YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1083
KARAR NO : 2023/4284
KARAR TARİHİ : 10.07.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1562 Esas, 2021/1437 Karar
HÜKÜM : Davanın Kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2016/24 E., 2018/782 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne, dava konusu meblağ 117.960 TL’nin altında bulunduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin reddine karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 16.03.2015 tarihinde davalı Mercedes Benz Türk A.Ş. tarafından üretilen ve davalı … A.Ş. tarafından satışı gerçekleştirilen kamyon niteliğindeki aracı satın aldığını, araca yaklaşık 400.000,00 TL tutarında ekipman eklenerek kanal temizleme işlerinde kullanılmak amacıyla kombine kanal temizleme aracı haline getirildiğini ve aracın İstanbul Büyükşehir Belediyesinden ihale yolu ile alınan iki adet bölgenin ana ulaşım yollarında yağmur suyu hatları ve açık kanalların teressubat temizlik çalışmaları ile kanal görüntüleme hizmet alımı işinde 24 saat hizmet vermek üzere satın aldığını, 24.08.2015 tarihinde araçta meydana gelen arıza neticesinde aracın … A.Ş.’nin servisine götürüldüğünü ve araçta üretim hatasından kaynaklanan motor arızası tespit edildiğini, parça siparişi verildiğini, arızanın yetkili servis tarafından ücretsiz olarak giderilerek 10.10.2015 tarihinde 47 gün sonra teslim edildiğini, bu sürede aracın kullanılamadığını, sözleşme gereğince aynı nitelikte aracı idareye teslim etmemesi halinde her gün için ceza ödemek zorunda kalacağını, bu nedenle araç kiralamak zorunda kalındığını, araç kiralama sözleşmesi nedeniyle 83.190,00 TL araç kira bedeli, 27.730,00 TL akaryakıt giderleri için kiralayana ödeme yapıldığını, uğranılan bu zararın ihtarname ile bildirildiğini ileri sürerek ayıplı araç yerine yeni araç kiralanması nedeniyle uğranılan 83.190,00 TL maddi zararın 18.11.2015 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … Motorlu Araçlar Tic. ve San. Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde; dava konusu aracın “direksiyonda ses şikayeti” nedeniyle onarıma getirildiğini ve davacının onarım hakkının kullandığını, garanti kapsamında motor blok değişimi yapılarak onarıma karar verildiğini, motor blokunun yurt dışında bulunan üreticiye sipariş edildiğini ve tedarik edilen motor bloku takılarak onarım işlemlerinin tamamlandığını ve aracın 12.10.2015 tarihinde davcıya teslim edildiğini, tüm onarım işlemlerinin davacının onayı ve servis hizmetleri yönergesine göre yapıldığını, tacir olan davacının süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını, sonradan ortaya çıkan ayıpların yasal süresi içinde tespit edilerek ihbar edilmediğini, onarım talep eden davacının bu nedenle zarara uğradığı iddiasının taleple çelişkili olması nedeniyle dinlenemeyeceğini, arıza halinde onarım hakkını kullanan davacının, onarımın süre alacağını bilerek gerekli tedbirleri alması gerektiğini, aracın günlük kiralama bedeline ilişkin beyanın rayiç değerlerle uyumlu olmadığını, makul onarım süresinin otuz gün olduğunu, yurt dışından sipariş edilen motor bloku gibi büyük onarımlarda bu sürenin aşılabileceğini, müvekkilinin makul sürede onarımı tamamlayarak aracı teslim ettiğini, istenilen faizin yerinde olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, aracın makul sürede onarıldığını ve teslim edildiğini, talep edilen kiralama bedelinin fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 16.03.2015 tarihinde davalı Mercedes tarafından üretilen diğer davalı tarafından davacıya satılan kamyon vasıflı aracın garanti kapsamında kalan motor arızası nedeniyle 24.08.2015 tarihinde davalı … .. A.