YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1777
KARAR NO : 2023/5628
KARAR TARİHİ : 05.10.2023

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki menfi tespit – ipoteğin terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacı …’ın 2007 yılı Temmuz ayında davalıdan kredi başvurusunda bulunduğunu, kredi borcuna teminat olarak bir taşınmazı üzerine davalı lehine ipotek tesis edildiğini, davacı …’ın kredi borcunun tamamını taahhüt ettiği tarihlerde ödediğini, borcunun kalmadığını, ipoteğe konu taşınmazın diğer davacı …’a satışı yapılarak tapuda devredildiğini, …’ın da davalı bankaya borcu olmadığını, davalı bankanın ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla davacılar aleyhine takip başlattığını, müvekkillerinin davalı bankaya borçlarının olmadığını ileri sürerek davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespitini ve söz konusu taşınmaz üzerindeki ipoteğin terkinine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı Banka ile dava dışı …Ula Tur. İnş. Mad. Tic. ve San. A.Ş. arasında genel kredi sözleşmeleri imzalandığını, davalılardan …’ın söz konusu kredi sözleşmelerinde müteselsil kefil olduğunu, ipotekli taşınmazın ipotek akit tablosunda davacı …’ın asaleten veya kefaleten sorumlu olduğu ve olacağı kredilerin teminatını teşkil etmek üzere ipotek tesis edildiğinin görüleceğini, dava dışı şirket aleyhine de icra takibi başaltıldığını savunarak davanın reddini ve tazminata karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dışı Utimtaş .. A.Ş’nin davalı Banka ile 13.05.2010, 16.05.2011, 05.10.2012 ve 18.07.2013 tarihli kredi sözleşmelerini imzaladığı ve davacı …’ın da anılan sözleşmeleri müteselsil kefil olarak imzaladığı, söz konusu krediler nedeniyle davalı bankanın halen alacaklı olduğu, davacı tarafça ipoteğin belli bir borca yönelik verilip davacıların davalıya borcu bulunmadığı iddia edilmiş ise de davalının dava dışı Utimtaş … A.Ş.’nin kredi sözleşmelerine kefil olduğu, dava konusu ipotek senedinin ana para ipoteği olmadığı, tam tersine kredi sözleşmeleri uyarınca doğmuş doğacak borçları ile birlikte üçüncü şahıslara kefalet sebebiyle doğmuş ve doğacak bütün borçlarını da ipotek limiti dahilinde teminat altına almakta olduğunun açıkça yazılı olduğundan, limit (üst sınır) ipoteği olduğu bu haliyle davacının kefaleti nedeniyle Utimtaş … A.Ş’nin borcunu da kapsadığı gibi diğer davacının da taşınmazı ipotekle yüklü olarak satın aldığı, davacı tarafın iddia ettiği konut kredisinin ipotek senedinde geçmediği, ipotek senedinin çok daha geniş kapsamlı olarak düzenlendiği, hem kendi adına hem de doğmuş, doğacak tüm borçlar ile davalı bankaya karşı imzaladığı veya imzalayacağı adi ve müteselsil kefaletleri kapsadığı, tedbir kararının teminat yatırılmadığından uygulanmamış olduğu gerekçesiyle davanın ve davalının tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; ipotek tesis edilen taşınmazın, ipotek tesis edildiğinde malikinin S.S. Utaş Gülkent Sitesi Konut Yapı Kooperatifi olduğunu, ipotek resmi senedini davacı …’ın S.S. Utaş Gülkent Sitesi Konut Yapı Kooperatifini temsilen imzaladığını, davacı …’ın ipotek akit tablosunda kendisinin irade açıklamasının yer almadığını, davacı …’ın kullanacağı konut kredisi için S.S. Utaş Gülkent Sitesi Konut Yapı Kooperatifi tarafından davalı lehine ipotek tesis edildiğini, ipoteğin anapara ipoteği olduğunu, güvence altına alınan borç ödenmiş ise alacaklının artık ipotekten yararlanamayacağını, bu ipotek resmi senedine dayalı olarak alacaklı bankanın başka bir alacağı için takip yapamayacağını, dolayısıyla davacı …’ın kefalet borcundan dolayı bu ipotek senedinin takip dayanağı yapılamayacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulünü istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu ipoteğin davacı …’in iddia ettiği gibi davalı banka nezdinde kullanılan sadece 23.07.2007 tarihli konut kredisine ilişkin olmadığı, ipotek senedinin çok daha geniş kapsamlı olarak düzenlendiği, buna göre davacı …’in davalı bankaya karşı gerek kendi adına doğmuş veya doğacak tüm borçlar ile bankaya karşı imzaladığı ve/veya imzalayacağı adi ve müteselsil kefaletlerine ilişkin bulunduğu, söz konusu ipoteğin limit (üst sınır) ipoteği olduğu, davacı …’in dava dışı Utimtaş … A.Ş.’ye kefil olduğu borcu da temin ettiği, diğer davacı …’ın davaya konu taşınmaza malik olma tarihinin ipotek işlem tarihinden sonra olduğu, her ne kadar İlk Derece Mahkemesi gerekçesinde bu taşınmazın Bekir tarafından Ali’ye satıldığının yazıldığını, oysa Bekir’in hiç bir zaman bu taşınmaza sahip olmadığı, bu hususun davanın esasına etkili olmadığı, taşınmazın ipotek işlemine konu olmasının yeterli olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu ipoteğin davacı …’ın kefalet borcunu teminat altına alıp almadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 72 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

05.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.