YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/3596
KARAR NO : 2022/5044
KARAR TARİHİ : 20.06.2022

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 14.HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 29.05.2018 tarih ve 2015/729 E. – 2018/577 K. sayılı kararın davacı vekili ve davalı Garanti Bankası A.Ş vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine-kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce verilen 13.11.2020 tarih ve 2018/2286 E. – 2020/1192 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı Garanti Bankası A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline geri çevrilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra iade edildiği anlaşılmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı … ile 03/05/2012 tarihinde bayilik sözleşmesi imzaladığını, sözleşme imzalamadan önce aynı adreste davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile bayilik ve kiracılık sözleşmesi imzalandığını, davalı …’in tüm Türkiye’de kullanılan ve bankaları ile yaptığı anlaşmalar çerçevesinde işleyen “Otobilim” adlı bir sistemi bulunduğunu, davalı Garanti Bankası yetkililerinin müvekkilinin faaliyetine başlamasından sonra istasyona gelerek pos cihazlarını değiştirdiklerini ve müvekkili tarafından şirket unvanının … Petrol Nak. San. Tic. Ltd. Şti. olduğu konusunda bilgilendirdiklerini, otobilim sisteminin yeni şirket adına tanımlanacağının söylendiğini, müvekkilinin sözü edilen banka ile çalışmaya devam ederken Otobilim sisteminden yapılan satış bedellerinin hesaplarına geçmediğini, davalı banka ile yapılan görüşmede Otobilim sistemine kayıtlı şirketin unvan benzerliği olan … Akaryakıt San. Tic. Ltd. Şti. olduğunu ve satış bedellerinin bu şirket hesaplarına geçtiği şeklinde bilgi alındığını, olayın öğrenildikten sonra şifahi olarak davalılara bildirildiğini, ancak yapılan kesintilerin geri ödenemeyeceğinin taraflarına bildirildiğini, davalı bankanın … Şubesi’ne 29/04/2014 tarih ve 08159 yevmiye nolu ihtarname gönderilerek yapılan kesintilerin ödenmesinin istendiğini, ancak ihtarnameye cevap verilmediğini ileri sürerek unvan benzerliği olan davalı şirket hesaplarına aktarılan 97.298,62 TL’nın, kesinti tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka faizi ile birlikte, müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …Ş. vekili, müvekkilinin hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacı tarafından talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, Otomobilim sistemi ile tüm para akışının banka tarafından sağlandığını, müvekkilinin para akışı ile ilgili hiçbir sorumluluğu ve yükümlülüğünün bulunmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle davacının faiz isteminin hukuka aykırı olduğunu savunarak zamanaşımı ve husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, aksi halde davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
İlk derece mahkemesince, toplanan delillere, dosya kapsamına ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı ile davalı … arasında ‘… Mah. … Cad. No:85…adresinde bulunan akaryakıt istasyonunun işletilmesi için bayilik sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşme öncesinde aynı yerde davalı … … Ltd. Şti.’nin aynı akaryakıt istasyonunu işlettiği, davalı … ile davalı Garanti Bankası arasında akaryakıt bedellerinin fiilen kredi kartı kullanılmadan ve satış belgesi imzalanmaksızın sanal postan provizyon alınması ve kredi kartı hesabına borç kaydedilmesi suretiyle ödenmesi amacıyla ‘Opet Otobilim Bireysel Otobil Çerçeve Sözleşmesi’ imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davalı Garanti’nin davalı … adına ve hesabına pos cihazı verdiği, davacının aynı adreste bayiliğe başlaması üzerine davacının davalı Garanti’ye pos değişimi için başvurduğu ve