YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/7008
KARAR NO : 2022/2795
KARAR TARİHİ : 04.04.2022

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 22.02.2017 tarih ve 2013/375 E. – 2017/31 K. sayılı kararın davalı Aspa Aslanlar Ltd. Şti. vekili ile davalı Aslanlar Ayakkabı Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine-kısmen kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nce verilen 03.07.2020 tarih ve 2017/4863 E. – 2020/1192 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı As Pa Aslanlar Ltd. Şti. vekili ile davalı Aslanlar Ayakkabı Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili adına tescilli 2012/06278- 6 nolu tasarımın birebir aynısının davalılar Aslanlar Ltd. Şti. ve As Pa Ltd. Şti. tarafından üretilip diğer davalılar tarafından satışa sunulması nedeniyle tasarım hakkına tecavüzün tespitine, men’ine, tecavüzün giderilmesine, endüstriyel tasarım hakkına tecavüz nedeniyle üretilmesi veya kullanılması cezayı gerektiren eşya ile bu eşyaları üretimeye yarayan cihaz, araç, vasıtalara davalıların adreslerinde el konulmasına, taklit ayakkabı tabanlarının ürünlerden terkinine bunun mümkün olmaması halinde taklit taban içeren ürünlerin imhasına, 554 sayılı KHK’nın 52/2-b maddesi uyarınca davalılar yönünden ayrı ayrı 1.000,00’er TL maddi olmak üzere toplam 4.000,00 TL maddi tazminatın ve her bir davalı yönünden 2.500,00’er TL’den toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline ve davalılar aleyhine verilen hükmün masrafı davalılardan karşılanarak ilgililere tebliğine, kamuya yayın yoluyla duyurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 17.12.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile davalılardan Aslanlar Ayakkabı ve As Pa Aslanlar Pazarlama yönünden, her bir davalı için 5.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunmuştur.
Davalı … vekili, müvekkilin bu ürünleri faturalı olarak davalı şirketten satın aldığını, taklit olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, kazanç sağlamadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, davacı ürününün yeni ve ayırt edici olmadığını, tasarımların farklı olduğunu, bu ayakkabıları fatura karşılığında davalı şirketlerden satın alındığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı As Pa Ltd. Şti. ve Aslanlar Ltd. Şti. vekili, dava konusu ürününü ilk defa müvekkilinin tasarlayıp piyasaya sunduğunu, dava konusu tasarımın anonim hale geldiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, dosya kapsamına, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı adına TPMK da 2012/06278 -6 tescil nolu erkek spor ayakkabısı tasarımına ilişkin haklara tecavüz olduğu iddiasıyla davalılardan … ve …’den fatura karşılığı satın alınan “wint leton” markalı spor ayakkabılar üzerinde yapılan incelemede davacının tasarım hakkına tecavüzde bulunulduğunun tespit edildiği, bu ayakkabıların … ve … tarafından Aspa Aslanlar Pazarlama Ltd. Şti’den satın alındığı, Aslanlar Ayakkabı San. Ltd Şti.’nin üretici firma, As Pa Aslanlar Pazarlama Ltd Şti.’nin ise üretilen bu ürünlerin pazarlama işini yapan firma olduğu, davalılar Aslanlar Ayakkabı Ltd Şti ve As Pa Aslanlar Ltd Şti.’nin tazminattan aynı oranda sorumlu olduğu, davacı 554 sayılı KHK’nin 52/2-b maddesi gereğince davalılar tasarım kullanmakla elde ettiği kazanca göre tazminat miktarının hesaplanmasını talep ettiği, davalılar As Pa Aslanlar Pazarlama Ltd. Şti ile Aslanlar Ayakkabı San Ltd Şti’nin 11.000 TL kâr etmiş olabileceğinin bilirkişi raporunda belirtildiği, dava konusu tasarım dışında da davalıların ayakkabı üretim ve satışında bulundukları, dava konusu tasarıma ilişkin satış miktarının net olarak belirlenememiş olması göz önüne alındığında, 5.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan tahsilinin uygun olduğu, gerekçesiyle davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzün tespitine ve giderilmesine, bilirkişi raporunda LY 5061 kodlu davacının 2012/06728-6 nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, her bir davalı yönünden maddi tazminat alacağının aynı eylemden doğmuş olması sebebiyle 5.000,00 TL madddi tazminatın 100,00 TL’nin …, 300,00 TL’nin …’den, tazminatın tamamının Aspa Ltd. Şti ve Aslanlar Ltd. Şti’den müştereken ve müteselsilen tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline (1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL’lik kısmının dava tarihinden, 4.000,00 TL’lik kısmının ıslah tarihinden itibaren faizi ile birlikte) 2,000,00 TL manevi tazminatın As Pa Ltd. ve Aslanlar Ltd. Şti’den ayrı ayrı, 100,00 TL manevi tazminatın davalı …’ten, 300,00 TL manevi tazminatın …’den, tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline, kararın özetinin masrafı davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına karar verilmiştir.