Ş.’nin servisine verildiği, arıza nedeniyle 27.08.2015 tarihinde parça siparişi verildiği, aracın tamir edilerek 12.10.2015 tarihinde davacıya teslim edildiği, aracın azami tamir süresinin 30 iş günü olduğu, aracın tamirinin azami süreyi 17 gün aştığı, her ne kadar davacı vekili komibine kanal temizleme araçlarının günlük kira bedelinin daha yüksek olduğunu iddia etmiş ise de kamyon vasfı ile davalı Mercedes tarafından üretilen davaya konu aracı kamyon olarak diğer davalı …’dan satın alındıktan sonra davacı tarafından kanal temizleme aracı haline getirildiği, bu nedenle davalıların satım sözleşmesine konu kamyon vasfındaki aracın niteliğinin değiştirilmesi nedeniyle davacının uğramış olduğu zarardan sorumlu tutulamayacağı, davalıların tamir için makul süreyi aşan 17 gün için kamyon niteliğinde aracın işletilememesinden kaynaklanan kira zararından sorumlu olacağı ve kamyon niteliğindeki bir aracın gece gündüz çalışma esasına göre 1.500,00 TL günlük kira bedelinin makul olduğu kanaatine varılarak 17 gün için 25.500,00 TL kira kaybı zararının davalılara ihtarın tebliğ tarihinden itibaren 7 günlük sürenin bitimi tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 25.500,00 TL’nin 26.11.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteseselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle;
a.Aracın alınış amacına uygun kullanıldığını,
b.Araçta gizli ayıp olduğunu, kullanım hatası olmadığını, bu nedenle makul bir onarım zamanının bulunmadığını,
Savunarak reddedilen kısım yönünden kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı … Motorlu Araçlar Tic. ve San. Anonim Şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle;
a.Mahkemenin gerekçesi ile kararının çelişkili olduğunu,
b.Dava konusu araçta gizli ayıbın olmadığı, aracın kanal temizleme aracı olarak kullanılması nedeniyle arızanın meydana gelip gelmediğinin araştırılmadığını,
c.Azami tamir süresinin 30 iş günü olduğunu, gerekli motor bloğunun davacının onayı ile yurt dışından getirtildiğini, makul onarım süresinde aracın davacıya teslim edildiğini,
d.Kiralama bedelinin rayiçlere uygun olup olmadığının değerlendirilmediğini,
Savunarak kabul edilen kısım yönünden kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle;
a.Hükme esas alınan bilirkişi raporunda araç kiralama bedellerine ilişkin hiç bir emsal araştırmasının yapılmadığını, yalnızca dosyaya sunulan teklif belgelerine göre rapor hazırlandığını,
b.Davacının basiretli bir tacir gibi muhtemel zararlara karşı gerekli önlemleri almadığını, iş gücü kaybına ilişkin ispata yarar bir delilin bulunmadığını,
c.Raporda aracın serviste kaldığı gün hesabının hatalı olarak yapıldığını
Savunarak kabul edilen kısım yönünden kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda satıcı ve imalatçının aracın gizli ayıbından kaynaklanan tamir nedeniyle, alıcının uğramış olduğu tüm zararları ödemekle yükümlü olduğu, İlk Derece Mahkemesince alınan kök bilirkişi raporunda aracın kullanım amacı dikkate alınarak gece-gündüz çalışma esasına göre ödenen kira miktarının makul olduğu, davacının aracı kanal temizleme aracı olarak kullanması ve gece-gündüz esasına göre kullanılan aracın yerine, kiralanan araç için aracın tamirde kaldığı 47 günlük süre için talep edilen günlük 1.500,00 TL + KDV toplamı 83.190,00 TL zararın davacının gerçek zararı olduğunun anlaşıldığı, bu miktarın hüküm altına alınması gerekirken hatalı değerlendirme ile makul tamir süresinin aşan kısmın tazminine karar verilmesinin yerinde olmadığı, bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, davalılar vekillerinin istinaf başvurularının reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, davanın kabulüne, 83.190,00 TL alacağın 26.11.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteseselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … Motorlu Araçlar Tic. ve San. Anonim Şirketi vekili ve davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı … Motorlu Araçlar Tic. ve San. Anonim Şirketi vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebepleriyle kararın kaldırılmasını istemiştir.
2.Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebepleriyle kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalılardan satın aldığı araçta gizli ayıbın olup olmadığı, davalı tarafından verilen servis hizmetinin uzaması nedeniyle kiralanan araç nedeniyle uğranılan zararların talep edilip edilemeyeceği ve varsa zararın miktarı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci ve ikinci alt bendi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 219 ve 227 inci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı … Motorlu Araçlar Tic. ve San. Anonim Şirketi vekili ve davalı … vekili temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara müteselsilen yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.