aralarında 07/08/2012 tarihinde ‘Bonus ve Shop & Miles Kredi Kartı Programı sözleşmesi ile elektronik ticaret sözleşmesi – üye iş yeri sözleşmesi’nin imzalandığı, davalı Garanti’nin bu başvuruya ve sözleşmeye rağmen pos cihazı değişikliği yapmadığı, bu nedenle davacının 16/08/2012 ile 17/04/2014 tarihleri arasında pos cihazı vasıtasıyla gerçekleştirdiği toplam 97.298,62 TL’lik cironun davacı yerine davalı …’ın hesabına aktarıldığı, davacının Beşiktaş 7. Noterliği vasıtasıyla 29/04/2014 tarih ve 08159 yevmiye nolu ihtarname düzenleyerek davalı Garantiye durumu bildirdiği ve davalı …’ın hesabına geçen ciro toplamının iadesi talebinde bulunduğu, Garanti Bankasından yanıt alınamaması üzerine dava açıldığı, her ne kadar davalı Garanti Bankası davacının pos değişimi için başvurmadığını iddia etmiş ise de taraflar arasında 07/08/2012 tarihli sözleşmelerin olduğu ve bu sözleşmelerin içeriğine bakıldığında pos değişimi talebinin davacı tarafından yapıldığının görüldüğü, her ne kadar davacı davalı … aleyhine de dava açmış ise de Opet ile Garanti Bankası arasında Opet otobilim bireysel otobil çerçeve sözleşmesi bulunduğu, ihtilafın bu sözleşmeden kaynaklanmadığı, ihtilafın davacı ile Garanti Bankası arasında imzalanan sözleşmelerden kaynaklandığı, Garanti Bankasının davacı ile arasındaki sözleşme gereğince pos cihazını değiştirmemesi nedeniyle davacının cirosunun davalı …’ın hesabına aktarıldığı, bu durumda davacının davalı Garanti Bankasından sözleşmeye aykırılık diğer davalı … Akaryakıttan da sebepsiz zenginleşme nedeniyle ciro bedelini talep edebileceği, davalı …’e ise husumet yöneltemeyeceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalı … yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine, davalılar Garanti Bankası A.Ş. ve … Akaryakıt … Ltd. Şti. hakkında açılan davannn kabulüne, davalı Garanti Bankasının sözleşmeye aykırı davranarak kusurlu olması diğer davalı …’ın da sebepsiz zenginleşmesi nedeniyle, 97.298,62 TL’nin hükümde ayrı ayrı gösterilen her bir aktarım miktarına, aktarım tarihlerden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermiştir.
Davacı vekilinin, hüküm kısmındaki hesaba yönelik tavzih talebi, talebin hüküm sonucunu değiştirecek nitelikte olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı Garanti Bankası A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, davalı banka vekilinin istinaf istemi ile ilgili olarak; uyuşmazlıkta davacının davalılardan Opet’in bayisi olduğu, T. Garanti Bankası A.Ş.- OPET Petrolcülük A.Ş., Opet Otobil Çerçeve sözleşmesi başlıklı sözleşme imzalandığı, sözleşme konusunun Opet A.Ş.’nin ana firma bayilerinden olan Garanti Bankası A.Ş.’nin müşterilerinin faydalanabileceği bireysel Otobil Çerçeve Sözleşmesini oluşturduğu, yine Garanti Bankası A.Ş. ile ana şirketi Opet Petrolcülük A.Ş. olan davacı … Petrol Nakliyet … şirketi arasında bonus ve Shop&Miles kredi kartı program sözleşmesi imzalanmış olduğu, sözleşmenin konusunu Garanti Bankası ile ana şirket OPET … A.Ş. arasında varılan mutabakat dahilinde davacı şirketin kredi kartı programlarına web üyesi sıfatıyla katılması, Shop&Miles kredi kartları ile banka kartlarının şirket nezdinde kullanılması hususlarını oluşturduğu, sözleşme tarihinin 07.08.2012 olduğu, yine bu sözleşmeye ek olarak ”Üye iş yeri başvuru formu” şeklindeki belgenin düzenlendiği, bahsi geçen belgede iş yeri unvanı olarak … Petrol Nakliyat …Ltd. Şti’nin görüldüğü, belge üzerinde ”kuruluş tarihi” olarak 02.02.2012 tarihinin yer aldığı, davalı banka, bankacılık sözleşmesinden ve mevzuattan kaynaklanan özen borcu kapsamında, bu tarihten itibaren sistemi güncellemesi ve bu sistem üzerinden yapılan satış bedellerini davacı şirketin hesabına aktarması gerekirken, özen borcunun gereğini yerine getirmeyerek sistem üzerinden