YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/9111
KARAR NO : 2023/4114
KARAR TARİHİ : 04.07.2023

MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1657 Esas, 2021/1815 Karar
HÜKÜM : Davalı …Ş yönünden davanın reddine, davalı … Varlık Yönetimi A.Ş. yönünden davanın kabulüne
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/767 E., 2021/511 K.

Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davalı …Ş. yönünden davanın reddine, davalı … Yönetim A.Ş. yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı …Ş. vekilinin hükmün tashihi talebinde bulunması üzerine, İlk Derece Mahkemesince davalı …Ş. vekilinin hükmün tashihi talebinin reddine dair ek karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili ve davalı … Yönetim A.Ş. vekili, ek kararın davalı …Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı … Yönetim A.Ş. vekilinin başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin asıl karara yönelik ve davalı …Ş. vekilinin ek karara yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davalı …Ş. yönünden davanın reddine, davalı … Yönetim A.Ş. yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı … Yönetim A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı banka ile dava dışı şirket arasında imzalanan 01.09.2003 ve 21.02.2005 tarihli genel kredi sözleşmelerinde davacının imzasının bulunmadığını, davacının sadece 18.02.2005 tarihli genel kredi sözleşmesinde imzasının bulunduğunu, bu kredi sözleşmesi nedeni ile dava dışı şirkete bir kredi kullandırımının söz konusu olmadığını, davalı bankanın Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı dosyası ile davacı aleyhine icra takibi başlattığını, haricen tahsil ettiği parayı icra dosyasına bildirmeyerek icra dosyasında borcun artmasına sebebiyet verdiğini, icra dosyası temlik edildiği için sorunların çözülemediğini, aynı alacak için aynı zamanda ipotekli takip başlatıldığını, ayrıca davacının hissedar olduğu taşınmazın Kayseri 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/19 Satış sayılı dosyasından ortaklığın giderilmesi suretiyle yapılan satışından davacının hissesine düşen paranın Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı dosyasına ödendiğini, bu paranın icra dosyasını temlik alan davalı … Yönetim A.Ş.’nin hesabına geçtiğini ileri sürerek davacının Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı dosyasından davalılara borçlu olmadığının tespitine, icra takibinin davacı yönünden iptaline, davacıdan haksız olarak tahsil edilen 78.947,44 TL’nin davalılardan tahsili ile davalılar hakkında kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı …Ş. vekili cevap dilekçesinde; icra dosyasındaki alacağı temlik ettiklerini, taraf sıfatlarının kalmadığını, icra dosyasında tahsil edilen tutarlar bakımından istirdat davası açmak için bir yıllık sürenin geçtiğini, zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı … Yönetim A.Ş. davaya cevap vermemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplanan deliller ve aldırılan bilirkişi raporuna göre davacı ve icra takibindeki diğer borçluların 18.02.2009 tarihinde icra dosyasına taahhütte bulunup, borcu kabul ettiklerinden davacının 21.02.2005 tarihli genel kredi sözleşmesinde imzasının bulunmamasının bir öneminin kalmadığı, söz konusu taahhüt incelendiğinde, davacının ve diğer takip borçlularının 18.02.2009 tarihinde, 204.141,66 TL ana para, 1.405,86 TL faiz ve 18.803,36 TL vekâlet ücreti olmak üzere toplam 224.350,80 TL üzerinden borcu kabul ettikleri, taahhüdün içeriğinden borcun ileriye dönük 224.350,80 TL ile sabitlendiği, faizsiz ödeme anlaşması