YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/4740
KARAR NO : 2020/3173
KARAR TARİHİ : 24.06.2020
MAHKEMESİ :1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR
Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 08/10/2019 tarih ve 2018/239-2019/250 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesinin davalı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasındaki anlaşma üzerine müvekkilince oluşturulan “PİŞMAN” isimli karikatürün davalı belediye tarafından yayınlanan “Pişman Çocuk” dergisinde iki sayı yayınlandığını, bundan sonra taraflar arasındaki bağlantının koptuğunu, müvekkilinin derginin yayınlanmadığını düşündüğünü, bu karakterin müvekkiline ait olduğunu, davalı belediyenin karikatür üzerinde bir mali hakkı olmaksızın karikatürü, eserin hususiyetini ve orjinalliğini de bozacak şekilde aynı dergide yayınlamaya devam ettiğini, ayrıca karakterin işlenerek maskotunun, peluş oyuncaklarının, animasyon filmlerinin yapıldığını, “Pişman” ve kadın karakter olarak eklenen “Pişmaniye” karakterinin davalıya ait dergide, internet sitesinde, not defterleri üzerinde ve çeşitli kanallarda yayınlandığını, maskotların tanıtım faaliyetlerinde kullanıldığını, tüm bu kullanımlarda müvekkilinin eser sahibi olduğunun belirtilmediğini, eser üzerinde hak sahibi olan müvekkilinin çoğaltma, yayma, işleme, temsil, umuma iletim, manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek anılan her bir hakkın ihlali için FSEK’in 68. maddesi kapsamında şimdilik 10.000.-TL maddi tazminatın, 10.000.-TL manevi tazminatın tahsilini, FSEK’in 45/4. maddesi uyarınca derginin basım adedi gözetilerek mahkemece belirlenecek pay miktarının ödenmesini, tecavüzün ref’ini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, 21.03.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 130.000.-TL’ye çıkarmıştır.
Davalı vekili, davacının, Pişman Çocuk Dergisinin ilk üç sayısında derginin metin yazarı ile birlikte çalıştığını, hizmet alımının davacının kendisinden değil dava dışı Asır Kent Gayrimenkul Yatırım ve İletişim Org. Ltd. Şti.’nden yapıldığını, anılan derginin ilköğretim okullarındaki çocuklar için çıkarılıp ücretsiz olduğunu, ticari amaç güdülmediğini, “Pişman” karakterinin yeniden çizilerek davacının karakterinden farklılaştırıldığını, davacının çizdiği karakterin maskot olarak, anahtarlık üzerinde ve internet sitesinde kullanılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından oluşturulan “Pişman” isimli karikatür karakterinin FSEK kapsamında eser niteliği taşıdığı, sunulan tarihsiz sözleşmede bu karakter için dergi başına 2.500.- TL ödeme yapılacağının belirtildiği, davacının, bu karaktere dayalı haklarını davalıya devretmediği, “Pişman Çocuk” isimli derginin 3. ve devamı sayılarında davacıya ait karakterin davalı tarafından davacının ismi belirtilmeksizin ve izinsiz kullanıldığı, yine davacıya ait karakterin sonradan değiştirildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacının FSEK’ten kaynaklanan haklarına tecavüzün tespit ve ref’ine, davacı eserinin, davalı tarafından kullanımının engellenmesine, dijital ortamdaki dergilerde eser sahibi bilgisinin eklenmesine, 130.000.- TL maddi, 5.000.- TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Dava, eser sahipliğinden kaynaklanan maddi ve manevi haklarının ihlali iddiasına dayalı tazminat talebi ile tecavüzün tespiti, durdurulması ve ref’i istemine ilişkindir. Mahkemece, davacı tarafından oluşturulan karakterin davalı tarafından maskot, anahtarlık, not defteri ve sanal ortamda davacının izni olmaksızın 4 farklı şekilde kullanıldığı gerekçesiyle buna ilişkin her bir kullanım için telif ücreti 3.000.- TL’den hesaplanmak üzere 3 katı bedeli olan 36.000.- TL maddi tazminata hükmedilmiştir.
Ancak, davacıya ait eserin taraflar arasında kararlaştırılan mecra dışında davalı tarafından başka objelerde kullanılması durumunda, söz konusu kullanımlar için toplam 3.000.- TL telif ücretinin davacıya ödeneceği davacının imzasını taşıyan adi yazılı belgede belirlenmiş olup, mahkemece söz konusu karakterin/tiplemenin kullanıldığı bütün objeler bakımından toplam (3.000×3) 9.000.- TL tutarında tazminata hükmedilmesi gerekirken, her bir obje için ayrı ayrı fazla tutara hükmedilmesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 24/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.