YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/6753
KARAR NO : 2023/232
KARAR TARİHİ : 16.01.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tanıma ve tenfiz davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından müvekkilinden para tahsil edildiğini, müvekkili tarafından birçok defa istenilmesine rağmen geri verilmediğini, müvekkilince Essen Asliye Hukuk Mahkemesinde davalı aleyhine dava açıldığını, dava dilekçesinin ve ilgili yabancı mahkemenin yazılarının davalıya tebliğ edildiğini, davalının Essen Asliye Hukuk Mahkemesinin kararında da görüldüğü üzere herhangi bir savunmada bulunmadığını, yabancı mahkemece verilen kararın kesinleştiğini iddia ederek Federal Almanya Cumhuriyeti Essen Asliye Hukuk Mahkemesi 11. Sivil Hukuk Dairesinin 11 O 477/06 sayılı dosyasında verilen 20.07.2007 tarihli kararının ve yargılama masraflarına dair masraf tespit kararının 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu (5718 sayılı Kanun) hükümlerince tenfizine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; yabancı mahkeme kararının kesinleşmesinin usulüne uygun olmadığını, müvekkilinin savunma hakkının kısıtlandığını, tenfiz şartlarının oluşmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 19.04.2018 tarihli ve 2017/568 E., 2018/193 K. sayılı kararıyla; 5718 sayılı Kanun’un 53 üncü maddesinde belirtilen belgelerin davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesi ekinde dosyaya ibraz edildiği, aynı Kanun’un 54 üncü maddesinde belirtilen tenfiz şartlarının bulunduğu, davalı vekilinin kesin hüküm itirazının yerinde görülmediği, dava konusu yabancı mahkeme ilamının Türk kamu düzenine aykırı olmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.01.2020 tarihli ve 2018/2256 E., 2020/60 K. sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 04.02.2021 tarih, 2020/1530 E. ve 2021/883 K. sayılı kararıyla yargılama aşamasında yürürlüğe giren 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un (7194 sayılı Kanun) 41 inci maddesinin davalı şirket yönünden değerlendirilmesi gereğine işaret edilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı şirketin 7194 sayılı Kanun kapsamında olmadığı, dolayısı ile yabancı mahkeme kararında kamu düzenine aykırılık bulunmadığı, 5718 sayılı Kanun’un 53 üncü maddesinde belirtilen belgelerin davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesi ekinde dosyaya ibraz edildiği, tenfiz şartlarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfiz şartlarını taşımadığını, tebligatların usulüne uygun yapılmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yabancı mahkeme kararının tanıması ve tenfizi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Kanun’un 53 ve 54 üncü maddeleri
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.