yapıldığının açıkça belirtildiği, yani takibin nihai meblağı hususunda tarafların anlaştığı ve takip alacaklısı vekilinin ihtirazi kayıt koymaksızın taahhüt planını imzaladıkları gözetildiğinde, dosya borcunun taahhüt tarihinde 224.350,80 TL tutara sabitlendiği, taahhüt tarihindeki ve bu tarihten sonraki tahsilatlar, taahhüt edilen ve sabitlenen 224.350,80 TL’lik borçtan düşüldüğünde bakiye dosya borcunun 50.361,30 TL olduğu, bu tutardan kıymet takdiri yapılıp, satılan taşınmazlardan gelen 15.12.2017 tarihli 91.142,28 TL’lik tahsilat mahsup edildiğinde, icra dosyasında 40.780,98 TL fazla tahsilat olduğu, satılan taşınmazların kıymet takdir raporu, tapu kayıtları ile dosyadaki diğer kayıtlar incelendiğinde, bu dosyadan satılan taşınmazların hiçbirinin davacı … adına kayıtlı olmadığından 40.780,98 TL’den davacıya iade edilmesi gereken bir tutar olmadığı gerekçesiyle davalı … Yönetim A.Ş. yönünden davanın kabulüne, davacının dava tarihi itibari ile Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı takip dosyasından davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının istirdat talebinin reddine, şartları oluşmayan tazminat talebinin reddine, icra takibine konu alacak, takip tarihinden sonra davalı banka tarafından diğer davalıya temlik edildiğinden davalı …Ş. yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı …Ş. vekili vekâlet ücreti yönünden hükmün tashihini talep etmiş, Mahkemece ek kararla davacı …Ş. vekilinin hükmün tashihi talebinin reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı … Yönetim A.Ş. vekili, ek karara karşı davalı …Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince davacının davaya konu icra takip dosyasında borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş ise, bu kararın devamı olarak söz konusu icra takip dosyasına Kayseri 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/19 Satış numaralı dosyasından gelen 91.142,28 TL’lik meblağın istirdatına da karar verilmesi gerekirken, Mahkemece kendi içinde çelişen hem kabul hem ret kararı verildiğini, davacının taşınmazlarının satışı ile elde edilen paranın dava konusu takip dosyasına gönderilmesi ve akabinde bu meblağın dosya alacaklısına reddiyatının yapılması karşısında, davacının hisselerine karşılık gelen meblağın istirdadının mümkün olduğunu,Mahkemece eksik inceleme ve değerlendirme yapıldığını, usul ve yasaya aykırı olarak kötü niyet tazminatı taleplerinin reddine karar verildiğini, davacının müşterek borçlu ve kefil sıfatıyla imzalamadığı kredi sözleşmesinden dolayı sorumluluğunun bulunmadığını, davalı bankanın bu hususu bilmesine rağmen, davacı aleyhine icra takibi başlattığını, davacının taşınmazları üzerine haciz konulmasına sebebiyet verdiğini, davalı bankanın takibin açıldığı 2008 yılından dava tarihine kadar yapılan ödemeler nedeniyle haricen tahsil bildirimi yapmadığını, dosya borcunun artmasına sebebiyet verdiğini, pek çok usulsüz işlemle davacıyı mağdur ettiğini, dosyanın temlik edilmesi ile davacının mağduriyetinin arttığını, davalı banka tarafından yapılan usulsüz tebligatlar neticesinde takibin kesinleştiğini, davacıya ait ipotekli taşınmazın satışından yapılan tahsilat Kayseri 1. İcra Müdürlüğünün 2008/9728 E. sayılı icra dosyasına bildirilmediği gibi, davalı banka ve davalı şirketin haricen tahsil ettiği ve başka icra dosyalarında tahsil ettiği miktarları Kayseri 1. İcra Müdürlüğünün 2008/9728 E. sayılı icra dosyasına bildirmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak istirdat ve kötüniyet tazminatı talepleri yönünden de davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.

