YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/2733
KARAR NO : 2022/6954
KARAR TARİHİ : 12.10.2022
MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 43.HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada …1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 18.09.2020 tarih ve 2020/128 E- 2020/303 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi’nce verilen 21.01.2021 tarih ve 2020/2083 E- 2021/56 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasında “Lely Astronaut A4 Süt Sağım Robotu Satış Sözleşmesi” imzaladığını, daha sonra ek sözleşme ile süt sağım robotunun bedeli 652.000.00 TL olarak 19 adet bono verildiğini, davalı şirkete verilen 24.12.2019, 24.01.2020, 24.02.2020, 24.03.2020, 24.04.2020, 24.05.2020, 24.06.2020 vade tarihli her biri 34.000.-TL olan toplam 7 adet bononun bedelsiz kaldığından anılan 7 adet bono sebebiyle borçlu olmadıklarının tespitine, bonoların iptaline, ayrıca davalının …2. İcra Müdürlüğü’nün 2019/7084 sayılı icra dosyasından feragat etiğini ancak feragat harcı yatırılmadığını, bu dosyaya tedbiren yatırılan takip borcunun iadesi için mecburen 1385,55 TL feragat harcı yatırılmak zorunda kalındığı miktar ile müvekkili tarafından ödenen …1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/19 D.İş sayılı ihtiyati tedbir karar dosyasında ödediği dosya masrafı ve vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalı şirket elinde bulunan 7 adet bonoyu, 27.02.2020 tarihinde …4. Noterliği’nin 01727 yevmiye numaralı ihtarnamesi ekinde davacı şirket ve davacı şirket yetkilisi … ‘a, şirket merkezi olan … Mah…. Cad. No:10… / İstanbul adresine gönderdiğini, ancak davacı şirket merkezinde tebligat alacak kimsenin bulunmamasından dolayı ihtarname notere iade edildiğini, tebligatın iade edildiğini öğrendikten sonra yine masraflarını kendisi karşılayarak bonoları bu sefer davacı şirketin şubesi olan … Köyü Yolu 4. km … adresine tebliğe çıkarttığını, bonoların 17.03.2020 tarihinde davacı şirket şubesine teslim edildiğini, huzurdaki dava açılmadan önce 03.03.2020 tarihinde tutulan Arabuluculuk Son Tutanağı’nda dava konusu bonoların davacıya iade edilmek üzere noterliğe teslim edildiği hususu tutanak altına alındığını, buna karşılık, davacı şirketin 11.03.2020 tarihinde huzurdaki davayı haksız olarak açtığını, diğer taleplerinin de haksız ve mesnetsiz olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama,toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı vekilinin …4. Noterliği aracılığıyla davalıya gönderdiği 20 Mart 2020 tarihli 02362 yevmiye numaralı ihtarname ile iade hususunun doğrulandığı, borçlu olunmadığının tespiti istenilen dava konusu 7 adet çekin iade edilmek üzere notere teslim edildiğinin, 03.03.2020 tarihinde tutulan Arabuluculuk Son Tutanağında da belirtildiği gerekçesiyle davacının artık söz konusu bonolar sebebiyle borçlu olmadıklarının tespitini istemekte hukuki yararı kalmadığı, davacının feragat harcı talebinin ise İcra ve İflas Kanunu’nun 15. maddesi gereğince davacının anılan icra dosyasına yatırdığı tahsil harcının davalıdan tahsilinin istemekte hukuki yararı bulunmadığı, davacının ihtiyati tedbir dosyasına yatırılan masraf ve vekalet ücretinin tahsili talepleriyle ilgili olarak davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK’nın, 114/1/h ve 115. maddeleri gereğince usulden reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir.
İstinaf mahkemesince, davanın açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle menfi tespit davası yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, alacak davası yönünden ise davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
1-İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin …2. İcra Dairesi’nin 2019/7084 Esas sayılı dosyası bakımından yatırılan feragat harcı istemine gelince, söz konusu icra dosyanın incelenmesinde, alacaklısının davalı …, borçlusunun davacı … ve … olduğu, 26.02.2020 tarihinde alacaklı vekilinin takipten feragat ettiği, dosyanın 03/03/2020 tarihinde takip çıkış miktarı üzerinden alınması gereken harçtan peşin alınanın mahsubu ile bakiye vazgeçme harcın olan 1.385,55 TL’nin, müdürlükleri harç hesabına yatırılmış olduğu görüldüğünden talep gibi dosyanın vazgeçme/feragat ile kapatılmasına karar verildiği, vazgeçme harcının ise davacı şirket tarafından yatırıldığı anlaşılmakla, takipten feragat edenin davalı alacaklı olmasına göre davacının bu istemi yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi kararı doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarı da açıklanan (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin sair temyiz isteminin reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK’nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine,
12.10.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.