yapılan satış bedellerini, bayiliği ve bankacılık sözleşme ilişkisi sona ermiş olan davalı şirketin hesabına aktarması nedeniyle, davacının uğradığı zararı tazminle yükümlü olduğu, dolayısıyla davalı vekilinin elektronik ticaret sözleşmesi imzalanması ve otomobilim posu verilmesi talebini davacının müvekkiline 02.05.2014 tarihinde iletilmiş olduğu sebebiyle bu tarihten önce gerçekleştiği söylenen zararlardan dolayı müvekkilinin sorumlu olmayacağı yönündeki istinaf başvurusunun reddi gerektiği, güven kurumu olan bankanın hafif ihmalden dahi sorumlu olduğu, somut olayda kendisine usulüne uygun şekilde yapılan bildirime rağmen sistemin işleyişindeki gerekli değişiklikleri gerçekleştirmediği bu sebeple zarara sebebiyet verdiğinin dosya kapsamındaki delillerle sabit olduğu, davacının müterafik kusurun bulunduğu yönündeki davalı Banka vekilinin istinaf başvuru nedenin yerinde olmadığına; davacı vekili istinafı yönünden ise, davacının pos değişimi için 07.08.2012 tarihli sözleşme ve belge kapsamında davalı bankayı haberdar ettiği, davalının buna rağmen 16.08.2012 ile 17.04.2014 tarihleri arasında davacı tarafından akaryakıt satışı neticesi elde edilen 97.298,62 TL tutarı davalılardan … Akaryakıt Ltd. Şti. hesabına geçirdiği ve bahsi geçen paranın davalı banka uhdesinde olduğu, davalı … ile diğer davalı … Ltd. Şti. arasında bayilik ilişkisi bulunmakla her iki şirketin ayrı tüzel kişiliği olup Garanti Bankası A.Ş. ile davacı … Petrol Nakliyet … şirketi arasında bonus ve Shop&Miles kredi kartı program sözleşmesi imzalanmış olduğu, uyuşmazlığın temelini bu sözleşmenin oluşturduğu, davalı … açısından ilk derece mahkemesince pasif dava ehliyetinin yokluğuna ilişkin hüküm tesis edilmesinin isabteli olduğu, bu sebeple davacı vekilinin davalı … hakkında verilen red kararının isabetsiz olduğu yönündeki istinaf başvurusunun yerinde olmadığı, ilk derece mahkemesince aldırılan bilirkişi raporunda yapılan ödeme tarihleri ve miktarlarının gösterildiği, toplam miktarın 97.298,62 TL olduğu belirtildiği halde, gerekçeli kararda yazılı aktarım miktarlarının toplamının, hüküm altına alınan 97.298,62 TL’yi vermediği, gerekçeli kararda bu miktarlar yazılırken hata yapıldığı, bu konuda davacı vekilinin istinaf başvurusu haklı olduğu, ve faize esas aktarım miktar ve tarihleri yönünden kararın düzeltilmesi gerektiği, diğer taraftan, davalı … aleyhindeki davanın pasif husumet ehliyeti, yani davalı sıfatı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmekle yetinilmesi gerekirken, pasif husumetin dava şartı gibi yorumlanarak, dava şartı yokluğundan usulden ret kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, dava şartı hakkında yanlış değerlendirme yaptığından bu hususun re’sen düzeltilmesi gerektiği gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın esası hakkında yeniden hüküm verilmesine, davalı …Ş. aleyhinde açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, davalılar Garanti Bankası A.Ş. ve … Akaryakıt… Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kabulü ile toplam 97.298,62 TL alacağın, kararda yazılı tabloda gösterilen davalı hesabına aktarım miktarlarına her bir aktarım tarihinden itibaren işleyecek ve 3095 sayılı Kanun’un 2/2. maddesi uyarınca avans esasına göre hesaplanacak temerrüt faiziyle birlikte, bu iki davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karar, davalı Garanti Bankası vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı Garanti Bankası A.Ş. vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK’nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK’nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 4.984,47 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı Garanti Bankası A.Ş.’den alınmasına, 20/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.