Davalı …Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince müvekkili yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmesine rağmen davacı lehine vekâlet ücretine karar verildiğini, hükmün tashihine ilişkin taleplerinin de Mahkemenin 09.07.2021 tarihli ek kararı ile reddedildiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının ve ek kararın kaldırılarak yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davalı … Yönetim A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının davacının sorumluluğu konusunda isabetli olmakla birlikte davacının ve dava dışı borçluların sorumluluğunun bu taahhütteki toplam rakam olan 224.350,80 TL ile sınırlı kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davacı ve dava dışı borçlular taahhütlerine uymadıklarından takip talebi ve ödeme emrinde haklarında kesinleşen miktar ve herbirinin temerrüdünden sorumlu olmaları gerektiğini, bilirkişi raporuyla yapılan hesaplamada davalının toplam 621.824,44 TL alacağı olduğu tespit edildiğinden davacının hem menfi tespit hem de istirdat talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, Kayseri 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/19 sayılı satış dosyası işbu davaya konu edilen icra dosyası olmadığından bu davada davacı yönünden istirdat davası şartlarının mevcut olmadığı, Mehmet Alçı Alçılar Madencilik Ltd. Şti.’nin davalı bankadan kullandığı kullanacağı kredilerin teminatını teşkil etmek üzere 2 nci dereceden 250.000,00 TL bedelle ipotek tesis edilen taşınmazın Kayseri 4. İcra Dairesinin 2008/9978 E. sayılı dosyasından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla satıldığı ve 628.033,79 TL için rehin açığı belgesi alındığını, bu dosyadan Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı dosyasına gönderilmiş bir meblağ bulunmadığından istirdat talebinin reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirket lehine reddedilen miktar üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının istirdat talebi fer’i nitelikte bir talep olup reddedilen istirdat talebi yönünden davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğinden ayrıca icra takibine konu kredilerin dayanağı olan genel kredi sözleşmesinde davacının kefil sıfatının bulunmaması ve icra takibi sırasındaki taahhüdü gereğince taahhüt ettiği tutar üzerinden borcun ödendiği tespit edildiğinden davalı … Yönetim A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı …Ş. yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine ilişkin kararda maddi hata sonucunda davalı lehine hükmedilmesi gereken vekâlet ücreti davacı lehine hükmedildiğinden davalı …Ş. vekilinin ek karara yönelik istinaf talebi yerinde olduğundan tashih talebinin reddine ilişkin ek kararın kaldırılmasına, asıl hükmün 10 uncu bendindeki “davalıdan alınarak davacıya verilmesine” ibaresinin “davacıdan alınarak davalıya verilmesine” şeklinde düzeltilmesine, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde belirtilenin aksine Kayseri 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/19 numaralı satış dosyasından davaya konu takip dosyasına gelen 91.142,28 TL’lik tutarın davacının hissesine düşen taşınmazın satış bedeli olduğu, davacı tarafından 18.02.2009 tarihinde yapılan taahhüt kapsamında ödenmesi gereken 224.350,80 TL’den bu taahhüt tarihinden sonra yapılan ödemelerin mahsubu sonrasında davacının 40.780,98 TL taahhüdünü aşan ödemesi bulunduğu, icra tehdidi altında ödenen bu tutar üzerinden istirdat talebinin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken Mahkemece yerinde olmayan gerekçeyle istirdat talebinin reddine karar verildiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, davalı …Ş. hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı … Yönetim A.Ş. hakkındaki davanın kabulü ile davacının Kayseri 1. İcra Dairesinin 2008/9728 E. sayılı takip dosyası nedeni ile davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının istirdat talebinin kısmen kabulü ile icra tehdidi altında icra dosyasına fazla ödenen 40.780,98 TL’nin davalı … Yönetim A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, davacının şartları oluşmayan tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı … Yönetim A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

Davalı … Yönetim A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, genel kredi sözleşmesine istinaden başlatılan takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve istirdat istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 72 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili ve davalı … Yönetim A.Ş. vekilince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Davalı … Yönetim A.Ş. harçtan muaf olduğundan ödediği temyiz ilam harcı ve temyiz başvuru harcının isteği halinnde temyiz eden davalı … Yönetim A.Ş.’ye iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.