ettirdiği, davalının taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığı ve sözleşmenin sahtecilik yönünden incelenmesi gerektiğine ilişkin iddialarının yabancı hakem ve mahkeme yargılamasında dile getirilecek nitelikte iddialar olup New York Sözleşmesi hükümleri uyarınca tanıma ve tenfiz davasında dinlenmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile Yüksek Hakem Mahkemesi Hamburg Borsası Mal Derneği’nin hakem kararının tenfizi ile Hansa Bölgesi Yüksek Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının tanınmasına karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl davada davacı/birleşen davada davalı Aso Gıda San. Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Asıl davada davacı/birleşen davada davalı Aso Gıda San. Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili temyiz dilekçesinde özetle; mahkemece kararın istinaf yolu açık olmak üzere verildiğini bu nedenle öncelikle kararın usulden bozulması gerektiğini, müvekkilinin taraf sıfatı bulunmadığını, ticaret sicil müdürlüğünün dosyaya gönderdiği yazı cevabından da anlaşılacağı üzere Aso Food Industry unvanlı bir şirketin mevcut olmadığının bildirildiğini, yabancı hakem kararına dayanak teşkil eden sözleşmedeki sahtecilik iddiasının mahkemece incelenmediğini, birleşen dosya davacısı tarafından sözleşme aslının dosyaya sunulmadığını, taraflar arasında imzalanmış bir tahkim anlaşmasının bulunmadığını, çünkü tahkime konu sözleşmeyi müvekkilinin imzalamadığını bu nedenle tenfiz isteminin reddi gerektiğini ileri sürerek asıl ve birleşen davalarda verilen kararların bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, asıl dava birleşen dosyada davaya konu yabancı hakem kararı ile yabancı mahkeme ilamındaki davalı tarafın, davacı şirket olmadığı iddiası ile kararların davacı şirket ile hiçbir ilgisinin olmadığının tespiti ve hakem heyeti kararının iptali, birleşen dosyadaki dava ise davaya konu yabancı hakem kararı ile yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (5718 sayılı Kanun) 50 nci ve devamı maddeleri.

3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı/birleşen davada davalı Aso Gıda San. Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Asıl davada davacı/birleşen davada davalı Aso Gıda San. Tic. ve Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

05.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.