Hüküm, davalılar As Pa Aslanlar Pazarlama Ltd. Şti ile Aslanlar Ayakkabı San. Ltd. Şti. vekilleri tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, dosya kapsamına göre, tasarım uzmanı bilirkişinin 12/11/2014 tarihli raporunun davalılar vekiline 10/03/2015 tarihinde tebliğ edildiği, rapora 09/11/2015 tarihli dilekçe ile süresinden sonra itiraz edildiği, bu durumda bilirkişi raporunu benimsemiş kabul edilecekleri, tespit raporu ve ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunun aynı doğrultuda, denetime elverişli olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılanacağı kanaatine varıldığı, davacı tasarımının yeni ve ayırt edici olmadığına yönelik istinaf talebinin davacının tasarımının tescilli olması ve tecavüz davasında ileri sürülemeyeceğinden incelenmediği, davacı vekili 554 sayılı KHK 52/2-b maddesine göre, “davalının tasarımı kullanması suretiyle elde ettiği kazanca göre” maddi tazminat hesabı yapılmasını talep ettiği, ilk derece mahkemesince alınan 12/11/2014 tarihli tazminat bilirkişi raporunda, davalılardan As Pa Aslanlar Ltd. Şti’nin 2012-2013 yılları ticari defter ve belgelerine göre “Wint Merdane” ibareli ayakkabıların satışlarından 1.432.28 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceği, davalı Aslanlar Ayakkabı San. Tic. Ltd. Şti davaya konu dönemde davaya konu “Wint Merdane” ayakkabı satışlardan 11.709.07 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceğinin hesaplandığı mahkemenin ıslah ile arttırılan 5.000.-TL tazminata hükmettiği, tazminat hesabında bir usulsuzlük bulunmadığı ancak ilk derece mahkemesince 5.000,00 TL maddi tazminata karar verilerek, davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmişse de; davalı As Pa Aslanlar Ltd. Şti’nin sorumluluğunun 1.432.28 TL ile sınırlı tutulması gerektiği gerekçesiyle, davalı Aslanlar Ayakkabı San. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı As Pa Aslanlar Ltd. Şti’nin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, mahkeme kararının istinaf başvurusunda bulunan davalılar yönünden kaldırılmasına, tarafların kazanılmış hakları saklı tutularak yeniden hüküm tesisine, davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzünün tespitine ve giderilmesine, bilirkişi raporunda tespit edilen LY 5061 kodlu, davacının 2012/06728-6 nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, 5.000,00 TL madddi tazminatın, davalı As Pa Ltd. Şti’nin sorumluluğu 1.432.28 TL ile sınırlı, davalı Aslanlar Ltd. Şti. tamamından sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen, tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline ( 1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL’lik kısmının dava tarihinden, 4.000,00 TL’lik kısmının ıslah tarihinden itibaren faizi ile birlikte), 2,000,00 TL manevi tazminatın As Pa Ltd. ve Aslanlar Ltd. Şti’den ayrı ayrı, tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, kararın özetinin masrafı davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına karar verilmiştir.
Karar, davalılar As Pa Aslanlar Pazarlama Ltd. Şti ile Aslanlar Ayakkabı San Ltd Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 353/2 maddesine göre, yapılan istinaf başvurusunu inceleyen bölge adliye mahkemesinin yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında karar vermesi gerektiği belirtilmiştir. Bölge adliye mahkemesince anılan Yasa hükmüne göre esas hakkında yeniden verilen hükmün ise aynı Kanunun “Karar ve tebliği” başlığını taşıyan 359. maddesi hükmünde yer alan tüm unsurları taşıması gerektiği aşikar olup, anılan maddenin 2. fıkrası; “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.” hükmünü haizdir.
Somut olayda, dava …, …, …ve Aslanlar Ayakkabı San. ve Tic. Ltd. Şti aleyhine açılmış olup, ilk derece mahkemesince, davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzün tespitine ve giderilmesine, bilirkişi raporunda LY 5061 kodlu davacının 2012/06728-6 nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, 5.000,00 TL madddi tazminatın 100,00 TL’sinin …, 300,00 TL’sinin …’den, tazminatın tamamının As Pa Ltd. Şti ve Aslanlar Ltd.Şti.’den müştereken ve müteselsilen 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline, (1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL’lik kısmının dava tarihinden, 4.000,00 TL’lik kısmının ıslah tarihinden itibaren faizi ile birlikte ), 2,000,00 TL manevi tazminatın Aspa Ltd. ve Aslanlar Ltd. Şti’den ayrı ayrı, 100,00 TL manevi tazminatın davalı …’ten, 300,00 TL manevi tazminatın …’den, 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş, karara karşı davalılar As Pa Aslanlar Pazarlama Ltd. Şti ile Aslanlar Ayakkabı San. Ltd. Şti vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf mahkemesince, istinaf kanun yoluna başvuran davalılardan Aslanlar Ayakkabı San. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun reddine, As Pa Aslanlar Ltd. Şti.’nin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, tarafların kazanılmış haklarının saklı tutulduğu belirtilerek, ilk derece mahkemesi kararının istinaf başvurusunda bulunan davalılar yönünden kaldırılmasına karar verilmişse de, davalı As Pa Aslanlar Ltd. Şti.’nin istinaf başvurunun kabulü üzerine ilk derece mahkemesi kararının tümüyle kaldırılıp yeniden davanın tüm taraflarını kapsar şekilde karar verilmesi gerekirken, gerekçede tarafların kazanılmış haklarının saklı tutulduğu belirtilerek hüküm kısmında diğer davalılar hakkında verilen kararın yazılmaması HMK’nın 359. maddesine aykırılık oluşturduğundan bölge adliye mahkemesi kararının re’sen bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre, temyiz eden davalıların sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bölge adliye mahkemesi kararının re’sen BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz eden davalıların sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, HMK’nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 04/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.